Ovaherero’s en Namas verwerp hofuitspraak

Catherine Sasman – Die Ovaherero- en Nama-gemeenskap gaan appèl aanteken teen die Amerikaanse regter Laura Swain se uitspraak Woensdag in die federale hof in Manhattan, New York, waarin sy hul eissaak teen Duitsland van die rol geskrap het.

Dié twee Namibiese groepe het aangevoer hul voorsate was die slagoffers van die grootskaalse mense-uitwissing deur die destydse Duitse koloniale regering en is van hul eiendom ontneem.

Die eis is ingedien deur adv. Vekuii Rukoro, Ovaherero-opperhoof, wyle hoofman David Frederick, voorsitter van die Vereniging vir Tradisionale Nama-owerhede, wat toe nog geleef het, en die Vereniging van die Ovaherero-volksmoord.

“Die eisers bring hierdie klas-aksie namens die Ovaherero’s en Namas wêreldwyd vir reparasies en vergoeding vir die volksmoord en die onberekenbare skade aan mense en eiendom deur Duitsland, asook vir die voortgesette skending van hul regte onder die VN-deklarasie vir die regte van inheemse mense,” het hulle in die hofstukke gesê.

Swain het bevind dié hof het nie jurisdiksie oor Duitsland nie, aangesien laasgenoemde land soewereine immuniteit geniet.

Dié gemeenskappe het aangevoer Duitsland word nie deur die federale wet op buitelandse soewereine immuniteit beskerm nie, aangesien van die goedere wat destyds in Namibië geplunder is, in die Amerikaanse Museum of Natural History ten toon gestel word.

Rukuro het gister in Windhoek gesê Swain het “fundamentele regsfoute” in haar bevinding oor jurisdiksie gemaak.

“Ons is vasbeslote om toe te sien dat hierdie besluit op appèl hersien word en dat ons eis om skadevergoeding gehoor word,” het hy gesê.

Volgens Rukoro het hierdie gemeenskappe reeds hul regspan in New York opdrag gegee om dadelik te appelleer.

“Ons het ‘n regverdige saak en ons besluit word benadruk deur die oorweldigende internasionale steun wat ons saak oor die jare geniet het,” het hy gister gesê.

Dié internasionale steun het gekom van die Verenigde Nasies (VN), tradisionele leiers soos mnr. Tshekedi Khama van die Bammangwato in Botswana, en wyle dr. Alfred Xuma, voormalige president-generaal van die ANC in Suid-Afrika.

Xuma het in 1947 die VN versoek om die Ovaherero’s se saak te ondersteun teen die voormalige apartheidsregering in die buurland se plan om Suidwes-Afrika te annekseer.

Rukoro sê Duitsland het hul eissaak op tegniese gronde gewen en nie op die meriete van die saak nie. Daarom het hy hoop dat hul appèl sal slaag.

“Ons dag in die hof sal kom, en Duitsland sal geen saak hê nie.”

Volgens hom is hul saak soortgelyk aan dié een wat die Israeliese Jode ná die Joodse volksmoord by dieselfde hof in Amerika ingedien het.

Duitsland het dit toe ook op tegniese gronde teengestaan, maar uiteindelik verloor toe die saak op appèl geneem en ‘n skikkingsooreenkoms bereik is ingevolge waarvan vergoeding van ’n miljard Amerikaanse dollar aan die Jode betaal is.

Hy het ook verwys na die regsgeding in 1960 oor Suid-Afrika se onwettige besetting van Suidwes-Afrika, wat deur die Amerikaanse hof op grond van jurisdiksie van die rol geskrap is.

Dit het tot die gewapende stryd onder aanvoering van oudpres. Sam Nujoma gelei.

“Die res is geskiedenis. Namibië het sy onafhanklikheid verkry,” sê Rukoro.

“Ons sal ons saak na die hooggeregshof neem as dit nodig is en ander roetes volg. Die geregtelike roete wat ons as vredeliewende mense gekies het, is maar een van maniere om die verlede reg te stel. As dit werk, is dit goed. Indien ons nie slaag nie, sal ons ander moontlikhede oorweeg.”

Rukoro het gewaarsku Duitsland en sy “bondgenote” moenie onder die wanindruk verkeer hierdie is die einde van die aangeleentheid nie.

“Vir hulle en vir ons gaan die stryd nou begin,” sê hy.

“Ons gaan appelleer, maar afgesien daarvan het ons die vermoë en vasberadenheid om die diplomatieke en politieke stryd te verdiep en selfs diegene wat ons voorvaderlike grond onwettig bewoon, te vra om hul plase te verlaat.

“Ons het die veldslag verloor, maar die oorlog duur voort en ons is van plan om daardie oorlog te wen.”

Hy het Namibiese beeldspraak gebruik en gesê: “Duitsland, jy het die Nama-tier en die Herero-leeu aan die stert beet.”