Spanning neem toe knap voor verkiesings

Botsings bedreig demokrasie
Die ECN het die optrede ten sterkste veroordeel, aangesien dit die gedragskode van die kieswet oortree.
Hoofredaksie
Die Verkiesingskommissie van Namibië (ECN) het kommer uitgespreek oor onlangse botsings tussen politieke rolspelers voor die plaaslike owerheids- en streekverkiesings 2025 en die voorvalle beskryf as 'n bedreiging vir die land se demokratiese proses.

Die kommissie het mediaberigte van konfrontasies tydens veldtogte aangehaal en gesê dat sulke gedrag "'n ernstige skending van die demokratiese beginsels vorm wat ons verkiesingsproses ondermyn".

Dit het die optrede "in die sterkste moontlike terme" veroordeel, aangesien dit die gedragskode van die kieswet oortree.

Die ECN het politieke partye, organisasies, verenigings en onafhanklike kandidate daaraan herinner dat die gedragskode, uitgereik kragtens Artikels 145 en 146 en gepubliseer op 5 September 2024, bedoel is om "toestande te bevorder wat bevorderlik is vir 'n vrye, regverdige en geloofwaardige verkiesing en 'n klimaat van verdraagsaamheid waarin verkiesingsaktiwiteite sonder vrees, dwang, intimidasie, inmenging of vergelding kan plaasvind."

Die kommissie het alle politieke rolspelers aangespoor om “konstruktief met mekaar te skakel en verskille te respekteer vir die gesamentlike welstand van alle Namibiërs".

Dit het hulle versoek om “hulself weer te verbind tot die beginsels van geweldloosheid en beskaafdheid".

GEDRAGSKODE

Die kode stel die reëls uiteen wat veldtoggedrag beheer. Dit vereis dat partye en kandidate demokratiese waardes handhaaf, teenstanders respekteer en hul aktiwiteite vreedsaam en wettiglik uitvoer.

Dit verbied politieke geweld, intimidasie, teistering, haatspraak, ontwrigting van teenstanders se geleenthede, gedwonge bywoning van saamtrekke en misbruik van staatshulpbronne.

Die kode dwing ook nakoming af gedurende die tydperk voor die verkiesing waartydens geen veldtogte gevoer mag word nie en die stemtellingproses. Dit waarsku dat oortredings tot strawwe, diskwalifikasie of vervolging kan lei.

Die kommissie het verder beklemtoon dat “enige vorm van politieke geweld, intimidasie of verwante wangedrag streng verbode is kragtens klousule 5 van die gedragskode.”

Dit het politieke rolspelers daaraan herinner dat “die ware krag van ons demokrasie lê in die vermoë van elke burger om vrylik hul politieke oortuigings uit te spreek sonder vrees vir geweld of vergelding,” en bygevoeg: “Laat ons saam die waardes wat in ons Grondwet vasgelê is, handhaaf en voortgaan om te werk aan 'n vreedsame, demokratiese Namibië.”

Terwyl die ECN se eie verkiesingsverslag ná die 2019-verkiesing die proses beskryf het as “grotendeels vreedsaam en vry van geweld en intimidasie”, dui verskeie studies daarop dat Namibië subtieler risiko's in die gesig staar wat nie altyd as ope konflik sigbaar is nie.

Die ECN-verslag self het geduie op onderliggende kwesbaarhede, insluitend vertragings in die aankondiging van uitslae en logistieke uitdagings wat onsekerheid geskep het.

Die Afrobarometer ronde 8-opname (2019-’20) het bevind dat tussen 'n kwart en 'n derde van Namibiërs gevrees het om slagoffers van geweld tydens verkiesings te word, al het die meeste respondente gesê dat hulle vry voel om by politieke organisasies aan te sluit (87%) en sonder druk te stem (90%).

Navorsers sê hierdie gaping tussen werklike geweld en waargenome risiko dui op dieper kommer binne die kiesers.

Die IDS/Eldis-werkdokument, ‘Namibië-verkiesings en konflikbestuur’, voer aan dat konflik in Namibiese verkiesings dikwels minder sigbare vorme aanneem, soos intimidasie, administratiewe vooroordeel, hulpbronmisbruik en die oorheersing van 'n enkele politieke mag, eerder as openlike geweld. Hierdie subtiele druk, dui die studie aan, kan mededinging net so kragtig verdraai as fisiese botsings.

STIL KWESSIES

Meer onlangse ontledings deur die Instituut vir Openbare Beleidsnavorsing (IPPR) toon groeiende spanning in stedelike kiesafdelings, waar die kiesers jonger, meer mededingend en minder voorspelbaar is.

'n Mediastudie van 2024, ‘Diagnosing Electoral Violence – Namibia’, waarsku dat die land se werklike kwesbaarhede in strukturele kwessies lê: Ongelyke toegang tot veldtogruimtes, ongelykhede in politieke hulpbronne en dalende vertroue in verkiesingsbillikheid.

Saam dui die ECN se waarskuwings en die bevindinge van hierdie studies daarop dat namate Namibië nader aan volgende week se verkiesings beweeg, die grootste bedreiging dalk nie openlike geweld is nie, maar die stiller druk wat burgers onveilig, ongehoord of geïntimideerd kan laat voel.

#NamibiaDecides2025

Kommentaar

Republikein 2025-11-21

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer