Ieder woelt hier om verandering

René Hugo – My ma is in die Wes-Transvaal gebore. En tipies van ’n kind van daardie wêreld het sy ’n baie nugtere, amper aardse manier gehad om ons kinders se emosionele probleme te hanteer.

Dit was veral duidelik as ons met een van die mens se grootste versugtinge – die smag na verandering - by haar kom kla het. Wanneer ons by Ma aangekom het met die hoopvolle versoek: “Ag, ek wens tog ...,“ het sy altyd stilweg gesê: “Wens in jou een hand en spoeg in die ander, en kyk dan watter hand het die meeste.”

Só het sy, sonder omhaal van woorde, vir ons geleer hoe waardeloos – selfs minder as ’n bietjie speeksel – wensdenkery regtig is!

Of soms het ons in groot hartseer na haar gegaan met die nuttelose versmagting wat begin met woorde soos: “As ek tog net dit kan oordoen. . .” Hierdie soort wens is gewoonlik in trane gemaak, nadat iets erg skeef geloop het, en ons die uiters menslike behoefte gehad het om weer oor te begin en dinge dan die tweede keer REG te doen!

Dan het Ma die wens prakties afgemaak met: “As is verbrande hout. Vergeet van as en gaan pak jou kamer reg.”

Snaaks tog dat ek, ten spyte van hierdie goeie leerstellings aan moederskoot, nooit opgehou het om te wens dat dinge anders kan wees as wat hulle werklik is nie. Want as dinge anders is, so hoop ons mos, sal dit beter wees. . .

’n Paar jaar gelede het ek ’n huwelikseremonie bygewoon waartydens die predikant juis hierdie versugting van die mens bespreek het. Hy het die troupaartjie ernstig gewaarsku dat jare se ervaring vir hom geleer het meeste huweliksprobleme ontwikkel uit wensdenkende stellings soos: “As hy/sy tog net só anders was, of op ’n ander manier gereageer het, of anders gedink het. Dan sal ons volkome gelukkig kan wees. . . ”

Sy waarskuwing was: Hou op om te glo jy kan die perfekte huwelik of lewensmaat skep as die eggenoot net dinge anders wil doen, ander kwaliteite wil ontwikkel of selfs ’n ander soort mens word.

Dié vereistes vir ’n suksesvolle verhouding is in werklikheid gegrond op ’n arrogante en selfsugtige wens dat die lewensmaat moet verander om meer te wees “soos ek hom/haar graag wil hê”.

Die dominee se oplossing het so min of meer met Ma s’n ooreengestem: “Jy kan nie mense verander nie. En jou huweliksertifikaat gee jou nie die reg om iemand te probeer verander nie. Die Skeppingsreg is immers nie in menslike hande nie! Vergeet van die begeerte tot verandering en gaan aan met jou wonderlike gelukkige huwelik soos dit aan jou geskenk is.’

Ek wonder agterna, of dié leraar ook van Wes-Transvaal af kom?

Maar ’n mens bly maar ’n mens. Ten spyte van die dominee se boodskap, was ek nog steeds ontevrede met my eie status quo. En toe kom ek eendag op ’n klein geskriffie van Sufi Bayazid af. Dit het afgesluit met vyf sinnetjies onder die titel: Change the world by changing me.

Sufi Bayazid verklaar dat hy, as jong revolusionêre man, gebid het dat God hom die krag moet gee om die wêreld te verander. Hierdie wens was onvervuld. Op middeljarige leeftyd het sy gebed verander na die begeerte om tog net sy familie en vriende te verander sodat hulle beter mense kan word. Ook dié gebed is nie verhoor nie.

Maar teen die einde van sy lewe skryf hy:

“Now that I am an old man and my days are numbered, my one prayer is,

‘Lord, give me the grace to change myself.’

If I had prayed for this right from the start I would not have wasted my life.”

Dit het my ook byna ’n leeftyd geneem om te besef dat pogings om mense te verander nie alleen futiel is nie, maar ook verwaand. En net so waardeloos soos om met een hand vol spoeg en ’n ander hand vol verbrande hout te sit.

Askies Ma – Ma het my reg geleer, maar ek het nie mooi geluister nie.

– Gasskrywer

– [email protected]

* Rubrieke, meningstukke, briewe en SMS’e deur lesers en meningvormers weerspieël nie noodwendig die siening van Republikein of Namibia Media Holdings (NMH) nie. As mediahuis onderskryf NMH die etiese kode vir Namibiese media, soos toegepas deur die Media-ombudsman.