VSA wil oliekartel se mag breek

Hanlie Stadler - Die VSA oorweeg 'n wet wat hom in staat sal stel om teen die Organisasie van Petroleumuitvoerlande (Opul) op te tree en só dié kartel se beheer oor wêreldwye oliemarkte te breek.Daar is egter kommer dat dié stap juis die wêreldoliemark sal ontwrig, tot nadeel van die hele wêreldekonomie. Dit kan ook die handelsoorlog wat pres. Donald Trump ontketen het – en wat nou al China, die Europese Unie en Indië betrek – uitbrei.Chuck Grassley, 'n Republikeinse senator, het die afgelope week die sogenaamde Nopec-wetsontwerp in die Amerikaanse senaat ter tafel gelê. Twee Demokratiese senators het ook hul steun daaraan toegesê, berig Fortune.'n Ander weergawe van die wet is ook in Mei in die kongres se laer huis, die huis van verteenwoordigers, ter tafel gelê, volgens Fortune.Nopec staan vir No Oil Producing and Exporting Cartels Act en inkorporeer dus die Engelse afkorting vir Opul, Opec (Organisation of the Petroleum Exporting Countries). Dit identifiseer egter die organisasie as wat dit is – 'n kartel.Die Nopec-wetsontwerp sal die vrywaring van vervolging vir monopolistiese gedrag wat Opul tans geniet, verwyder.Wie is Opul?Opul is in 1960 begin deur die vyf stigterslede Iran, Irak, Koeweit, Saoedi-Arabië en Venezuela. Daar is tans 15 lidlande van Opul, met die Republiek van die Kongo se toelating tot die kartel einde Junie. (Die Kongo met Brazzaville as hoofstad, nie die Demokratiese Republiek die Kongo nie.)Samespanning om pryse te probeer beheer is in die meeste lande onwettig as deel van wetgewing om teenmededingende gedrag, wat verbruikers en die ekonomie te benadeel, uit te wis.'n Nopec-wetsontwerp is al herhaaldelik oorweeg die afgelope byna 20 jaar, met die eerste Nopec-wet wat in 2000 ter tafel gelê is.In 2007 is 'n Nopec-wet met 345 teen 72 stemme deur die huis van verteenwoordigers goedgekeur en met 70 teen 23 stemme deur die senaat, maar die Republikein pres. George W. Bush het die wet geveto.Pres. Barack Obama, 'n Demokraat, het in sy termyn gesê hy sal sodanige wet veto.Sowel Fortune as Bloomberg reken egter die kans is goed dat Trump meer simpatiek sal wees jeens die wetsontwerp.Trump is uitgesproke daaroor dat hy Amerika se afhanklikheid van ingevoerde olie wil breek, wat wel geleidelik oor die afgelope jare aan die gebeur is soos wat die VSA se skaliegasvelde produksie verhoog het.Hy het hom so onlangs as April op Twitter – sy gunstelingplatform – uitgespreek oor die “kunsmatig hoë” oliepryse en gesê hy “sal dit nie aanvaar nie”, berig Fortune.Só lyk VSA se invoerOpul-lidlande produseer nagenoeg 'n derde van die wêreld se olie.Volgens die VSA se Energie-inligtingsadministrasie (EIA) is slegs nagenoeg 19% van die VSA se olie- en gasverbruik in 2017 ingevoer – die laagste persentasie sedert 1967.Die vyf lande waarvan die VSA in 2017 die meeste olie ingevoer het, was Kanada (gemiddeld 4,176 miljoen vate per dag), Saoedi-Arabië (1,284 miljoen), Venezuela (755 000), Mexiko (657 000) en Irak (530 000).Drie van dié lande – Saoedi-Arabië, Venezuela en Irak – is Opul-lidlande met wie die VSA goeie betrekkinge het wat waarskynlik beswaar teen die Nopec-wetsontwerp sal aanteken.WisselvalligheidOpul probeer prysbeheer toepas deur middel van produksiekwotas wat die eerste keer in 1982 ingestel is.Daar is aanduidings dat die stelsel eintlik die wêreld teen wisselvallige oliepryse beskerm.'n Studie wat die King Abdoellah-navorsingsentrum oor petroleumstudies in 2016 begin het, sê dit is omdat lidlande nie hul volle produksiekapasiteit heeltyd inspan nie. Dit beteken sekere lidlande kan hul produksie verhoog wanneer daar ontwrigting in ander lande is – hetsy weens oorlog, sabotasie of natuurrampe. Dit help om die wisselvalligheid van pryse te verminder.Sonder die buffer van reserwevermoë om olie te produseer, sou die olieprys tot US$300 per vat opgeskiet het tydens die Libiese revolusie van 2011, het die studie bevind.Bloomberg bereken die VSA – wie se strategiese petroleumreserwe van nagenoeg 600 miljoen vate die grootste olievoorraad ter wêreld is – sou nie lank gehou het tydens die 1990-inval van Koeweit deur Irak nie. Dis nou as daar nie reserweproduksievermoë in ander lande was nie.Ook noudat Trump sanksies teen Iran wil herinstel, sal dit binne vier maande die VSA se petroleumreserwe uitput indien ander lande nie hul produksie kon verhoog nie.- Netwerk24/Bronne: Fortune, Wikipedia, Bloomberg, EIA

VSA wil oliekartel se mag breek

Kommentaar

Republikein 2025-11-05

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

VSA wil oliekartel se mag breek

Kommentaar

Republikein 2025-11-05

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.