Terug na die tekenbord vir visserye, arbeid

Die ministeries van visserye en mariene hulpbronne, sowel as arbeid, nywerheidsbetrekkinge en werkskepping, bevind hulself in ’n dilemma na ’n ontmoeting met die voormalige Okapale-vissers verlede week.Hulle sal die situasie moet heroorweeg om die uitdagings van die regering se Diensregstellingsprogram (GERP) te bestuur.Die twee ministeries het tydens hul vergadering verneem dat die werknemers ontevrede is met hul salarisse, werkgewers nie genoeg bote kan bekom nie omdat hulle meer kwotas nodig het, en dit terwyl die regering se hande afgekap is met betrekking tot die totale toelaatbare kwotas (TAC).Die minister van visserye en mariene hulpbronne, Derek Klazen, het verduidelik in die ministerie se kennisgewing om Namibiese maatskappye aan te moedig om werklose vissermanne in diens te neem, het die ministerie bepaal dat hulle op bote wat see toe gaan kan werk, asook by landgebaseerde operasies of enige werk wat verband hou met die visbedryf.“Agtien maatskappye het aansoek gedoen, ’n komitee is saamgestel om die aansoeke deur te gaan, en dit het neergekom op sewe maatskappye wat ons glo ons kan help om hierdie vissermanne in diens te neem.“Die ministerie en die maatskappye het die kwota op grond van ’n vasgestelde koers bepaal. Byvoorbeeld, in maasbanker, vir elke werker is daar sowat 30 ton maasbanker per jaar. Vir stokvis, as dit vars is, 8 ton per werker en bevrore stokvis is 10 ton,” het Klazen gesê.“Ons het besef dat die kwota wat ons bied nie voldoende is vir maatskappye om hul eie bote te huur of in te bring nie,” verduidelik hy.Hy het een voorbeeld gegee van ’n maatskappy wat ’n gesamentlike ooreenkoms aangegaan het, met een maatskappy as die regtehouer en die ander as die operateur.“Hulle het gesamentlik die ooreenkoms met die ministerie onderteken en die operateur het aangedui dat hulle die boot sou voorsien. Maar ná onderhandelinge met die ministerie het die operateur besef dat dit nie ekonomies sin maak dat hulle ’n boot inbring nie, aangesien die kwota wat die regering toegestaan het nie genoeg is om die gebruik daarvan te regverdig nie.”’n Soortgelyke klag het van ’n maasbankermaatskappy gekom.“Die kwota wat die regering aan hulle toestaan, laat hierdie maatskappye net toe om ’n sekere salaris aan hul werkers te betaal. Aangesien daar nog geen bote en fabrieke is nie, is van hierdie werkers tuis en ontvang ’n salaris en word ingeroep wanneer die behoefte aan hul werk ontstaan, aangesien hulle op ’n rotasiebasis werk.”PROSESSE TE LANKKlazen het ook een voorval uitgelig waar ’n maatskappy gesê het dat hul boot nie ’n jaar kon wag om te begin visvang nie.“Die ministerie het ’n rukkie geneem om hierdie aansoeke te evalueer en die gesamentlike onderneming het vasgestel dat dit te lank geneem het – die regtehouer moes toe skarrel vir ’n ander boot. Dit was nie doelbewus nie, maar bloot die omstandighede, en dat ons as ’n ministerie te lank geneem het.”Hy het ook genoem dat ’n ander maatskappy aansoek gedoen het vir ’n sekere metrieke ton per werker, maar die regering kon nie hierdie versoek aan hulle toestaan nie.“Ons het ’n standaardkoers. Dit is waarom ons beklemtoon dat ons moet teruggaan en sien hoe ons hierdie maatskappye kan help wat regtig bote wil inbring.”Hy het bygevoeg dat die rede waarom baie van hierdie werkers ontsteld is, is dat die salarisse wat werkers ontvang wanneer hulle op ’n boot werk aansienlik hoër is as wanneer hulle op land werk.“Wanneer jy op ’n boot werk, is dit ongeveer N$16 000, terwyl dit op land ongeveer N$4 000 tot N$5 000 is. Sommige kry byvoordele soos mediese fonds, pensioen, behuising en vervoertoelaes – dit is waarvoor die twee ministeries geveg het – om die basiese voordele in hierdie ooreenkomste te hê.“Ons het eenvoudig nie genoeg bote in Namibië vir hierdie werkers om see toe te gaan nie.”BEPERKTE PLEKAfgesien van die verkryging van meer bote, is ’n ander uitdaging dat maatskappye slegs ’n klein aantal werkers op bote kan akkommodeer.“Die werkers moet verstaan dat nie almal van hulle see toe kan gaan nie. Dus wil 2 000 mense see toe gaan, wat beteken ons het nuwe bote nodig, maar ons TAC laat nie meer bote toe nie,” het Klazen gesê.“Ons moet na ons bevindinge uit hierdie vergadering kyk. Ons moet weer saam met die maatskappye sit en weer met hulle onderhandel, want ons kan nie voortgaan met hierdie situasie en die ontevredenheid van die werkers nie.“Ons het ook van die maatskappye versoek om nie hierdie werkers te blameer dat hulle daaroor wil praat nie. Die maatskappye moet die verpligtinge nakom wat met die twee ministeries ooreengekom is.”Nog ’n kwessie wat tydens die vergadering uitgelig is, is die monitering en evaluering van hierdie maatskappy.“Ons onderneem as die twee ministeries om spanne te stig wat hierdie maatskappye sal besoek om die monitering en evaluering te doen.“Al wat ek van die geaffekteerde mense kan vra, is geduld. Ons het dit nou onder beheer en weet presies hoe om hieraan te werk.“Gee ons ’n geleentheid om ons bevindinge saam te stel en ’n aanvaarbare oplossing te vind. Ons werk ernstig aan die kwessie.”STATUS QUO BLYKlazen het beklemtoon dat die regering die kwota nie kan verhoog nie.“Die status quo kan so bly totdat ons meer volhoubare oplossings kan vind.”Hy het ook bygevoeg dat indien die maatskappye nie kan presteer nie, die ministeries die reg het om die ooreenkomste wat in plek is, terug te trek.“Dan kan ons kyk na ander maatskappye wat werklike indiensneming aan ons mense kan verskaf. Verder sal fabrieke wat nie aan die standaard voldoen nie, nie toegelaat word om in die bedryf te bly nie.”ARBEIDSKWESSIESMet betrekking tot arbeid, het die arbeidsminister Utoni Nujoma bygevoeg dat hulle aandagtig geluister het.“Van die werkers was ontevrede met die gebrek aan beskermende klere, of die hergebruik van hierdie klere. Sommige kla ook oor die lae lone. ’n Maatskappy is geïdentifiseer; terwyl sommige maatskappye N$25 per uur betaal, betaal ander N$15 per uur. Hierdie verskil moet uit die weg geruim word,” het hy gesê.Hy het herhaal dat Namibië beperkte mariene hulpbronne het.“Die visseryeministerie moet voortdurend na die wetenskaplikes luister – ons moet hierdie hulpbron vir toekomstige geslagte bewaar. Ons het sardyne gehad voor onafhanklikwording, en nou is die bron uitgeput, en ons moet versigtig wees met ons stokvis en maasbanker,” sê Nujoma.“Ons het ’n beperkte hulpbron, TAC is beperk, die regering kan nie die wetenskaplikes se aanbevelings verontagsaam nie, daarom kyk ons na die beste moontlike oplossings.““Die werkers wat gestaak het, moet besef dat die regering tot dusver tegemoetkomend was, maar nie langer deur hulle gevange gehou kan word nie. Ons moet ’n uitweg vind om hierdie situasie te hanteer,” verduidelik hy.Tydens ’n oudit van ’n maatskappy was daar ongeveer 50 werkers onwettig aangestel (nie deel van die geïdentifiseerde vissermanne nie), en hulle is gevolglik verwyder.– leandrea@erongo.com.na

Terug na die tekenbord vir visserye, arbeid

Kommentaar

Republikein 2025-11-03

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Terug na die tekenbord vir visserye, arbeid

Kommentaar

Republikein 2025-11-03

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.