Só sal die planeet parade vanaf die Suidelike Halfrond lyk, sê TimeAndDate.
Só sal die planeet parade vanaf die Suidelike Halfrond lyk, sê TimeAndDate.

Planete, soos eende in ʼn ry

Elvira Hattingh
Die klassieke swerwersplanete – die sewe hemelliggame wat sonder ʼn teleskoop sigbaar is – sal vandeesmaand in die naghemel in ’n reguit lyn verskyn – ʼn seldsame gebeurtenis wat net een maal sowat elke 20 jaar voorkom.

Mercurius, Venus, Jupiter, Mars en Saturnus sal in ʼn lyn, in volgorde volgens hul afstand vanaf die son, sowat ʼn halfuur tot 'n uur vóór sonsopkoms vanaf 23 tot 25 Junie in die naghemel verskyn. Die feit dat hulle in hierdie presiese volgorde verskyn, maak die gebeurtenis nog meer uitsonderlik.

Die 24ste sal die beste geleentheid wees om die sogenaamde “groot planeetparade” te aanskou. Die son en die maan sal die sesde en sewende hemelliggame wees wat rofweg ʼn lyn met die bogenoemde vyf planete vorm.

Die son self sal tydens die gebeurtenis nog net-net onder die horison wees en sal die ander swerwersplanete uitdoof, soos dit opkom.

Nasa verduidelik alhoewel die planete Saturnus, Mars, Jupiter en Venus oor die afgelope maande reeds sigbaar in die oggendhemel is, het Mercurius eers onlangs – vanaf sowat 3 Junie – by hulle aangesluit.

Die klein planeet, wat meestal naby aan die son beweeg en dus baie min sigbaar is, maak tans teen dagbreek ʼn kortstondige verskyning bo die horison, voor dit deur die opkomende son “uitgewis” word.

PARADE

Die groot parade op 24 Junie is besonders, want die laaste keer toe vyf planete saam in ons naghemel verskyn het en boonop ʼn reguit lyn gevorm het, was in Desember 2004. Dit sal eers weer in 2040 voorkom.

Groot opgewondenheid heers oraloor die wêreld oor die gebeurtenis en die niewinsgewende organisasie Astronomers Without Borders beskou dit as een van hul top- naghemelgebeurtenisse vir 2022.

Terwyl dit nie ongewoon is om ʼn “mini planeetparade” (wanneer drie planete ons naghemel paradeer) te sien nie, is ʼn “klein parade”, wat die belyning van minstens vier planete vereis en ʼn “groot parade”, wat vyf tot ses planete behels, meer seldsaam.

‘n “Volle parade”, wat alle planete in ons sonnestelsel behels, is uiters skaars en neem biljoene jare om voor te kom.

Die planeetparades word ook ʼn appuls genoem.

’n Parade van ses planete gebeur glo net sowat elke 100 jaar. Die naaste wat al agt planete in ons sonnestelsel aan ’n belyning gaan kom, is op 6 Mei 2492. Die planete sal dan ook nie ’n reguit lyn vorm nie, maar eerder sáám in die naghemel verskyn.

Junie se “planeetparade” is egter op die meeste plekke oraloor die aarde te sien – behalwe vir die noord- en suidpoolgebied.

SWERWERS

TimeAndDate verduidelik dat die woord planeet oorspronklik van die Griekse-taal afkomstig is en eintlik “swerwer” beteken, wat vroeër gebruik is om hemelliggame in ons naghemel te onderskei van sterre wat oënskynlik stil staan.

Daar word ook verduidelik hoewel dit vanaf die aarde mag voorkom asof die swerwers ʼn bykans perfekte reguit lyn vorm, is dit eintlik net ʼn illusie omdat dieptepersepsie ontbreek.

Vanaf die ruimte gesien, sal die hemelliggame nooit werklik ʼn reguit lyn kan vorm nie, omdat elkeen op sy eie wentelbaan beweeg en hul askanteling te veel verskil.

Sou jy die sonnestelsel van bo af kon sien, sou dit voorkom asof die planete lukraak en toevallig almal aan die een kant van die son gestrooi is, verduidelik livescience.com.

Boonop word bygevoeg dat die invloed van die belyning van die planete op die aarde uiters gering is – nog minder as die uitwerking van die maan se swaartekrag op die aarde. – [email protected]

Kommentaar

Republikein 2024-05-13

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Manchester United 0 vs 1 Arsenal | Nottingham Forest 2 vs 3 Chelsea | Newcastle 1 vs 1 Brighton | Wolves 1 vs 3 Crystal Palace | Everton 1 vs 0 Sheffield United | West Ham 3 vs 1 Luton Town | Bournemouth 1 vs 2 Brentford | Tottenham Hotspur 2 vs 1 Burnley | Fulham 0 vs 4 Manchester City LaLiga: Real Betis 3 vs 2 Almería | Valencia 0 vs 0 Rayo Vallecano | Atletico Madrid 1 vs 0 Celta Vigo | Cadiz 1 vs 0 Getafe | Athletic Club 2 vs 2 Osasuna | Granada 0 vs 4 Real Madrid | Villarreal 3 vs 2 Sevilla | Mallorca 1 vs 0 Las Palmas | Deportivo Alaves 2 vs 2 Girona SerieA: Atalanta 2 vs 1 AS Roma | Juventus 1 vs 1 Salernitana | Genoa 2 vs 1 Sassuolo | Hellas Verona 1 vs 2 Torino | SS Lazio 2 vs 0 Empoli | AC Milan 5 vs 1 Cagliari | Napoli 0 vs 2 Bologna | Frosinone 0 vs 5 Inter Milan European Championships Qualifying: West Bromwich Albion 0 vs 0 Southampton | Norwich City 0 vs 0 Leeds United English Championship: West Bromwich Albion 0 vs 0 Southampton | Norwich City 0 vs 0 Leeds United Katima Mulilo: 16° | 32° Rundu: 16° | 32° Eenhana: 15° | 34° Oshakati: 17° | 33° Ruacana: 18° | 33° Tsumeb: 16° | 30° Otjiwarongo: 14° | 29° Omaruru: 16° | 30° Windhoek: 13° | 26° Gobabis: 14° | 26° Henties Bay: 15° | 26° Wind speed: 20km/h, Wind direction: S, Low tide: 12:49, High tide: 06:50, Low Tide: 01:42, High tide: 19:35 Swakopmund: 15° | 19° Wind speed: 20km/h, Wind direction: SW, Low tide: 12:47, High tide: 06:48, Low Tide: 01:40, High tide: 19:33 Walvis Bay: 15° | 29° Wind speed: 26km/h, Wind direction: SW, Low tide: 12:47, High tide: 06:47, Low Tide: 01:40, High tide: 19:32 Rehoboth: 15° | 28° Mariental: 17° | 30° Keetmanshoop: 21° | 31° Aranos: 17° | 29° Lüderitz: 14° | 27° Ariamsvlei: 20° | 32° Oranjemund: 13° | 28° Luanda: 25° | 27° Gaborone: 15° | 26° Lubumbashi: 14° | 28° Mbabane: 13° | 21° Maseru: 8° | 23° Antananarivo: 14° | 22° Lilongwe: 15° | 27° Maputo: 18° | 26° Windhoek: 13° | 26° Cape Town: 17° | 24° Durban: 17° | 25° Johannesburg: 14° | 21° Dar es Salaam: 24° | 31° Lusaka: 16° | 27° Harare: 13° | 25° Currency: GBP to NAD 22.96 | EUR to NAD 19.78 | CNY to NAD 2.53 | USD to NAD 18.33 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.68 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.57 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 134.02 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.6 | USD to EGP 47 | USD to KES 129.98 | USD to NGN 1439.8 | USD to ZAR 18.33 | USD to ZMW 25.65 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 78464.25 Up +1.19% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1754.6 Up +1.22% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13527.01 Up +0.36% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26003.16 Up +0.05% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 348.00/OZ DOWN -0.0053 | Copper US$ 4.68/lb UP +1.56% | Zinc US$ 2 975.60/T UP 0.63% | Brent Crude Oil US$ 83.70/BBP UP +0.83% | Platinum US$ 1 001.69/OZ UP +0.86% Sport results: Premier League: Manchester United 0 vs 1 Arsenal | Nottingham Forest 2 vs 3 Chelsea | Newcastle 1 vs 1 Brighton | Wolves 1 vs 3 Crystal Palace | Everton 1 vs 0 Sheffield United | West Ham 3 vs 1 Luton Town | Bournemouth 1 vs 2 Brentford | Tottenham Hotspur 2 vs 1 Burnley | Fulham 0 vs 4 Manchester City LaLiga: Real Betis 3 vs 2 Almería | Valencia 0 vs 0 Rayo Vallecano | Atletico Madrid 1 vs 0 Celta Vigo | Cadiz 1 vs 0 Getafe | Athletic Club 2 vs 2 Osasuna | Granada 0 vs 4 Real Madrid | Villarreal 3 vs 2 Sevilla | Mallorca 1 vs 0 Las Palmas | Deportivo Alaves 2 vs 2 Girona SerieA: Atalanta 2 vs 1 AS Roma | Juventus 1 vs 1 Salernitana | Genoa 2 vs 1 Sassuolo | Hellas Verona 1 vs 2 Torino | SS Lazio 2 vs 0 Empoli | AC Milan 5 vs 1 Cagliari | Napoli 0 vs 2 Bologna | Frosinone 0 vs 5 Inter Milan European Championships Qualifying: West Bromwich Albion 0 vs 0 Southampton | Norwich City 0 vs 0 Leeds United English Championship: West Bromwich Albion 0 vs 0 Southampton | Norwich City 0 vs 0 Leeds United Weather: Katima Mulilo: 16° | 32° Rundu: 16° | 32° Eenhana: 15° | 34° Oshakati: 17° | 33° Ruacana: 18° | 33° Tsumeb: 16° | 30° Otjiwarongo: 14° | 29° Omaruru: 16° | 30° Windhoek: 13° | 26° Gobabis: 14° | 26° Henties Bay: 15° | 26° Wind speed: 20km/h, Wind direction: S, Low tide: 12:49, High tide: 06:50, Low Tide: 01:42, High tide: 19:35 Swakopmund: 15° | 19° Wind speed: 20km/h, Wind direction: SW, Low tide: 12:47, High tide: 06:48, Low Tide: 01:40, High tide: 19:33 Walvis Bay: 15° | 29° Wind speed: 26km/h, Wind direction: SW, Low tide: 12:47, High tide: 06:47, Low Tide: 01:40, High tide: 19:32 Rehoboth: 15° | 28° Mariental: 17° | 30° Keetmanshoop: 21° | 31° Aranos: 17° | 29° Lüderitz: 14° | 27° Ariamsvlei: 20° | 32° Oranjemund: 13° | 28° Luanda: 25° | 27° Gaborone: 15° | 26° Lubumbashi: 14° | 28° Mbabane: 13° | 21° Maseru: 8° | 23° Antananarivo: 14° | 22° Lilongwe: 15° | 27° Maputo: 18° | 26° Windhoek: 13° | 26° Cape Town: 17° | 24° Durban: 17° | 25° Johannesburg: 14° | 21° Dar es Salaam: 24° | 31° Lusaka: 16° | 27° Harare: 13° | 25° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 22.96 | EUR to NAD 19.78 | CNY to NAD 2.53 | USD to NAD 18.33 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.68 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.57 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 134.02 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.6 | USD to EGP 47 | USD to KES 129.98 | USD to NGN 1439.8 | USD to ZAR 18.33 | USD to ZMW 25.65 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 78464.25 Up +1.19% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1754.6 Up +1.22% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13527.01 Up +0.36% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26003.16 Up +0.05% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 348.00/OZ DOWN -0.0053 | Copper US$ 4.68/lb UP +1.56% | Zinc US$ 2 975.60/T UP 0.63% | Brent Crude Oil US$ 83.70/BBP UP +0.83% | Platinum US$ 1 001.69/OZ UP +0.86%