Trae opkoms, geen lang rye

Kiesers landswyd was gister by die plaaslike owerhede- en streekraadverkiesings 2025 traag om op te daag met baie stemlokale wat deur die dag grootliks leeg was.Verkiesingsowerhede het gehoop dat verhoogde kieserregistrasie en bewusmakingsveldtogte voor 26 November sou help om deelname te verhoog om die 2020-syfers te klop, toe die streekraadopkoms op 38,3% gestaan het, terwyl die syfer van plaaslike owerhede op 43,2% gestaan het. Dit is in skrille kontras met die 1992-hoogtepunt van meer as 80%, die eerste keer dat sulke verkiesings in die land gehou is.Talle kiesers het by stemlokale opgedaag net om &#039;n paar ander in die ry te vind, terwyl ander opgemerk het dat die opkoms teen die middel van die oggend steeds beskeie gelyk het. In sommige kiesafdelings is vroeë syfers beskryf as "stadig maar bestendig", wat kommer laat ontstaan of die opkoms teen die einde van die dag &#039;n betekenisvolle drempel sal bereik.TELEURSTELLINGTog het diegene wat gestem het, die Verkiesingskommissie van Namibië (ECN) se spanne regoor die land geprys, veral in die lig van die probleme wat tydens verlede jaar se algemene verkiesings ondervind is.Met amptelike syfers wat nog hangende is, dui vroeë tekens daarop dat die waarskynlike lae opkoms meer as logistiek of die hitte kan weerspieël. Kiesers se ontnugtering met plaaslike bestuur en twyfel of gebrek aan bewustheid oor die impak van plaaslike owerhede en streekverkiesings kan ook &#039;n faktor wees, het kenners en kiesers gister gesê.Sommige ontleders en Namibiërs meen egter dat die lae vroeë opkoms meer as net logistiek weerspieël – dit dui op &#039;n gevoel van ontnugtering met plaaslike regering, sowel as &#039;n gebrek aan begrip of oortuiging dat streeks- en plaaslike verkiesings mense se daaglikse lewens beduidend beïnvloed.Politieke navorser Christie Keulder van Cirrus Survey Warehouse het gesê dat kiesersdeelname in Namibië se verkiesings gedaal het, van meer as 80% in 1992 tot slegs 43% vir plaaslike owerhede en 37% vir streeksrade in 2020.“Die skerp afname in beide stedelike en landelike gebiede dui op toenemende onttrekking, ondermyn aanspreeklikheid en bedreig demokratiese reaksie,” het hy gewaarsku.“Lae opkoms plaas ook druk op verhoudings tussen kiesers en partye, verminder vertroue en krimp die mandaat om op plaaslike vlak te regeer.”Keulder het beklemtoon dat politieke partye hoofsaaklik verantwoordelik is vir die motivering van burgers om te stem."Daar is baie faktore wat mense motiveer om te stem, maar miskien is die belangrikste die impak van herhaalde teleurstelling," het hy gesê."Wanneer mense stem en geen verandering sien nie, ontmoedig dit hulle aktief om aan toekomstige verkiesings deel te neem. Politieke partye kan dit nie net deur mobilisering aanspreek nie, maar ook deur te erken dat wydverspreide ontevredenheid &#039;n behoefte aandui om beter te presteer."Met ander woorde, het hy bygevoeg, "as jy dit wil regstel, doen beter."&#039;n Ander kommentator het gesê die lustelose deelname kan die gevolg wees van &#039;n mengsel van aanhoudende frustrasies en politieke moegheid."Waarskynlik &#039;n kombinasie van dinge," het hy opgemerk. "Mense voel nogal uitgeput na die probleme in die ry verlede jaar, en daar is ook &#039;n mate van ontevredenheid in die alternatiewe sowel as die hoofparty. Ek dink nie die opposisie-ouens baai hulself regtig in glorie nie."&#039;n Gedempte opkoms is in die hoofstad waargeneem. Stemlokale in Windhoek-Oos en Windhoek-Wes het yl oggendverkeer gesien, wat openbare kritiek van politieke leiers ontlok het. Bernadus Swartbooi, leier van die Landless People&#039;s Movement (LPM), het teleurstelling uitgespreek oor hoe min kiesers vroeg opgedaag het.By Elisenheim in die Windhoek Landelike-kiesafdeling was niemand omstreeks 10:15 in die ry nie en het die kiesbeampte aan Francoise Steynberg van Republikein bevestig dat slegs 90 kiesers toe hul kruisies getrek het. Die opkoms in dele van die Hardapstreek was ook teleurstellend, met inwoners wat die intense hitte blameer het. In Groot Aub, Rehoboth, Kalkrand en Hoachanas het slegs &#039;n dun stroompie kiesers gesien.NOORDE&#039;n Toer deur die noordelike streke het ook &#039;n prentjie van ernstige kiesersapatie geskets. Kenya Kambowe van Namibian Sun het uiters lae opkoms in Oshikoto, Oshana en Ohangwena gerapporteer.Die opkoms van kiesers regoor die Omusatistreek het deur die dag gewissel. In Outapi het rye vroegoggend op ’n goeie afskop gedui met die meerderheid kiesers bejaarde inwoners wat voor sonsopkoms opgedaag het om hul plek in die ry te verseker. Die momentum het egter nie na Tsandi deurgedring nie, waar die opkoms aansienlik gedaal het. Teen laatoggend het slegs &#039;n handjievol kiesers op &#039;n slag opgedaag en sommige stemlokale het amper verlate gelyk.Die patroon het in Onesi verander, waar &#039;n merkbare toename in jonger kiesers teen die middag aangeteken is. Kiesbeamptes het die gesê dit is &#039;n goeie teken van jeugbetrokkenheid by die verkiesingsproses. In Okahao het die entoesiasme weer afgeneem. In Kavango-Oos was Divundu een van die min ligpunte, met &#039;n relatief sterk vroeë opkoms. Maar buite die nedersetting was stemlokale in Mukwe-, Ndiyona- en Ndonga Linena-kiesafdelings merkbaar stil. Kiesbeamptes in hierdie gebiede het berig dat hulle teen laatoggend so min as vyf tot tien kiesers by die meeste stempunte gesien het. Een stemlokaal in Ndonga Linena het beter gevaar en tussen 40 en 50 kiesers gelok.&#039;LEë BELOFTES&#039;In &#039;n dramatiese ontwikkeling het sommige inwoners van Thipanana in Mukwe-kiesafdeling geweier om hul stemme uit te bring. Die stemlokaal van die Thipanana Junior Primêre Skool het teen die middag minder as tien kiesers aangeteken terwyl sommiges buite die skool byeengekom het en geweier het om te stem.Hulle het gekla oor gebroke diensleweringsbeloftes – veral die langdurige versuim om elektrisiteit in hul dorp te installeer. In Kavango-Wes dui verslae van Nkurenkuru, Mpungu, Ncamagoro en Tondoro op &#039;n trae begin, met stemlokale wat grotendeels stil deur die oggend en vroeë middag was met sowat 10 mense in die ry.– republikein@republikein.com.na

Trae opkoms, geen lang rye

Kommentaar

Republikein 2025-11-27

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Trae opkoms, geen lang rye

Kommentaar

Republikein 2025-11-27

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.