Verslag oor aardverhitting: ‘Katastrofe is op hande’

Elise Tempelhoff Die tempo waarteen klimaatsverandering plaasvind, is baie vinniger as wat voorheen gemeen is. Die wêreld moet so gou moontlik van fossielbrandstowwe afsien om “sy eie lewe te red”.So sê die interregeringspaneel oor klimaatsverandering (IPCC) in ’n verslag wat gister in Incheon, Suid-Korea, uitgereik is.Dis veral slegte nuus vir Afrika en Afrika suid van die Sahara.In die verslag, “Special Report on Global Warming of 1,5 degrees C”, waarsku klimaatwetenskaplikes as die volume kweekhuisgasse wat tans in die atmosfeer gepomp word, gehandhaaf word, sal ’n “drumpel” oor 11 jaar oorgesteek word en sal die temperatuur kort daarna met 3 °C styg.“Dit hou katastrofale gevolge in vir Afrika suid van die Sahara, waar hongersnood en waternood sal voorkom as die temperatuur met 1,5 °C styg.”Afrika suid van die Sahara kan dié drumpel selfs vóór 2030 oorsteek, lui die verslag.Die paneel sê dit is sy “laaste waarskuwing” dat enkelinge, gemeenskappe, politici, beleidmakers, die landbousektor en nywerhede nou “drastiese, ongeëwenaarde aanpassings sal moet doen” om die globale temperatuurstyging onder 1,5 °C te hou.Die dringendste beroep wat die wetenskaplikes op die wêreldgemeenskap doen, is om binne die volgende drie dekades te sorg dat geen koolstofdioksied deur die verbranding van steenkool, olie of gas in die atmosfeer vrygestel mag word nie.Die wetenskaplikes sê daar is nie meer tyd vir uitstel nie en die wêreldgemeenskap moet nou alles in sy vermoë doen om te sorg dat die globale temperatuur onder ’n styging van 1,5 °C gehou word. Konsensus is vroeër ingevolge die Parys-ooreenkoms bereik dat die globale temperatuur tussen 1,5 °C en 2 °C kan styg om lewe op aarde te handhaaf.Die paneel sê in sy jongste verslag navorsers het die afgelope drie jaar bevind selfs ’n styging van 1,5 °C hou ernstige gevolge vir lewe op aarde in.“Sonder onmiddellike internasionale besnoeiings aan die hoeveelheid koolstofdioksied (CO2) wat in die atmosfeer ingepomp word, kan tot 15% van Afrika, veral Afrika suid van die Sahara, binne die volgende dekade weens versengende hitte vir landbou verlore wees. Dit sal tot hongersnood in dié wêrelddeel lei.”DRIE JAAR SE NAVORSINGDie verslag is die vrug van drie jaar se navorsing oor die impak wat ’n styging van 1,5 °C vir lewe op aarde inhou. 91 leierskrywers van 40 lande en 133 wetenskaplikes van verskeie wêrelddele het meegewerk aan die verslag.Hulle het 6 000 wetenskaplike navorsingsartikels oor klimaatsverandering ontleed. Die navorsers het veral gelet op die invloed wat ’n styging van 1,5 °C in die globale temperatuur op lewe sal hê.Die beloftes wat regerings die afgelope drie jaar ingevolge die Parys-ooreenkoms gemaak het om die globale temperatuurstyging onder 1,5 °C te hou, is heeltemal onvoldoende, lui die verslag.António Guterres, sekretaris-generaal van die Verenigde Nasies, sê al die bewyse is nou in die openbare domein en daar is “geen tyd om te mors nie”.Die hoeveelheid kweekhuisgasse wat in die atmosfeer vrygestel word, mag glad nie meer styg nie en moet in die volgende paar jaar met minstens 45% ingeperk word. Die IPCC stel ook voor dat tegnologie onmiddellik ontwikkel word om CO2 uit die atmosfeer te verwyder.Binne drie dekades mag geen CO2 meer in die atmosfeer gepomp word nie.National Geographic berig dit beteken geen huis, sakeonderneming of nywerheid mag dan enige steenkool, diesel of gas gebruik nie. Geen voertuig wat deur diesel of petrol aangedryf word, sal op paaie toegelaat kan word nie.Alle steenkoolkragstasies sal gesluit moet word. As nywerhede nog staal of aluminium wil vervaardig, sal hulle òf hernubare energie vir hul werksaamhede moet gebruik òf die kweekhuisgasse wat hulle vrystel moet opvang en onder die grond inpomp.As ’n styging van 3 °C bereik is, sal “wegholklimaatsverandering” volg. Daar sal dan geen omdraaikans meer wees nie en die maatreëls sal nie verslap kan word nie, lui die verslag.Michael Mann, klimaatwetenskaplike en direkteur van die Earth System Science Centre in Pennsilvanië, sê dit gaan bitter moeilik, indien nie onmoontlik nie, wees om die styging in die globale temperatuur onder 1,5 °C te hou.Dit gaan nie “goedkoop wees” om nou van fossielbrandstowwe af te sien nie, lui die verslag. Die jaarlikse belegging in hernubare energie sal tussen vanjaar en 2035 sowat US$2 400 miljard beloop.Dr. Stephan Cornelius van die Wêreldnatuurfonds het aan BBC News gesê hoewel die koste vir dié “oorskakeling” nou baie hoog is, moet die voor- en nadele teen mekaar opgeweeg word.“Die algehele uitskakeling van CO2 gaan op kort termyn duur wees, maar op langer termyn goedkoper as om dit later met tegnologie uit die atmosfeer te verwyder.”Die verslag wys daarop dat die globale temperatuur die afgelope 150 jaar reeds met gemiddeld 1,1 °C gestyg het. – Netwerk24

Verslag oor aardverhitting: ‘Katastrofe is op hande’

Kommentaar

Republikein 2025-08-06

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Verslag oor aardverhitting: ‘Katastrofe is op hande’

Kommentaar

Republikein 2025-08-06

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie