Nahas: Onafhanklike toesig vir verdedigingsministerie

Voormalige eerste minister Nahas Angula het gemaan die ministerie van verdediging en veteranesake is te groot sonder dat “daar toesig, onafhanklike toesig” moet wees om miljarde dollars van belastingbetalers te beskerm.“As jy die ministerie N$6 miljard gee, is dit baie geld. Daar moet toesig wees. Onafhanklike toesig. Want as jy die ministerie N$6 miljard gee, is dit baie geld. Daar moet leiding wees, 'n stelsel in plek om te verseker dat N$6 miljard die doel dien waarvoor dit toegeken is,” het hy gesê. Angula het bygevoeg dat die ministerie veronderstel is om 'n behoorlike interne beheermeganisme te hê, want “dit is 'n groot ministerie”.Angula, wat ook as minister van verdediging gedien het, het gepraat oor die uitdagings wat hy tydens sy ampstermyn in die gesig gestaar het. “Toe ek daar was, het ons ander probleme met programmering ondervind, veral oor hoe om die soldate te voed. Ek het 'n maatskappy genaamd August 26 Logistics begin. My idee was hoe kan jy net na enige maatskappy gaan en vra bring kos vir die soldate? Daar moet 'n sekuriteitstelsel in plek wees om te kontroleer wie kos aan die soldate verskaf. Daarom het ons August 26 Logistics begin,” het hy Dinsdag tydens 'n onderhoud op Network Television (NTV) se program Evening Review gesê.“Sulke dinge kan gebeur, maar die ministerie is veronderstel om 'n behoorlike interne beheermeganisme te hê. Dis 'n groot ministerie. Jy het jou tekstielafdeling, maar jy weet nie altyd presies wat daardie persoon doen nie. Jy het jou masjienfabriek, maar weer eens, jy weet nie wat hy doen nie. Dan het jy iemand wat brandstof aankoop. Dis 'n groot stelsel, en soms is dit moeilik om dit te beheer.”Angula het gesê dat daar gedurende sy tyd pogings aangewend is om betroubaarheid in bedrywighede te verseker. “Toe ek daar was het ons met die generaal ooreengekom dat hy vir ons mense sou gee wat hy geglo het betroubaar was. Die stelsel moet homself op een of ander manier verdedig. Maar hierdie probleem is nie net in verdediging nie, dit het ook in visserye gebeur, wat soos 'n onskuldige sektor gelyk het. Tog het mense voordeel uit regeringsdoelwitte getrek om hulself te verryk.”VENAANIDie leier van die Popular Democratic Movement (PDM), McHenry Venaani, het ook die geheimhouding oor August 26 geteiken en president Netumbo Nandi-Ndaitwah daarvan beskuldig dat hy belangrike finansiële inligting van die publiek weerhou. “Die president kan nie die verslae van August 26, geouditeerde finansiële state van August 26 geheim hou nie. Wat ons lees oor Enercon, Namcor en hoe August 26 op korrupte wyse finansiële sekuriteit aan private maatskappye gee, is erg kommerwekkend,” het Venaani tydens PDM se onlangse Boots on the Ground-veldtog in Windhoek gesê.“’n President van ’n land kan nie openbare inligting van die burgers van hierdie land weerhou nie. Ons is baie bewus daarvan dat die president op die verslae van August 26 sit. Ons sal haar by die Teenkorrupsiekommissie (ACC) uitdaag.“Ons sal hom uitdaag om die verslag vry te stel om seker te maak dat die mense van Namibië weet hoe hul geld gesteel word. Hoe kan ons ’n land hê waar jongmense nie werk het nie, maar N$480 miljoen is van Namcor gesteel? Ons vra die president om die verslag van August 26 vry te stel en hy sit op daardie verslag. Dis nommer een.”'TWYFELAGTIGE INDIVIDUE'Angula het verder gesê dat sommige twyfelagtige individue reeds gemonitor is toe hy in die eerste minister se kantoor was. “Miskien het hierdie jongmense ook skuiwergate gesien. Maar ek ken sommige van daardie karakters. Hulle was reeds op die radar toe ek by die eerste minister se kantoor was. Mense het gesê ‘kyk na hierdie persoon, kyk na die leefstyl.’ Maar ons het nooit leefstyloudits uitgevoer nie.”Angula het bygevoeg: “So, dit is 'n algemene probleem in die land, ons lyk asof ons etiese rigting verloor het. Mense word nou gedryf deur opvallende verbruik (conspicuous consumption). Hierdie persoon ry 'n Mercedes-Benz, so hoekom kan ek nie ook 'n Mercedes-Benz ry nie? Daardie soort denke,” het hy gesê.“Ons lyk asof ons nie 'n morele of etiese radar het om mense te lei nie, daardie gevoel van, ‘dit behoort nie aan my nie; dit behoort aan die mense.’ Daarsonder neem dit net een senior persoon wat iets verkeerd doen vir ander om te volg.”("Conspicuous consumption" volgens Thorstein Veblen se boek, The Theory of the Leisure Class, lei tot 'n gemeenskap wat nie deur rykdom gedefinieer word nie, maar deur 'n vermorsing van geld en tyd. Die rykes gee meer geld op goedere uit as wat daardie goedere werd is - net om te wys hulle kan.)KAPOFI REAGEERIn 'n onderhoud met Network Media Hub (NMH) Dinsdag het verdedigingsminister Frans Kapofi verduidelik dat sy ministerie 'n regeringsministerie en 'n staatsinstelling is, gebonde aan die wette van die land en soos enige ander ministerie deur die ouditeur-generaal geoudit word en daardie verslae word jaarliks gepubliseer. “Ons kondig dit selfs aan. In my verklarings het ek gesê dat ons 'n skoon ouditverslag van die ouditeur-generaal ontvang het. En daardie verslae is daar. So, as jy oor verdedigingsmaatskappye praat, is dit anders. Hierdie twee dinge is nie dieselfde nie. Die ministerie van verdediging is heeltemal anders. “Daardie maatskappye doen ander dinge en hulle word ook geoudit. Hul finansiële state word deur private maatskappye geoudit, en daardie ouditeure verskaf geouditeerde finansiële state. Daardie inligting is beskikbaar. Die verskil lê in die wette wat die ministerie – wat 'n staatsentiteit is – verbind, in vergelyking met maatskappye. Die ministerie van verdediging is net soos die ministerie van onderwys."Angula sluit af: "Wat ons hier doen, is om openbare pligte uit te voer en ons is volgens die wet onderworpe aan oudits. Ons kan nie 'n eiland in die see wees nie.”- republikein@republikein.com.na

Nahas: Onafhanklike toesig vir verdedigingsministerie

Kommentaar

Republikein 2025-12-08

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Nahas: Onafhanklike toesig vir verdedigingsministerie

Kommentaar

Republikein 2025-12-08

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.