Klink mynbou Dorsland se doppie?
Beloning uitgereik
Die wrede stropery van die ikoniese swartrenosterkoei Dorsland en haar kalf in die Kunenestreek het skokgolwe deur die land en bewaringskringe gestuur.
Die dragtige Dorsland wat geskiet en haar horings verwyder is, se karkas is op 19 Oktober deur renosterbewaarders van Save the Rhino Trust (SRT) Namibia onder 'n swart plastieksak gevind. Die karkas van haar kalfie is 'n paar dae later gevind, ook met die horing verwyder.
Dorsland is in 2009 vanaf die Etosha Nasionale Park na die Kunene verskuif en het sedertdien geboorte aan agt kalwers gegee.
Die Namibiese Kamer van die Omgewing (NEC) het ook sy stuiwer in die armbeurs gegooi en gesê die bewaringsgebiede, SRT, Ultimate Safaris Namibia en selfs mense wat binne die ministerie van die omgewing, bosbou en toerisme werk, het gewaarsku dat as mynbou in hierdie gebied toegelaat word, daar wildstropery sou wees: "Tog het niemand met die mag om hierdie swak deurdinkte myn te stop, geluister nie."
Die NEC het reeds vroeg in Oktober 'n brief aan media gestuur en gemaan wanneer tinmynwerkers en regeringsamptenare saamspan, sal plaaslike gemeenskappe die gevolge van die misstap dra.
BRIEF VAN NEC:
Die brief van NEC lui: "Terwyl rotse geskiet word, skynbaar sonder wettige magtiging, beweeg die swartrenosters uit die gesamentlike bestuursgebied van die bewaringsgebied in die suidelike Kunenestreek. Saam met die renosters gaan die hoop en drome van lede van die plaaslike bewaringsgebied.
Rotsskietery, padbou en die gebruik van swaar masjinerie (d.w.s. grootskaalse mynbou) vereis 'n mynlisensie van die ministerie van nywerheidsontwikkeling, mynbou en energie. Tog het Timoteus Mashuna en Ottillie Ndimulunde slegs mynboukleims in hierdie gebied, wat hulle slegs toelaat om kleinskaalse mynbou te doen.
Toe die mynwerkers in Augustus 2024 met die bou van groot paaie begin het, het waarskuwingsklokke begin lui. Die bewaringsgebiede van Ûibasen Twyfelfontein en Doro !nawas – twee van die drie betrokke by die gesamentlike bestuursgebied – het die kleimhouers hof toe geneem, omdat hulle nie hul omgewingsimpakstudies en bestuursplanne nagekom het waarop hul omgewingsklaringsertifikate uitgereik is nie. Dit sluit aansienlike padbou, die gebruik van swaar masjinerie en skietwerk uit.
Ten spyte daarvan dat die mynwerkers die bepalings van hul omgewingsklaringsertifikate blatant oortree het, het die omgewingskommissaris [Timoteus Mufeti] 'n nakomingsbevel uitgereik wat hul optrede in Oktober 2024 goedgekeur het. Toe die bewaringsgebiede ondersteuning van die voormalige minister van die omgewing, bosbou en toerisme (MEFT), Pohamba Shifeta, gesoek het, het hulle net stilte ontvang.
Hierdie saak het sedertdien verskeie kere hof toe gegaan, aangesien die mynwerkers voortdurend maniere gevind het om hofuitsprake te omseil. In September 2025, ten spyte daarvan dat die saak in die hof was en 'n aktiewe interdik teen die mynwerkers van krag gebly het, het die omgewingskommissaris weer die weg gebaan en die skietwerk het begin.
Vroeër vanjaar het die bewaringsgebiede en hul vennote hul saak opnuut voor minister Indileni Daniel en 'n aantal senior MEFT-amptenare gestel. Ongelukkig blyk dit dat hierdie versoeke weer eens op dowe ore geval het.
Terwyl die minister onaktief bly, word MEFT-natuurbewaarders, Save the Rhino Trust en gemeenskapsrenosterveldwagters agtergelaat om hul renosters te beskerm. Terwyl die mynboukleims verbied is, het die veldwagters 'n mynwerknemer in hegtenis geneem terwyl hy een van die swartrenosters in die gebied agtervolg het en strikke gevind wat gestel is om wildsbokke rondom die mynkamp te vang.
Een gevolg van hierdie onwettige mynbouaktiwiteite is dat renostergefokusde toerisme nie meer in hierdie gebied ontwikkel kan word nie. Ultimate Safaris - gesamentlike ondernemingsvennoot van die bewaringsgebiede Ûibasen Twyfelfontein, Doro !nawas en Sorris Sorris - was op die punt om 'n nuwe lodge hier te bou voordat die mynbouaktiwiteite hulle gedwing het om te stop.
'n Studie van die nabygeleë //Huab-bewaringsgebied deur Save the Rhino Trust het aan die lig gebring dat swartrenosters 'n gebied verlaat in reaksie op mynontploffings en die gebruik van swaar masjinerie. Renostergebaseerde toerisme en oopgroefmynbou is onversoenbare aktiwiteite op ongeheinde gemeensbewaringsgebiede.
Sedert 2019 het Ultimate Safaris meer as N$ 70 miljoen belê in die ontwikkeling van lodges en die bystand van die bewaringsgebiede om hul inkomste te verhoog. In 2024 alleen het die bewaringsgebiede N$3 miljoen kontant verdien, werknemers by hierdie bedrywighede het N$6,5 miljoen in salarisse en voordele verdien en 'n verdere N$1,5 miljoen is in gemeenskapsbewaringspogings belê.
Intussen bied die mynbouvoorstanders vae beloftes van plaaslike werksgeleenthede, sonder enige verbintenis om verlore bewaringsinkomste te vervang. In plaas daarvan sal hulle waarskynlik aan die Suid-Afrikaanse Andrada Mining verkoop vir 'n netjiese N$300 miljoen in 'n ooreenkoms wat bemiddel is deur Paulus Nghifikepunye, wat Goantagab Mining besit. Lede van bewaringsgebied sal winsgewende renostergebaseerde toerisme totsiens soen en min of niks in ruil daarvoor ontvang nie.
Die manier waarop hierdie saak deur MEFT hanteer word, is 'n slegte teken vir ander bewaringsgebiede in Namibië. As langtermyn-werksgeleenthede en volhoubare bewaringsgebiede so maklik verruil word vir korttermynwins vir polities-gekoppeldde elites van elders, waarom dan die moeite doen met gemeenskapsbewaring? Die toerismesektor word ook deur sulke gevalle geraak. Gesamentlike ondernemingsvennootskappe met gemeenskaplike bewaringsgebiede dra aansienlik meer risiko's as toerisme op private grond as gevolg van onsekere grondbesitreëlings. As die paar maatskappye wat bereid is om daardie risiko te neem en met bewaringsgebiede saam te werk, gedwing word om hul bedrywighede te staak of te sluit ten gunste van mynbou, sal private beleggers nog meer afgeskrik word.
Binne die mynbousektor, as oorhaastige operateurs met mynboukleims toegelaat word om enigiets te doen wat hulle wil sonder die nodige permitte, waarom moet ander mynmaatskappye dan die reëls nakom?
Laastens, Namibië se beeld as 'n wetsgehoorsame samelewing wat eksterne beleggings verwelkom wat sy mense wesenlik bevoordeel, is op die spel. Die fiasko wat hierbo beskryf word, skilder eerder 'n prentjie van wettelose, selfsugtige elites wat bo die behoeftes en belange van gewone Namibiërs bevoordeel word. Is dit werklik wat ons vir Namibië wil hê?"
BELONING
Intussen is niemand nog in hegtenis geneem in verband met die stropery van Dorsland en haar kalf nie. Die plastiek swartsak wat die karkas van Dorsland bedek, is is tot dusver die enigste stille getuie van die grusame daad.
In reaksie hierop het die Conservation Travel Foundation, in vennootskap met MEFT, 'n fondsinsamelingsveldtog van stapel gestuur vir 'n beloning van N$1 miljoen vir inligting wat lei tot die inhegtenisneming en vervolging van diegene wat verantwoordelik is vir die renosterstropery.
Die Conservation Travel Foundation, ondersteun deur Ultimate Safaris Namibia, het N$100 000 as 'n beloning vir die inisiatief aangebied, asook Tristan Cowely, besturende direkteur en medestigter van Ultimate Safaris Namibia, het persoonlik 'n bykomende N$50 000 geskenk.
Vir diegene wat tot die beloningsfonds wil bydra of inligting wil verskaf, kontak die Conservation Travel Foundation direk of besoek hul webwerf by www.conservationtravelfoundation.org.
- [email protected]
Die dragtige Dorsland wat geskiet en haar horings verwyder is, se karkas is op 19 Oktober deur renosterbewaarders van Save the Rhino Trust (SRT) Namibia onder 'n swart plastieksak gevind. Die karkas van haar kalfie is 'n paar dae later gevind, ook met die horing verwyder.
Dorsland is in 2009 vanaf die Etosha Nasionale Park na die Kunene verskuif en het sedertdien geboorte aan agt kalwers gegee.
Die Namibiese Kamer van die Omgewing (NEC) het ook sy stuiwer in die armbeurs gegooi en gesê die bewaringsgebiede, SRT, Ultimate Safaris Namibia en selfs mense wat binne die ministerie van die omgewing, bosbou en toerisme werk, het gewaarsku dat as mynbou in hierdie gebied toegelaat word, daar wildstropery sou wees: "Tog het niemand met die mag om hierdie swak deurdinkte myn te stop, geluister nie."
Die NEC het reeds vroeg in Oktober 'n brief aan media gestuur en gemaan wanneer tinmynwerkers en regeringsamptenare saamspan, sal plaaslike gemeenskappe die gevolge van die misstap dra.
BRIEF VAN NEC:
Die brief van NEC lui: "Terwyl rotse geskiet word, skynbaar sonder wettige magtiging, beweeg die swartrenosters uit die gesamentlike bestuursgebied van die bewaringsgebied in die suidelike Kunenestreek. Saam met die renosters gaan die hoop en drome van lede van die plaaslike bewaringsgebied.
Rotsskietery, padbou en die gebruik van swaar masjinerie (d.w.s. grootskaalse mynbou) vereis 'n mynlisensie van die ministerie van nywerheidsontwikkeling, mynbou en energie. Tog het Timoteus Mashuna en Ottillie Ndimulunde slegs mynboukleims in hierdie gebied, wat hulle slegs toelaat om kleinskaalse mynbou te doen.
Toe die mynwerkers in Augustus 2024 met die bou van groot paaie begin het, het waarskuwingsklokke begin lui. Die bewaringsgebiede van Ûibasen Twyfelfontein en Doro !nawas – twee van die drie betrokke by die gesamentlike bestuursgebied – het die kleimhouers hof toe geneem, omdat hulle nie hul omgewingsimpakstudies en bestuursplanne nagekom het waarop hul omgewingsklaringsertifikate uitgereik is nie. Dit sluit aansienlike padbou, die gebruik van swaar masjinerie en skietwerk uit.
Ten spyte daarvan dat die mynwerkers die bepalings van hul omgewingsklaringsertifikate blatant oortree het, het die omgewingskommissaris [Timoteus Mufeti] 'n nakomingsbevel uitgereik wat hul optrede in Oktober 2024 goedgekeur het. Toe die bewaringsgebiede ondersteuning van die voormalige minister van die omgewing, bosbou en toerisme (MEFT), Pohamba Shifeta, gesoek het, het hulle net stilte ontvang.
Hierdie saak het sedertdien verskeie kere hof toe gegaan, aangesien die mynwerkers voortdurend maniere gevind het om hofuitsprake te omseil. In September 2025, ten spyte daarvan dat die saak in die hof was en 'n aktiewe interdik teen die mynwerkers van krag gebly het, het die omgewingskommissaris weer die weg gebaan en die skietwerk het begin.
Vroeër vanjaar het die bewaringsgebiede en hul vennote hul saak opnuut voor minister Indileni Daniel en 'n aantal senior MEFT-amptenare gestel. Ongelukkig blyk dit dat hierdie versoeke weer eens op dowe ore geval het.
Terwyl die minister onaktief bly, word MEFT-natuurbewaarders, Save the Rhino Trust en gemeenskapsrenosterveldwagters agtergelaat om hul renosters te beskerm. Terwyl die mynboukleims verbied is, het die veldwagters 'n mynwerknemer in hegtenis geneem terwyl hy een van die swartrenosters in die gebied agtervolg het en strikke gevind wat gestel is om wildsbokke rondom die mynkamp te vang.
Een gevolg van hierdie onwettige mynbouaktiwiteite is dat renostergefokusde toerisme nie meer in hierdie gebied ontwikkel kan word nie. Ultimate Safaris - gesamentlike ondernemingsvennoot van die bewaringsgebiede Ûibasen Twyfelfontein, Doro !nawas en Sorris Sorris - was op die punt om 'n nuwe lodge hier te bou voordat die mynbouaktiwiteite hulle gedwing het om te stop.
'n Studie van die nabygeleë //Huab-bewaringsgebied deur Save the Rhino Trust het aan die lig gebring dat swartrenosters 'n gebied verlaat in reaksie op mynontploffings en die gebruik van swaar masjinerie. Renostergebaseerde toerisme en oopgroefmynbou is onversoenbare aktiwiteite op ongeheinde gemeensbewaringsgebiede.
Sedert 2019 het Ultimate Safaris meer as N$ 70 miljoen belê in die ontwikkeling van lodges en die bystand van die bewaringsgebiede om hul inkomste te verhoog. In 2024 alleen het die bewaringsgebiede N$3 miljoen kontant verdien, werknemers by hierdie bedrywighede het N$6,5 miljoen in salarisse en voordele verdien en 'n verdere N$1,5 miljoen is in gemeenskapsbewaringspogings belê.
Intussen bied die mynbouvoorstanders vae beloftes van plaaslike werksgeleenthede, sonder enige verbintenis om verlore bewaringsinkomste te vervang. In plaas daarvan sal hulle waarskynlik aan die Suid-Afrikaanse Andrada Mining verkoop vir 'n netjiese N$300 miljoen in 'n ooreenkoms wat bemiddel is deur Paulus Nghifikepunye, wat Goantagab Mining besit. Lede van bewaringsgebied sal winsgewende renostergebaseerde toerisme totsiens soen en min of niks in ruil daarvoor ontvang nie.
Die manier waarop hierdie saak deur MEFT hanteer word, is 'n slegte teken vir ander bewaringsgebiede in Namibië. As langtermyn-werksgeleenthede en volhoubare bewaringsgebiede so maklik verruil word vir korttermynwins vir polities-gekoppeldde elites van elders, waarom dan die moeite doen met gemeenskapsbewaring? Die toerismesektor word ook deur sulke gevalle geraak. Gesamentlike ondernemingsvennootskappe met gemeenskaplike bewaringsgebiede dra aansienlik meer risiko's as toerisme op private grond as gevolg van onsekere grondbesitreëlings. As die paar maatskappye wat bereid is om daardie risiko te neem en met bewaringsgebiede saam te werk, gedwing word om hul bedrywighede te staak of te sluit ten gunste van mynbou, sal private beleggers nog meer afgeskrik word.
Binne die mynbousektor, as oorhaastige operateurs met mynboukleims toegelaat word om enigiets te doen wat hulle wil sonder die nodige permitte, waarom moet ander mynmaatskappye dan die reëls nakom?
Laastens, Namibië se beeld as 'n wetsgehoorsame samelewing wat eksterne beleggings verwelkom wat sy mense wesenlik bevoordeel, is op die spel. Die fiasko wat hierbo beskryf word, skilder eerder 'n prentjie van wettelose, selfsugtige elites wat bo die behoeftes en belange van gewone Namibiërs bevoordeel word. Is dit werklik wat ons vir Namibië wil hê?"
BELONING
Intussen is niemand nog in hegtenis geneem in verband met die stropery van Dorsland en haar kalf nie. Die plastiek swartsak wat die karkas van Dorsland bedek, is is tot dusver die enigste stille getuie van die grusame daad.
In reaksie hierop het die Conservation Travel Foundation, in vennootskap met MEFT, 'n fondsinsamelingsveldtog van stapel gestuur vir 'n beloning van N$1 miljoen vir inligting wat lei tot die inhegtenisneming en vervolging van diegene wat verantwoordelik is vir die renosterstropery.
Die Conservation Travel Foundation, ondersteun deur Ultimate Safaris Namibia, het N$100 000 as 'n beloning vir die inisiatief aangebied, asook Tristan Cowely, besturende direkteur en medestigter van Ultimate Safaris Namibia, het persoonlik 'n bykomende N$50 000 geskenk.
Vir diegene wat tot die beloningsfonds wil bydra of inligting wil verskaf, kontak die Conservation Travel Foundation direk of besoek hul webwerf by www.conservationtravelfoundation.org.
- [email protected]


Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie