Lubowski kwalifiseer glo nie vir veteranevoordele
Die adjunkminister van verdediging en veterane-sake, Charles Mubita, het bevestig die ikoon van die bevrydingstryd, wyle advokaat Anton Lubowski, kwalifiseer nie vir oorlogveteranevoordele nie.
Dit weens die feit dat die program eers in 2008 in werking getree het, byna twee dekades ná sy sluipmoord in 1989.
“Jy kan nie namens iemand aansoek doen nie. Dus kan enigiemand wat nie voor daardie tyd gekwalifiseer het nie, nie daardie voordeel kry nie,” het Mubita gister aan Network Media Hub (NMH) gesê.
Dit kom nadat sy dogter Nadia gesê het die familie het nog nooit enige tasbare ondersteuning van Swapo of die regering ontvang nie, ten spyte daarvan dat Lubowski se liggaam van die Katutura-begraafplaas na die Heldeakker in Windhoek verskuif is.
“Die regering het ’n verteenwoordiger gestuur om toestemming [vir die verskuiwing] te vra, maar het ons terselfdertyd laat glo dat ons met Hage [Geingob] sou kon praat. Hierdie belofte is nooit nagekom nie, maar hy is verskuif,” het sy gesê.
Mubita het beklemtoon dat die erkenning as ’n oorlogsveteraan nie outomaties finansiële ondersteuning meebring nie.
“Dis moeilik, sien jy. Wat van mense soos Hainyeko? Hy is ’n held, ja, maar hoe baat hy daarby? Hoe baat sy pa, ma, ooms en al daardie mense daarby? Sien jy?
“Die enigste voordeel wat hy byvoorbeeld as Anton Lubowski sou kon hê, sou wees as hy ’n kind jonger as 18 gehad het. Ja, ingevolge die wet, as die kind jonger as 18 is, dan word daardie kind ’n begunstigde.
“Stel jou voor as dit oopgemaak sou word vir almal wat in die 1960’s by die bevrydingstryd aangesluit het en lank gelede oorlede is, die Tobias Hainyekos en ander. So, wie sou die voordeel ontvang?” het hy gevra.
Mubita het verduidelik dat voordele die maandelikse subsidie en projekgeld insluit, maar het opgemerk dat “Lubowski nie daar was toe dit ter sprake gekom het nie”.
Hy het verduidelik families kan steeds aansoek doen vir eenmalige toelaes van N$50 000 of N$20 000, afhangende van of die oorledene direk by die oorlog betrokke was of ’n aktivis was.
“Daardie een kan die familie maklik kry. Dit maak nie saak of dit N$50 000 is vir iemand wat direk by die oorlog betrokke was, of N$20 000 as hy slegs ‘n aktivis was nie. Niks meer nie,” het hy gesê.
Hy het verder gesê aansoekvorms is by alle streekveteranekantore beskikbaar of deur middel van skriftelike versoeke aan die veteraneraad.
Lubowski (3 Februarie 1952 tot 12 September 1989) was ’n anti-apartheidsaktivis, advokaat en ’n lid van Swapo. Hy is in 1989 vermoor deur agente van Suid-Afrika se burgerlike samewerkingsburo. In 2015 is hy tot ’n nasionale held verklaar en sy liggaam is by die Heldeakker buite Windhoek herbegrawe.
Volgens Nadia was verskeie pogings om finansiële bystand of voordele te bekom onsuksesvol.
“Daar is beweer dat alle kinders van daardie ouers wat in die bevrydingstryd gesterf het, N$30 000 sou ontvang. Ons het toe al die besonderhede wat hulle versoek het, aan hulle gestuur en by die Swapo-kantore aansoek gedoen vir finansiële ondersteuning om ons studies voort te sit, maar ons het nooit hierdie bedrag ontvang nie.
“In ’n stadium het my ma ook die veteranekantoor gebel om uit te vind oor die veterane se pensioengeld, maar hulle het haar egter meegedeel dat aansoeke gesluit het.
“Ons het absoluut geen ondersteuning van Swapo ontvang nie, emosioneel, maatskaplik of finansieel, op enige manier hoegenaamd nie. Dit is openbare kennis dat Hage geweier het om ons te sien, ten spyte daarvan dat hy die laaste persoon was wat my pa lewend gesien het.
“Ons het al die jare geweet my pa het sensitiewe inligting dae voor sy dood uitgevind. Hy het probeer om met talle vriende te praat wat almal onbeskikbaar was. Hage was die derde persoon wat hy gekontak het en die enigste een wat hy ontmoet het.
“Tog het Hage geweier om vir ons te vertel waaroor daardie gesprek gegaan het, die een waar hulle met Onafhanklikheidsrylaan afgeloop het.
Sy het bygevoeg dat beide haar ma en ouma se boeke Lubowski se opoffering en bydraes in detail beskryf.
“Die ding wat nooit vir ons sin gemaak het nie, was hoe Swapo dit eenvoudig geïgnoreer het nadat hy vermoor is. Veral die manier waarop wyle Sam Nujoma en Hage Geingob geweier het om uit te vind wie sy moordenaars was, dit is eenvoudig nie normale menslike gedrag nie. Die soeke na die waarheid het eenvoudig nooit binne ons gesterf nie.”
Nadia het gesê die familie beywer hulle vir breër verantwoordbaarheid.
“Ons het uiteindelik verskeie voornemens om hierdie saak op te los. Ons het ’n gemeenskaplike doelwit van deursigtigheid, verantwoordbaarheid en herstellende geregtigheid vir almal wat getraumatiseer is deur ons onlangse politieke geskiedenis. Anton Lubowski is ’n prominente figuur hierin, maar ook nie die enigste een nie.”
Die familie beoog ook om by te dra tot vroeë kinderontwikkeling as deel van hierdie herstellende benadering.
“Ons wil betrokke wees by die skep en ontwikkeling van goeie opvoedkundige sentrums, veral vroeë kinderontwikkelingsentrums wat fokus op spel en genesing. Ons kinders van Namibië moet ’n opvoeding ontvang wat hulle bemagtig.”
Intussen het die parlementêre staande komitee oor grondwetlike en regsake aanbeveel dat die veteranewet gewysig word om voordele uit te brei na alle kinders wat tydens die bevrydingstryd in ballingskap gebore is.
Die komitee se voorsitter, Kletus Karondo, het gesê hoewel die ministerie die betrokke afhanklikes betrek het, “maak die wet slegs voorsiening vir minderjariges jonger as 18 – daarom was dit ’n uitdaging vir die ministerie om in die behoeftes van afhanklikes van oorlogsveterane ouer as 18 te voorsien”.
Die komitee se verslag het hierdie uitsluiting as “’n oorsig” beskryf en opgemerk dat baie kinders in ballingskap gebore is en selfs as minderjariges by die bevrydingstryd aangesluit het.
Die saak is ook aan hofuitdagings onderwerp, met die voormalige ombudsman en die Khorixas-jeugforum wat voorheen die regering hof toe gesleep het oor besluite rakende die indiensneming van die sogenaamde kinders van die bevrydingstryd.
– [email protected]
Dit weens die feit dat die program eers in 2008 in werking getree het, byna twee dekades ná sy sluipmoord in 1989.
“Jy kan nie namens iemand aansoek doen nie. Dus kan enigiemand wat nie voor daardie tyd gekwalifiseer het nie, nie daardie voordeel kry nie,” het Mubita gister aan Network Media Hub (NMH) gesê.
Dit kom nadat sy dogter Nadia gesê het die familie het nog nooit enige tasbare ondersteuning van Swapo of die regering ontvang nie, ten spyte daarvan dat Lubowski se liggaam van die Katutura-begraafplaas na die Heldeakker in Windhoek verskuif is.
“Die regering het ’n verteenwoordiger gestuur om toestemming [vir die verskuiwing] te vra, maar het ons terselfdertyd laat glo dat ons met Hage [Geingob] sou kon praat. Hierdie belofte is nooit nagekom nie, maar hy is verskuif,” het sy gesê.
Mubita het beklemtoon dat die erkenning as ’n oorlogsveteraan nie outomaties finansiële ondersteuning meebring nie.
“Dis moeilik, sien jy. Wat van mense soos Hainyeko? Hy is ’n held, ja, maar hoe baat hy daarby? Hoe baat sy pa, ma, ooms en al daardie mense daarby? Sien jy?
“Die enigste voordeel wat hy byvoorbeeld as Anton Lubowski sou kon hê, sou wees as hy ’n kind jonger as 18 gehad het. Ja, ingevolge die wet, as die kind jonger as 18 is, dan word daardie kind ’n begunstigde.
“Stel jou voor as dit oopgemaak sou word vir almal wat in die 1960’s by die bevrydingstryd aangesluit het en lank gelede oorlede is, die Tobias Hainyekos en ander. So, wie sou die voordeel ontvang?” het hy gevra.
Mubita het verduidelik dat voordele die maandelikse subsidie en projekgeld insluit, maar het opgemerk dat “Lubowski nie daar was toe dit ter sprake gekom het nie”.
Hy het verduidelik families kan steeds aansoek doen vir eenmalige toelaes van N$50 000 of N$20 000, afhangende van of die oorledene direk by die oorlog betrokke was of ’n aktivis was.
“Daardie een kan die familie maklik kry. Dit maak nie saak of dit N$50 000 is vir iemand wat direk by die oorlog betrokke was, of N$20 000 as hy slegs ‘n aktivis was nie. Niks meer nie,” het hy gesê.
Hy het verder gesê aansoekvorms is by alle streekveteranekantore beskikbaar of deur middel van skriftelike versoeke aan die veteraneraad.
Lubowski (3 Februarie 1952 tot 12 September 1989) was ’n anti-apartheidsaktivis, advokaat en ’n lid van Swapo. Hy is in 1989 vermoor deur agente van Suid-Afrika se burgerlike samewerkingsburo. In 2015 is hy tot ’n nasionale held verklaar en sy liggaam is by die Heldeakker buite Windhoek herbegrawe.
Volgens Nadia was verskeie pogings om finansiële bystand of voordele te bekom onsuksesvol.
“Daar is beweer dat alle kinders van daardie ouers wat in die bevrydingstryd gesterf het, N$30 000 sou ontvang. Ons het toe al die besonderhede wat hulle versoek het, aan hulle gestuur en by die Swapo-kantore aansoek gedoen vir finansiële ondersteuning om ons studies voort te sit, maar ons het nooit hierdie bedrag ontvang nie.
“In ’n stadium het my ma ook die veteranekantoor gebel om uit te vind oor die veterane se pensioengeld, maar hulle het haar egter meegedeel dat aansoeke gesluit het.
“Ons het absoluut geen ondersteuning van Swapo ontvang nie, emosioneel, maatskaplik of finansieel, op enige manier hoegenaamd nie. Dit is openbare kennis dat Hage geweier het om ons te sien, ten spyte daarvan dat hy die laaste persoon was wat my pa lewend gesien het.
“Ons het al die jare geweet my pa het sensitiewe inligting dae voor sy dood uitgevind. Hy het probeer om met talle vriende te praat wat almal onbeskikbaar was. Hage was die derde persoon wat hy gekontak het en die enigste een wat hy ontmoet het.
“Tog het Hage geweier om vir ons te vertel waaroor daardie gesprek gegaan het, die een waar hulle met Onafhanklikheidsrylaan afgeloop het.
Sy het bygevoeg dat beide haar ma en ouma se boeke Lubowski se opoffering en bydraes in detail beskryf.
“Die ding wat nooit vir ons sin gemaak het nie, was hoe Swapo dit eenvoudig geïgnoreer het nadat hy vermoor is. Veral die manier waarop wyle Sam Nujoma en Hage Geingob geweier het om uit te vind wie sy moordenaars was, dit is eenvoudig nie normale menslike gedrag nie. Die soeke na die waarheid het eenvoudig nooit binne ons gesterf nie.”
Nadia het gesê die familie beywer hulle vir breër verantwoordbaarheid.
“Ons het uiteindelik verskeie voornemens om hierdie saak op te los. Ons het ’n gemeenskaplike doelwit van deursigtigheid, verantwoordbaarheid en herstellende geregtigheid vir almal wat getraumatiseer is deur ons onlangse politieke geskiedenis. Anton Lubowski is ’n prominente figuur hierin, maar ook nie die enigste een nie.”
Die familie beoog ook om by te dra tot vroeë kinderontwikkeling as deel van hierdie herstellende benadering.
“Ons wil betrokke wees by die skep en ontwikkeling van goeie opvoedkundige sentrums, veral vroeë kinderontwikkelingsentrums wat fokus op spel en genesing. Ons kinders van Namibië moet ’n opvoeding ontvang wat hulle bemagtig.”
Intussen het die parlementêre staande komitee oor grondwetlike en regsake aanbeveel dat die veteranewet gewysig word om voordele uit te brei na alle kinders wat tydens die bevrydingstryd in ballingskap gebore is.
Die komitee se voorsitter, Kletus Karondo, het gesê hoewel die ministerie die betrokke afhanklikes betrek het, “maak die wet slegs voorsiening vir minderjariges jonger as 18 – daarom was dit ’n uitdaging vir die ministerie om in die behoeftes van afhanklikes van oorlogsveterane ouer as 18 te voorsien”.
Die komitee se verslag het hierdie uitsluiting as “’n oorsig” beskryf en opgemerk dat baie kinders in ballingskap gebore is en selfs as minderjariges by die bevrydingstryd aangesluit het.
Die saak is ook aan hofuitdagings onderwerp, met die voormalige ombudsman en die Khorixas-jeugforum wat voorheen die regering hof toe gesleep het oor besluite rakende die indiensneming van die sogenaamde kinders van die bevrydingstryd.
– [email protected]
Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie