Onderwys – Verlof, afwesigheid, regte en verpligtinge

Verlede week se artikel het redelik aandag gekry.

Een skoolhoof se opmerking was baie stuitig, “Give that man a Bells”.

Dit is miskien in die belang van die lesers en die onderwysgemeenskap dat ’n paar aspekte van die laaste twee artikels verder toegelig word.

Die eerste, die begrip geleentheidskoste, kan aan die hand van ’n onlangse besluit van president Ramaphosa verduidelik word. Die Wêreld- Ekonomiese Forum hou sy jaarlikse byeenkoms in Davos, Switzerland. Hierdie byeenkoms bied die ideale geleentheid vir die smee van handelsbande en ooreenkomste. Die fokus hierdie jaar is op landbou en voedselsekuriteit, kubersekuriteit, beskerming en herstel van natuurlike woude, ontwikkeling van digitale handel, internasionale beleggings en natuurlik die situasie in die Oekraïne. Davos is die ideale plek, veral vir leiers van ontwikkelende lande, om te wees. President Ramaphosa het verkies om nie die 2023WEF by te woon nie en eerder tuis te bly om aandag te gee aan die Phala Phala-kwessie, die knaende Eskom-probleem, Zuma se privaat vervolgingspoging en ’n moontlike kabinetskommeling. Hy het dus besluit om nie bronne (tyd, geld) in die bywoning van Davos te steek nie, maar eerder om dit in die oplosssing van plaaslike probleme te belê. Besluitneming is van uiterste belang en natuurlik is die delegasieproses tot die beskikking in dergelike gevalle. Dit is veral hierdie soort van besluite wat geneem moet word in gevalle wanneer amptenare die kantoor verlaat met reis- en verblyfvoordele.

Nou kan ons verder kyk na verlof. Kragtens die onderwys- en arbeidswette, gerugsteun deur die Grondwet, is onderwysers geregtig op verskeie vorms van verlof. Die eerste implikasie van verlof is dat die leerlinge sonder die diens van die onderwyser vir ’n beperkte tyd sal moet klaarkom. Teenoor die reg van die onderwyser op verlof, staan die kind se reg op onderwys. Die kind het dus die reg dat hy of sy deur ’n onderwyser onderrig word. Nou kan ons die mees wonderlike argumente oor die aanwending van die rekenaar, portuuronderrig (peer teaching) en ouerbetrokkenheid ophaal, maar ’n onderwyser kan nie vervang word nie. Die regte soos hierbo genoem, bestaan nie in die afwesigheid van korresponderende verpligtinge nie. Soos die onderwyser die reg het om uit die klaskamer te wees (verlof), so het hy ook die verpligting om teenwoordig te wees sodat onderrig kan geskied.

Soos die leerlinge die reg op onderrig het, so moet hy of sy dit ook vir die onderwyser moontlik maak om sy of haar werk te doen. En, dit is net hier waar onderwysers versigtig moet trap wanneer hulle aansoeke om verlof indien. Skoolhoofde en streekkantore moet ook krities na aansoeke om verlof kyk; hulle moet daarteen waak om verlof vir nietighede en onnodige lang periodes toe te staan en die leerlinge sodoende van die teenwoordigheid van onderwysers beroof.

Nou wat van die leerlinge? Ek het reeds na hul regte en verpligting hierbo verwys. Die verpligting rus op die skouers van die ouers om toe te sien dat hul kinders wel by die skool opdaag, tuiswerk gereeld doen, vir eksamens en toetse voorberei en positief reageer op versoeke van die skool. Ons sê mos dat ouerbetrokkenheid baie belangrik vir leerlingprestasie is! Kom ons leef hierdie betrokkenheid.

So, as dit ons wens is dat leerlinge moet presteer, moet leerlinge gereeld skoolbywoon, onderwysers hulle afwesigheid beperk en skoolhoofde en die streekkantoor toesien dat dit wel gebeur. Hulle afwesigheid moet ook tot die uiterste minimum beperk word.

– [email protected]

* Rubrieke, meningstukke, briewe en SMS’e deur lesers en meningvormers weerspieël nie noodwendig die siening van Republikein of Namibia Media Holdings (NMH) nie. As mediahuis onderskryf NMH die etiese kode vir Namibiese media, soos toegepas deur die Media-ombudsman.