Renosterstropery: Die groter prentjie

Francoise Steynberg - Julian Rademeyer en John Kasaona is twee kundiges van renosters - die een op die gebied van beriggewing en navorsing oor georganiseerde misdaad van stropery en die ander op die gebied van gemeenskapsbewaring.Prof. André du Pisani het verlede Woensdagaand by die Windhoek Woordfees vrae aan Rademeyer, ondersoekende joernalis en die skrywer van die boek Killing for Profit en Kasaona, bewaringspionier en direkteur van Geïntegreerde Landelike Ontwikkeling en Natuurbewaring (IRDNC), gestel. Het Namibië die stryd teen stropers verloor?“Ek kan net praat oor wat buite ons nasionale parke in die gemeenskappe gebeur, maar ek blameer ons dat ons ontspan het. Iets het verkeerd geloop en toe skrik ons te laat wakker,” het Kasaona gesê. Hy sê die gemeenskappe probeer uitvind wie stroop, maar dit is moeilik met die vrye beweging en toegang vir almal. Maar hy sê hy het nie moed verloor nie, want die meeste sake is aanhangig gemaak weens gemeenskappe wat die amptenary laat weet het. “Gemeenskappe moet meer betrokke raak. Ons moet sekere regte gegee word om verdagtes op die toneel in hegtenis te neem. As ons ons veldwagters meer regte gee, sal dit probleme oplos.” Kasaona sê met verwysing na die Kunenestreek: “Ons kan nie sê die situasie het genormaliseer nie, maar dinge is onder beheer. Gemeenskappe het ’n bietjie geslaap, want die dief was klaar in die kamer.” Wat Etosha betref, moet met die bure rondom die park saamgewerk word. Rademeyer sê die stryd is nie verloor nie en ons moenie moed verloor nie, maar dinge lyk nie goed nie. Sowat 6 000 renosters is in Afrika gestroop en syfers in Namibië en Zimbabwe het gestyg. Namibië se stropingsyfers van 2015 het van 90 tot 125 gestyg nadat nadoodse ondersoeke van die gestroopte renosters aangedui het dat 35 karkasse wat vanjaar gevind is, reeds in 2015 gestroop is.“Dit dui op ’n slegte prentjie. Ons is in die stadium waar ons tyd min word,” sê Rademeyer. “Korrupsie is die kern. Renosterhoring is op die swartmark meer werd as goud. Die mees gerespekteerde veldwagter in die Kruger Wildtuin is onlangs in hegtenis geneem. Polisiemanne is ook korrup, want ‘ek word nie meer bevorder nie’.”Is die staat betrokke?Rademeyer meen korrupsie is die kernprobleem binne die staat en die staat is deel van die groter probleem: “Die polisie- en intelligensiediens en die weermag is nie op die plek waar hulle hul werk kan doen nie. Hoe bekamp ons georganiseerde misdaad? Is daar politieke wil? Nee.”Hy meen die fokus is op die laervlakstropers en daar word nie by die sindikate in Viëtnam en China uitgekom nie. “Wetstoepassing stop waar grense begin. Sonder enige internasionale samewerking kan groter internasionale sindikate nie aangevat word nie,” sê Rademeyer.Sy tweede verslag Beyond Borders: Crime, conservation and criminal networks in the illicit rhino horn trade van The Global Initiative Against Transnational Organised Crime wat in Genève, Switserland, gebaseer is, lui internasionale grense en burokrasie is ’n seën vir oorgrens, kriminele netwerke. “Interpol en Cites (die Konvensie oor Internasionale Handel in Bedreigde Spesies) is net so goed soos die polisie en staatsamptenare in die lidlande waarin hulle werk. Netwerke is buigsaam en word gekortwiek deur korrupsie en ’n gebrek aan politieke wil.” Kasaona sê renosters beteken baie vir die gemeenskappe, “maar ons moet die werklike waarde van ons renosters by hulle tuisbring”.“Gemeenskappe rondom parke moet nader aan natuurbewaring gebring word. Baie hulpbronne word aan renosterbewaring bestee, maar dit is ’n gesukkel om ’n renosterwagter in die veld te hou,” vertel hy.“Mense praat net, maar wil nie bydra nie. Ons moet meer bewusmakingswerk oor nasionale parke en dorpe doen en ons moet die gemeenskappe aan ons kant kry. As hulle uitgelaat voel, gaan hulle net staan en kyk.“As ons genoeg hulpbronne gehad het, kon ons meer mense op die grond ontplooi het. Ons wil gesofistikeerd raak met tegnologie. Die enigste wapen is baie oë en voete op die grond,” het Kasaona sy mening uitgespreekHy sê dit moet nie die regering of Koos of Klaas se renosters wees nie, maar “óns renosters, dan sal ons ons renosters soos ons bokke opgepas word. Dit is die massas - die gemeenskappe - en nie die regering wat die probleem kan oplos nie. Gemeenskappe moet direkte voordele kry.” Rademeyer meen die rol van gemeenskappe kan nie onderskat word nie, “maar ons kan soveel stropers doodskiet soos ons wil, dit gaan nie ophou nie”. Hy sê in 2015 het 7 000 stropers die Kruger Wildtuin binnegekom, maar veldwagters wil nie deel wees van ’n oorlog nie, want hulle is nie soldate nie. “Die ministeries van omgewingsake hanteer stropery, maar dit moet deur die polisie hanteer word. Die polisie moet die hoofagentskap wees. Die ministeries het nie die geld of mannekrag nie,” sê Rademeyer. Wat van renosterboerdery?Oor renosterboerdery sê Rademeyer is hy ’n groot draadsitter, maar dit is belangrik dat die debat hieroor moet voortduur. “As jy dit wil reguleer, moet jy instansies hê wat polisieer. Die polisie het nie die mannekrag om die huidige situasie nog minder die plaaslike handel te hanteer nie.”Hy meen niemand weet genoeg van die markte nie en internasionale handel is eers van die tafel af. Swaziland wil handel in renosterhoring dryf, maar Rademeyer dink nie dié land se voorstel by Cites se konferensie gaan slaag nie. “Die probleem is wetstoepassing om internasionale sindikate skade aan te doen. Dit bestaan nie.” Kasaona glo in die volhoubare gebruik van renosters deur middel van die wettige handel in horings of trofeejag. “Ons word te veel voorgeskryf oor dinge waarvan ons beter weet. Hulle wil vir ons kom voorskryf hoe om saam met renosters te leef. Renosters is soos diamante. Maak die handel oop.”Hoe hanteer ons internasionale sindikate?Rademeyer sê een van die grootste probleme is dat Suid-Afrika en Namibië “liggies trap oor China” en hy verwys na die rol wat diplomate in die handel van renosterhoring en ivoor speel. Hy sê van die 29 voorvalle is 16 Noord-Koreane betrokke, veral in Zimbabwe en Zambië. “China is ’n kernland en ons sien dit ook met smokkelsake in Namibië. Suid-Afrika het samewerkingsooreenkomste met China en Viëtnam onderteken, maar daar het niks van gekom nie,” sê Rademeyer.“Die probleem is die wetstoepassing en samewerking met van daardie lande. Nie ’n enkele meesterbrein is in Viëtnam in hegtenis geneem nie. Dossiere is aan die Viëtnamese regering gegee, maar niks het gebeur nie.” Kasaona meen mense het só gierig vir geld geraak, “jy sal jou eie broer doodmaak”. Tog is daar gemeenskappe soos Doro Nawas en Purros wat positief is oor renosters. “By Purros maak die Himbas ’n lewe uit renosters, maar in ander gebiede sal mense se perspektief anders wees.”Rademeyer meen gemeenskappe word weggehou van natuurbewaring en hulle put geen voordeel daaruit nie. “Jong Mosambiekse stropers kom in kiste terug uit die Kruger Wildtuin en word as helde begrawe.” Watter verantwoordelikheid het ons om ’n aktiewe rol in bewaring te speel? Kasaona sê almal moet hande vat. “Almal praat baie op die internet oor stropery. As burgers van Namibië en Afrika, is dit ons reg en plig om met enige bestuursinisiatief vorendag te kom. Almal in ons land moet insae hê.” Rademeyer sê dit is tragies dat renosters ons nie gaan oorleef nie. “As ons hulle nie kan red nie, wat kan ons op ons planeet red?” Hy sê daar moet na die groter prentjie gekyk word. “Die breë internasionale gemeenskap moet ’n groter rol speel. Dit is ’n internasionale misdaadprobleem en nie iets wat een land op sy eie kan hanteer nie,” sê Rademeyer.Noord-Koreaanse diplomaatOp 3 Mei 2015 het die Mosambiekse polisie ’n viertrekvoertuig naby Avenida Moa Tse Tung in die hoofstad, Maputo, gestop. In die voertuig was ’n Noord-Koreaanse diplomaat, ’n taekwondo-meester, byna U$100 000 kontant en 4,5 kg renosterhoring. Die rooi D-nommerplate het aangedui dit is ’n diplomatieke voertuig. Die diplomaat is Pak Chol-jun, die politieke raadgewer by die Noord-Koreaanse ambassade in Pretoria, Suid-Afrika, en naas die ambassadeur die tweede mees senior verteenwoordiger in Suider-Afrika. Sy passasier is Kim Jong-su, die taekwondo-meester, maar vermeende spioen wat onder die vaandel van Oosterse gevegskuns klasse aan studente in Suid-Afrika en Mosambiek gegee het. Albei Noord-Koreane se paspoorte wys dat hulle verskeie reise na Mosambiek en Namibië onderneem het. Volgens ’n stempel in Pak se paspoort was hy twee maande voordat hy in Mosambiek in hegtenis geneem is, in Maart 2015 in Namibië. - Bykomende Bronne: Tipping Point: Transnational organised crime and the 'war' on poaching en Beyond Borders: Crime, conservation and criminal networks in the illicit rhino horn trade deur Julian Rademeyer wat in Julie deur The Global Initiative Against Transnational Organised Crime bekend gestel is.StropingsyfersRenostersOlifante20151254920163731

Renosterstropery: Die groter prentjie

Kommentaar

Republikein 2025-11-05

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Renosterstropery: Die groter prentjie

Kommentaar

Republikein 2025-11-05

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.