Netumbo: Bespoedig grondherverdeling
Onderhoud met Talk to Al Jazeera
Volgens die president beweeg Namibië weg van die gewillige koper, gewillige verkoper-model weens sy ondoeltreffendheid.
Ná die mislukking van die model van gewillige koper en gewillige verkoper van grond, het president Netumbo Nandi-Ndaitwah gesê die regering het sy fokus op afwesige grondeienaars verskerp en grondbelastingmaatreëls opgeskerp om herverdeling te bespoedig om die skreiende ongelykheid te takel.
Die president het haar daartoe verbind om te verseker dat minstens 130 000 hektaar grond oor die volgende vyf jaar by Namibië se produktiewe grondbasis gevoeg word. Sy het bygevoeg dat die langverwagte grondwetsontwerp wat tans na die parlement onderweg is, die regering se volgende stappe in die rigting van gebalanseerde grondverspreiding sal lei.
Nandi-Ndaitwah het dié opmerkings gemaak tydens ’n onderhoud met Talk to Al Jazeera Sondag. Volgens die staatshoof beweeg Namibië weg van die gewillige koper, gewillige verkoper-model weens sy ondoeltreffendheid.
“Dit is waar, en bekend deur talle wat Namibië se geskiedenis gevolg het, dat ten tyde van ons onafhanklikwording baie van die grond in die hande van individue was.
“Met grond wat deel van eiendom was en die Grondwet wat baie duidelik was oor eiendom, moes ons wette ontwikkel en ons het begin met die gewillige koper, gewillige verkoper-model. Maar ons het besef dit werk nie,” het sy gesê.
“Dus het ons ná die grondkonferensie grondbelasting ingestel en ook op afwesige grondeienaars gefokus. Sommige van hulle het grond afgestaan en diegene wat grondloos was, is gevestig,” het sy gesê.
“Die regering het ook grond bekom en mense is hervestig. Daar is egter steeds ’n gaping. Nou het ons programme ontwikkel om onteiening deur die Grondwet te implementeer.
“Tans is ons grondwetsontwerp op pad parlement toe en dit is die een wat ons sal lei in die volgende strategieë om gebalanseerde grondverspreiding te verseker,” het sy bygevoeg.
Nandi-Ndaitwah het gesê die regering beoog dat die nuwe wetsontwerp op grondverdeling meer beslissend moet wees om ’n regverdiger verdeling van grond landswyd te waarborg.
“Wanneer ons oor grond in Namibië praat, praat ons nie net van landbougrond nie. Ons praat ook van grond in munisipale gebiede waar mense huise moet bou.
“Natuurlik, as dit by landbougrond kom, het ons in ons verkiesingsmanifes ’n verbintenis gemaak dat ons in die volgende vyf jaar seker sal maak dat ten minste 130 000 hektaar grond by die produktiewe grondbasis gevoeg word.
“Want die belangrikste ding wanneer ons oor grond praat, is om te verseker dat dit beskikbaar gestel word en terselfdertyd produktief is,” het sy gesê.
ONGELYKE SAMELEWING
Namibië bly een van die mees ongelyke samelewings ter wêreld.
Volgens die Wêreldbank is die land tweede agter slegs Suid-Afrika onder 164 lande in die wêreldwye databasis van Gini-koëffisiënte, wat ongelykheid van verbruik of inkomste per capita meet.
“Ongelykheid het die afgelope paar jaar nie veel verminder nie. Tussen 2004 en 2015 het Namibië se Gini-koëffisiënt baie min verander en met net 2,3 Gini-punte van 61,6 tot 59,3 gedaal. Dit is van die stadigste koers van vordering in SACU.”
In reaksie op die data het die president gesê sy kan dit nie bloot as ’n statistiek afmaak of dit ’n krisis verklaar nie, maar het beklemtoon dit is ’n kwessie wat aandag verg.
“Dit beteken nie dat ons nog geen vermindering in ongelykheid gesien het sedert Namibië se onafhanklikwording nie. Jy weet, ons geskiedenis is een van dié waar die verskil op grond van velkleur so hoog was.
“Ons het besluit om deur ons beleid van nasionale versoening tot die harte van Namibiërs te spreek om almal van ons verenig in ons diversiteit, in staat te stel om by te dra om die gaping te verklein tussen diegene wat het en diegene wat nie het nie.
“Natuurlik het ons nie die uitkoms bereik waarop ons gehoop het nie. Daarom is ons nou in ’n fase waar ons moet verfyn,” het sy bygevoeg.
WERKLOOSHEID
Oor haar planne om werkloosheid aan te pak, het Nandi-Ndaitwah gesê Swapo se verkiesingsmanifes van 2024 verbind die party daartoe om te herfokus op sektore wat oor die jare geïdentifiseer is om die ekonomie te laat groei en die werksgeleenthede te skep wat Namibië dringend benodig.
Sy sê dit is alombekend dat die Namibiese ekonomie op minerale gebaseer is: “En vir ’n lang tyd het ons nie regtig ten volle in waardetoevoeging belê nie. Daarom het ons kabinet ’n besluit geneem om spesiale aandag aan waardetoevoeging te gee, want ons kan nie die voortgesette ontginning van ons natuurlike hulpbronne toelaat, met die meeste daarvan wat die land onverwerk verlaat nie,” het sy gesê.
“Ons sal ons bure betrek in die agro-verwerkingsbedryf wat ook werk sal skep en help om die probleem van voedselonsekerheid op te los. Ons praat van innoverende bedrywe waaraan baie jongmense reeds deelneem.
“En nou het ons olie en gas ontdek en ons behoort voordeel daaruit te trek. In die olie- en gassektor het die ontdekking van aflandige oliebronne die laaste paar jaar baie hoop vir die Namibiese ekonomie gebring,” het die president afgesluit.
– [email protected]
Die president het haar daartoe verbind om te verseker dat minstens 130 000 hektaar grond oor die volgende vyf jaar by Namibië se produktiewe grondbasis gevoeg word. Sy het bygevoeg dat die langverwagte grondwetsontwerp wat tans na die parlement onderweg is, die regering se volgende stappe in die rigting van gebalanseerde grondverspreiding sal lei.
Nandi-Ndaitwah het dié opmerkings gemaak tydens ’n onderhoud met Talk to Al Jazeera Sondag. Volgens die staatshoof beweeg Namibië weg van die gewillige koper, gewillige verkoper-model weens sy ondoeltreffendheid.
“Dit is waar, en bekend deur talle wat Namibië se geskiedenis gevolg het, dat ten tyde van ons onafhanklikwording baie van die grond in die hande van individue was.
“Met grond wat deel van eiendom was en die Grondwet wat baie duidelik was oor eiendom, moes ons wette ontwikkel en ons het begin met die gewillige koper, gewillige verkoper-model. Maar ons het besef dit werk nie,” het sy gesê.
“Dus het ons ná die grondkonferensie grondbelasting ingestel en ook op afwesige grondeienaars gefokus. Sommige van hulle het grond afgestaan en diegene wat grondloos was, is gevestig,” het sy gesê.
“Die regering het ook grond bekom en mense is hervestig. Daar is egter steeds ’n gaping. Nou het ons programme ontwikkel om onteiening deur die Grondwet te implementeer.
“Tans is ons grondwetsontwerp op pad parlement toe en dit is die een wat ons sal lei in die volgende strategieë om gebalanseerde grondverspreiding te verseker,” het sy bygevoeg.
Nandi-Ndaitwah het gesê die regering beoog dat die nuwe wetsontwerp op grondverdeling meer beslissend moet wees om ’n regverdiger verdeling van grond landswyd te waarborg.
“Wanneer ons oor grond in Namibië praat, praat ons nie net van landbougrond nie. Ons praat ook van grond in munisipale gebiede waar mense huise moet bou.
“Natuurlik, as dit by landbougrond kom, het ons in ons verkiesingsmanifes ’n verbintenis gemaak dat ons in die volgende vyf jaar seker sal maak dat ten minste 130 000 hektaar grond by die produktiewe grondbasis gevoeg word.
“Want die belangrikste ding wanneer ons oor grond praat, is om te verseker dat dit beskikbaar gestel word en terselfdertyd produktief is,” het sy gesê.
ONGELYKE SAMELEWING
Namibië bly een van die mees ongelyke samelewings ter wêreld.
Volgens die Wêreldbank is die land tweede agter slegs Suid-Afrika onder 164 lande in die wêreldwye databasis van Gini-koëffisiënte, wat ongelykheid van verbruik of inkomste per capita meet.
“Ongelykheid het die afgelope paar jaar nie veel verminder nie. Tussen 2004 en 2015 het Namibië se Gini-koëffisiënt baie min verander en met net 2,3 Gini-punte van 61,6 tot 59,3 gedaal. Dit is van die stadigste koers van vordering in SACU.”
In reaksie op die data het die president gesê sy kan dit nie bloot as ’n statistiek afmaak of dit ’n krisis verklaar nie, maar het beklemtoon dit is ’n kwessie wat aandag verg.
“Dit beteken nie dat ons nog geen vermindering in ongelykheid gesien het sedert Namibië se onafhanklikwording nie. Jy weet, ons geskiedenis is een van dié waar die verskil op grond van velkleur so hoog was.
“Ons het besluit om deur ons beleid van nasionale versoening tot die harte van Namibiërs te spreek om almal van ons verenig in ons diversiteit, in staat te stel om by te dra om die gaping te verklein tussen diegene wat het en diegene wat nie het nie.
“Natuurlik het ons nie die uitkoms bereik waarop ons gehoop het nie. Daarom is ons nou in ’n fase waar ons moet verfyn,” het sy bygevoeg.
WERKLOOSHEID
Oor haar planne om werkloosheid aan te pak, het Nandi-Ndaitwah gesê Swapo se verkiesingsmanifes van 2024 verbind die party daartoe om te herfokus op sektore wat oor die jare geïdentifiseer is om die ekonomie te laat groei en die werksgeleenthede te skep wat Namibië dringend benodig.
Sy sê dit is alombekend dat die Namibiese ekonomie op minerale gebaseer is: “En vir ’n lang tyd het ons nie regtig ten volle in waardetoevoeging belê nie. Daarom het ons kabinet ’n besluit geneem om spesiale aandag aan waardetoevoeging te gee, want ons kan nie die voortgesette ontginning van ons natuurlike hulpbronne toelaat, met die meeste daarvan wat die land onverwerk verlaat nie,” het sy gesê.
“Ons sal ons bure betrek in die agro-verwerkingsbedryf wat ook werk sal skep en help om die probleem van voedselonsekerheid op te los. Ons praat van innoverende bedrywe waaraan baie jongmense reeds deelneem.
“En nou het ons olie en gas ontdek en ons behoort voordeel daaruit te trek. In die olie- en gassektor het die ontdekking van aflandige oliebronne die laaste paar jaar baie hoop vir die Namibiese ekonomie gebring,” het die president afgesluit.
– [email protected]
Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie