Afrikaans floreer in Mosambiek

Charlize Theron het verlede jaar opspraak gemaak toe sy in ’n onderhoud gesê het daar is wêreldwyd nog net 47 mense wat Afrikaans praat. Sy was duidelik nog nooit in Bilene in Mosambiek nie.

Bilene is ’n klein dorpie wat hul lewensbestaan uit toerisme en visvang maak.

Die mense wat in dié twee sektore werk, kan almal Afrikaans praat. Sommige meer as ander, maar jy hoor Afrikaans oral.

Ons het met ’n boot uitgevaar om vis te gaan vang en ons kaptein Manuel het baie goeie Afrikaans gepraat. Hy was ook gretig om sy woordeskat uit te brei.

Terwyl ons so op die oopsee sit en rustig vir die vis wag om te byt, hoor ons in die agtergrond Ricus Nel se Boerepompie speel.

Manuel het sy selfoon aangeskakel en musiek begin speel. Ons het hom gevra om die liedjie harder te sit en so het ons vir die res van die dag ’n verskeidenheid van Afrikaanse liedjies geluister.

As die visse nie gebyt het nie, het Manuel en sy handlanger Claudio hardop geroep: “Hier vissie-vissie.”

Claudio het gebroke Afrikaans en Engels gepraat. Maar wanneer daar ’n liedjie speel waarvan hy gehou het, het hy uit volle bors saamgesing, terwyl hy dansend met sy handlyn visvang.

Hy het op navraag gesê hy verstaan nie wat hy sing nie en dat dit hom nie pla nie, want hy hou van die liedjie.

Beide was gretig om hul woordeskat uit te brei en het kort-kort ’n woord in Engels gesê en dan gevra dat ons dit vertaal. Die woord is dan herhaaldelik gedurende die dag gebruik.

By die mark was daar Julius wat klere verkoop het. Toe hy hoor ons praat Afrikaans het hy gesê: “Die lewe is soos ’n toebroodjie, dit maak nie saak hoe jy hom draai nie, die brood bly altyd bo.”

Hy is ook gek oor Afrikaanse musiek en hy wys met trots sy boek waarin hy die liedjies neerskryf. Die spelling is verkeerd omdat hy die woorde skryf soos hy dit hoor, naar wanneer hy praat hoor hy mos in elk geval nie die spelfoute nie.

“Ek leer die taal deur musiek en om met mense te praat wat my help as ek iets verkeerd sê. ‘As jy môre weer terugkom, sal jy nóg ’n beter prys kry’, het ek ook van iemand geleer. Ek hou baie van hoe die taal klink en moet nog baie leer,” sê hy.

Manuel voel ook so oor Afrikaans en nadat hy en een van die vroue oor visvang begin gesels en mekaar gevind het, is selfoonnommers uitgeruil en nou stuur Manuel ’n sin in Engels en Portugees en sy vertaal dit in Afrikaans. So leer beide ’n nuwe taal.

Dié drie mans is nie ’n uitsondering nie. Oral in die mark en by die verblyfplekke – van sekuriteitswagte tot mense by die ontvangs – skakel oor na Afrikaans sodra hulle hoor jy praat Afrikaans.

Die laaste oggend het die veiligheidswag ons gegroet met: “Mooi ry en kom gou weer na mooi Bilene.”

– [email protected]

* Rubrieke, meningstukke, briewe en SMS’e deur lesers en meningvormers weerspieël nie noodwendig die siening van Republikein of Namibia Media Holdings (NMH) nie. As mediahuis onderskryf NMH die etiese kode vir Namibiese media, soos toegepas deur die Media-ombudsman.