Namcor se skuld in 2024 al meer as N$3 miljard

Die nasionale oliemaatskappy Namcor het erken hy ervaar &#039;n verdiepende finansiële krisis wat veroorsaak is deur jare van beweerde wanbestuur, operasionele swakhede en buitensporige risikoneming, wat tot verstommende verliese van N$1,3 miljard net in 2023 gely het.In &#039;n lang verklaring wat Sondag uitgereik is, het die staatsbeheerde oliemaatskappy gesê hulle was verplig om die saak reg te stel te midde van wat hulle in onlangse mediaberigte as "misleidend, onakkuraat of wanvoorstellings" beskryf het. Die verklaring trek die gordyn terug oor vyf jaar van bestuursmislukkings wat die maatskappy tot op die rand van ineenstorting gestoot het.Namcor se finansiële data skets &#039;n kommerwekkende prentjie. Ten spyte van &#039;n byna twaalfvoudige groei in inkomste – van N$610 miljoen in 2017-’18 tot N$7,4 miljard in 2022-’23 – het die maatskappy die 2022-’23-boekjaar met &#039;n reuseverlies van N$1,3 miljard afgesluit.“Hierdie verliese is hoofsaaklik gedryf deur Namcor Trading, wat hoëvolume-transaksies gedoen het wat nie voldoende marges gegenereer het nie,” lui die verklaring.Op sy hoogtepunt in Maart 2024 het Namcor se totale skuld tot N$3,3 miljard gestyg, hoofsaaklik as gevolg van die ooraankoop van petroleumprodukte bo markaanvraag, asook duur kredietreëlings met verskaffers.Die maatskappy se likwiditeitskrisis het die regering genoop om in April 2024 met &#039;n reddingsboei van N$1,2 miljard in te gryp. Dit het Namcor in staat gestel om &#039;n deel van sy skuld af te betaal – insluitend N$500 miljoen aan sy grootste skuldeiser – wat die totale skuld tot N$2,1 miljard verminder het. Verdere besparingsmaatreëls het sedertdien laste tot N$1,6 miljard verminder.Namcor staar egter steeds &#039;n opdraande stryd in die gesig, met N$800 miljoen wat steeds verskuldig is kragtens &#039;n beperkende voorsieningsooreenkoms wat in September 2025 verval en &#039;n verdere N$800 miljoen wat aan ander krediteure verskuldig is. Die maatskappy het gewaarsku dat die voorsieningsooreenkoms onderhewig is aan hoë rentekoerse, wat beteken dat &#039;n beduidende gedeelte van die terugbetalings steeds deur rentekoste geabsorbeer word eerder as om die werklike skuld te verminder.Namcor het &#039;n hele reeks van interne misstappe in die verklaring erken. Een van die skadelikste was die onprosedurele verlening van krediet aan kliënte buite die perke wat onder die maatskappy se bestuursraamwerk toegelaat word. Teen Maart 2024 het agterstallige handelskuld N$841 miljoen bereik. Verskeie van dié kliënte het in gebreke gebly, wat die druk op Namcor se finansiële posisie vererger het.Regstappe is geneem om die geld te verhaal en die maatskappy het reeds voorlopige likwidasiebevele teen sommige hoofskuldenaars verkry. Die saak bly voor die hof.Die maatskappy hanteer ook bewerings van diefstal en beduidende voorraadverliese by die nasionale oliebergingsgeriewe in Walvisbaai, wat Namcor namens die ministerie van myne en energie bedryf. Interne ondersoeke het swak voorraadbestuur en -beheer, outomatiese stelsels wat met die hand verander is en inmenging met meetstelsels aan die lig gebring, wat alles tot die verliese bygedra het.Namcor sê dit het ook &#039;n bateverkryging van N$53,2 miljoen sonder goedkeuring van die direksie en buite bestuursprosedures gekry. Die transaksie is sedertdien onwettig en nietig verklaar, met regstappe wat aan die gang is om die geld te verhaal en die betrokkenes aanspreeklik te hou.Die oliebergingsgeriewe wat in 2021 in werking getree het, het nog nie ’n wins getoon nie. Die gasheer- en pypleidinggebruikstariewe is onder markkoerse vasgestel, wat dit vir Namcor onmoontlik maak om gelyk te breek. &#039;n Herstruktering van tariewe is tans aan die gang in samewerking met die ministerie, met nuwe tariewe wat na verwagting laat in 2025 in werking sal tree.Die maatskappy verwag dat winsgewendheid sal verbeter ná die afbreek van die ou kaai en die volle migrasie na die nuwe kaai vir die oliebergingsgeriewe wat teen die einde van 2025 behoort te wees.Nog &#039;n groot mislukking was die verkryging van &#039;n wanfunksionele stelsel vir hulpbronbeplanning vir ondernemings (ERP). Aanvanklik is begroot op N$25 miljoen, maar die koste het tot meer as N$68 miljoen gestyg, terwyl die stelsel nog nie ten volle in bedryf is nie.Namcor het ook na openbare wanopvattings verwys oor die arbitrasiesaak waarby sy voormalige besturende direkteur, Immanuel Mulunga, betrek is. Die maatskappy het berigte wat daarop dui dat Mulunga &#039;n onbillike ontslagsaak gewen het, sterk weerlê.“Daar is verkeerdelik berig dat Immanuel Mulunga ’n arbeidsaak vir onbillike ontslag gewen het. Dit is ’n growwe wanvoorstelling,” het Namcor gesê.Volgens die maatskappy het die arbiter se uitspraak van 6 Junie 2025 slegs gehandel oor ’n teeneis wat deur Namcor ingestel is oor beweerde kontrakbreuk. Die kwessie van ontslag moet nog aangehoor word en is geskeduleer vir verhoor tussen 8 en 10 September 2025.Met verwysing na die regskoste van N$6 miljoen waaroor Network Media Hub (NMH) onlangs berig het, het Namcor verduidelik dat dié syfer &#039;n wye reeks uitgawes sedert Maart 2023 dek, insluitend verskeie ondersoeke en regsondersoeke vir internasionale transaksies. Die direksie het aangevoer hierdie koste moet beskou word in die lig van die beduidende finansiële verliese, kommersiële geleenthede wat misgeloop is en skade aan die maatskappy se reputasie.“Dit is die direksie se plig om in die beste belang van die maatskappy op te tree teen wangedrag of vermoedelike wangedrag, gebaseer op deeglike ondersoeke en regsleiding,” lui die verklaring.Vir die toekoms het Namcor sy verbintenis tot &#039;n ommekeerstrategie bevestig wat daarop gemik is om operasionele en finansiële gesondheid te herstel. Maatreëls is aan die gang om interne beheermaatreëls te verbeter, kommersiële bedrywighede te versterk en in lyn te bring met die beste korporatiewe bestuurstandaarde.Die maatskappy het sy rol as &#039;n strategiese nasionale entiteit beklemtoon en sy verbintenis tot die heropbou van institusionele veerkragtigheid en die herstel van openbare vertroue herbevestig. Namcor het gesê dit sal voortgaan om met belanghebbendes saam te werk om nasionale energiedoelwitte te ondersteun en langtermynwaarde vir Namibië te lewer.“Deur hierdie pogings posisioneer Namcor homself vir ’n meer stabiele, verantwoordbare en winsgewende toekoms,” het die verklaring afgesluit.– republikein@republikein.com.na

Namcor se skuld in 2024 al meer as N$3 miljard

Kommentaar

Republikein 2025-07-08

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Namcor se skuld in 2024 al meer as N$3 miljard

Kommentaar

Republikein 2025-07-08

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie