Die Stampriet-oorgrenswaterstelsel (STAS) is gekoppel aan die Oranje-Senqu-kom (OSB) en die Kalahari-Karoo-sandsteen-oorgrenswaterbron (KSTA). Foto Orasecom
Die Stampriet-oorgrenswaterstelsel (STAS) is gekoppel aan die Oranje-Senqu-kom (OSB) en die Kalahari-Karoo-sandsteen-oorgrenswaterbron (KSTA). Foto Orasecom

Orasecom: Oorgrenswaterbronne op die spel

Maan oor besoedeling van Stampriet-akwifer
Brigitte Weidlich
Die debat rondom die omstrede beplande uraanmynbou in die omgewing van Stampriet en Leonardville is weer aangevuur deur 'n onlangse verslag deur die Namibiese Kamer van die Omgewing (NEC).

Boere en inwoners in die Kalahari vrees dat die in situ-logingsproses (ISL), wat die uitspoel van uraan deur boorgate met 'n oplossing van water en suur behels wat weer deur die rotslae kan afsypel, die hele Stampriet-akwifer permanent kan besoedel.

Die akwifer strek vanaf Namibië deur Botswana tot in Suid-Afrika. Minder bekend is dat die Stampriet-waterbron direk gekoppel is aan twee ander grondwaterbronne, wat ook besoedel kan word. Die Oranjerivier-Senqu-kommissie (Orasecom), 'n organisasie met Namibië, Suid-Afrika, Botswana en Lesotho as lede, het dit in verskeie dokumente uitgewys.

Die Stampriet-oorgrensgrondwaterstelsel (STAS) is hidrologies geïntegreer in die groter Oranje-Senqu-rivierkom, wat 'n direkte verbinding tussen hierdie stelsels bied. STAS strek oor Namibië, Botswana en Suid-Afrika – almal binne die grense van die Oranje-Senqu-kom. "Grondwater vloei gewoonlik van noordwes na suidoos, dus is die STAS-waterstelsel verbind met ander waterbronne dwarsdeur die (Oranje)-kom. Dit is 'n swak hervulde, gelaagde waterdraerstelsel met diep en vlak komponente," sê Orasecom.

Die streek se gemeenskappe en omgewing is in ’n groot mate afhanklik van grondwater vir watersekerheid en openbare gesondheid. "Uraanontginning met behulp van in situ-loging by STAS hou 'n ernstige besoedelingsrisiko in: Die mynproses stel uraan, radioaktiewe minerale, giftige swaar metale en sulfate in die grondwater vry," lui Orasecom se webwerf.

"Omdat die STAS aan beide die Oranje-Senqu-kom en die Kalahari/Karoo-sandsteengrens-akwifer (KSTA) gekoppel is, kan enige besoedeling beide vertikaal en lateraal deur hierdie onderling gekoppelde akwiferstelsels versprei. Dit stel nie net STAS en sy onmiddellike gebruikers in gevaar nie, maar ook die hele Oranje-Senqu-kom en alle gemeenskappe wat van hierdie gedeelde oorgrenswaterbronne afhanklik is."

[email protected]

Kommentaar

Republikein 2025-10-29

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer