Taliban se politieke agenda vaag

Emmanuel Duparq en Marine Pennetier – ‘n Maand ná ‘n blitzkrieg die Taliban se houvas op Afghanistan opnuut verseker het, het dié ekstremistiese groep vandeesweek sy oorgangsregering aangekondig.Die Taliban se politieke agenda bly egter verskuil.Dié onsekerheid blaas kommer onder Afghane en die internasionale gemeenskap aan dat die onversetlike Islamitiese organisasie vroue en opponente met dieselfde wrede optrede gaan onderdruk as toe hulle van 1996 tot 2001 aan bewind was.Die Taliban se leierskap bestaan uit slegs mans. Hul behandeling van vroue gaan deurslaggewend wees in die hervatting van die Weste se opgeskorte ekonomiese hulp waarop Afghanistan staatmaak.Sedert hulle op 15 Augustus beheer in die land oorgeneem het, het die Taliban onderneem om vroueregte ingevolge die Islamitiese sharia-wet te respekteer, sonder om op dié vae stelling uit te brei. Tydens hul vorige bewind is vroue gedwing om vollengte burkas te dra. Net in uitsonderlike gevalle kon vroue werk of studeer.Die meeste vroue is intussen aangeraai om van hul werk weg te bly totdat die Taliban hul “nuwe stelsels” uitgestryk het. Ander bly tuis uit vrees vir wraakaanvalle omdat hulle werkende vroue is.Meisies mag laerskool toe gaan, maar is van hoërskool uitgesluit.Volgens die Taliban is dié maatreëls tydelik, maar baie glo dit nie.Afghaan-vroue wat aan private universiteite studeer, mag klasse bywoon mits dit net vroue is en streng, konserwatiewe kleredragreëls gevolg word.MEDIAVRYHEIDMet hul magsoorname het die Taliban gesê joernaliste, insluitende vroue, mag hul werk voortsit.“Ons sal die vryheid van die media respekteer omdat beriggewing handig in ‘n gemeenskap is en dit sal help om leiers se foute reg te stel,” het ‘n Taliban-woordvoerder aan Reporters Without Borders (RSF) gesê.Skaars ‘n maand later het dié standpunt egter verander. Volgens RSF het die Taliban reeds elf reëls op Afgaanse joernaliste afgedwing.Enige uitsaai van inligting wat teenstrydig met Islam is en openbare figure beledig, is byvoorbeeld verban. RSF maan dat die reëls ingespan kan word om joernaliste te vervolg en die weg vir sensuur baan.Selfs vóór die afgekondiging van die nuwe riglyne in die middle van September het baie joernaliste uit Afghanistan gevlug. Dié wat nie die land kon verlaat nie, kruip tuis weg uit vrees vir weerwraak.Sommige Afghaan-joernaliste is tydens die onlangse protesoptogte teen die Taliban vlugtig inhegtenis geneem of aangerand.KUNS EN KULTUURDie Taliban was tydens hul vorige bewind berug vir hul streng interpretasie van die sharia-wet. Musiek, fotografie en televisie is verban. Kinders is selfs nie eers toegelaat om vlieërs te vlieg nie.Die groep het reusestandbeelde van Boeddha by Bamiyan met dinamiet opgeblaas maande vóór hul bewind in 2001 omvergewerp is.Die Taliban het nog nie amptelike besluite oor vermaak en kultuur tydens hul heersende bewind bekend gemaak nie.“Musiek word deur Islam verbied,” het Taliban-woordvoerder Zabihullah Mujahid in Augustus aan die New York Times gesê.Musiekskole het gesluit en sommige musikante het reeds hul instrumente vernietig.Biblioteke, museums en galerye is ook toegemaak. Erfeniskenners is bekommerd oor die bewaring van antieke artefakte en toegang tot literatuur. Hierdie is van die grootste uitdagings wat die nuwe regime sal moet takel.EKONOMIEAfghanistan staar sedert die bewindsoorname ‘n finansiële krisis in die gesig met opgeskorte internasionale hulp wat veronderstel was om die vuisvoos ekonomie te help herstel.Die Taliban se ekonomiese plan is baie vaag.Volgens Mujahid gaan die land se natuurlike hulpbronne en ander bronne ingespan word om skop in die ekonomie mee te bring.Dis egter onduidelik waar die Taliban die geld gaan kry om staatsdiensamptenare te betaal en noodsaaklike infrastruktuur in stand te hou om elektrisiteit, water en telekommunikasiedienste te voorsien.Midde die kontantkrisis en die bevolking wat reeds sukkel om die mas op te kom, het die Taliban onderneem om korrupsie vas te vat – iets wat die vorige regering gekniehalter het.Hoewel baie Afgane veiliger voel ná die Taliban-oorname ‘n einde aan die gewapende stryd gebring het, duur onrus in die onderdrukking van protesoptogte – hoofsaaklik onder aanvoering van vroue – voort. Eers is net skote in die lug afgevuur, maar alle betogings is sedertdien verban.Die Taliban het gewaarsku dat enigiemand wat probeer om ‘n opstand teweeg te bring, erg vervolg sal word. Dié boodskap is veral gemik op die weerstandbeweging in Panjshir, wat vroeg in September verslaan is.Die Taliban het ook gedreig om ‘n plaaslike tak van die jihadistiese groep, Islamitiese Staat, te vernietig. Dié groep het verantwoordelikheid aanvaar vir verskeie bomaanvalle die afgelope weke.OPIUM, SPORTMujahid het belowe dat die nuwe regering Afghanistan – die wêreld se grootste produsent van opium – nie in ‘n dwelmstaat sal verander nie.Onder die vorige Taliban-bedeling is sekere sportsoorte toegelaat, maar dit was streng beheer en net mans kon aan sport deelneem of wedstryde bywoon.Die nuwe sporthoof van die Taliban-regering, Bashir Ahmad Rustamzai, sê sowat 400 sportsoorte wat deur die wet van Islam toegelaat word, kan steeds beoefen word, maar hy wou nie sê of vroue aan enige daarvan mag deelneem nie.Uitlatings deur ander Taliban-lede het verwarring gesaai. Sportvroue en die land se atlete vrees die ergste en het reeds gevlug en oorsee ‘n heenkome gevind.– Nampa/AFP

Taliban se politieke agenda vaag

Kommentaar

Republikein 2025-05-02

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Taliban se politieke agenda vaag

Kommentaar

Republikein 2025-05-02

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie