Opslagbal: Op feite kry dok Eugenia ’n nulletjie

Tinus van Staden – Hopelik is dr. Eugenia Kula-Ameyaw se kolfbeurt nou verby.
Selfs al is sy nie meer ’n raadslid van Krieket Suid-Afrika (KSA) nie, kry sy dit steeds reg om die spel se naam deur die modder te sleep.
Kula-Ameyaw – die omstrede raadslid wat verlede jaar in die nuus was omdat sy onder meer gesê het sy kyk nie krieket nie omdat dit te lank duur – se naam het dié week weer in krieketkringe opgeduik. Sy het Maandag getuig by KSA se transformasie-sittings, wat deel vorm van die projek van krieket vir maatskaplike geregtigheid en nasiebou (SJN) wat Kula-Ameyaw self verlede jaar begin het.
Dié sittings is veronderstel om aan gewese spelers die kans te gee om hul stories van beweerde diskriminasie in die spel te deel. Die afgelope week het daar nog geen spelers verskyn nie, net mense wat die agtergrond skets.
Kula-Ameyaw was eerste aan die woord. Sy het ’n eed afgelê dat sy uitsluitlik die waarheid sou praat. En toe losgetrek met ’n paar . . . onakkuraathede.
Sy het byvoorbeeld gesê die SA Krieketspelersvereniging (Saca) betaal die spelers se salarisse. Dit is onsin; KSA betaal die spelers se salarisse.
Sy het ook gesê wit spelers word meer as swart spelers betaal. Sy grond dié bewering op somme wat sy gemaak het deur ’n paar wit, swart, bruin en Indiër-spelers se maandelikse inkomste te vat, apart saam op te tel, en by ’n gemiddeld uit te kom. Dié somme, wat op ’n klein steekproef gegrond is, is die grondslag van haar verklaring dat “wit spelers R77 000 meer as bruin spelers, R51 000 meer as Indiër-spelers en R42 000 meer as swart spelers” verdien.
Natuurlik is daar wit spelers wat meer as swart spelers verdien. Net so is daar swart spelers wat meer as wit spelers verdien. Wat daar nié is nie, is sistemiese diskriminasie in die salarisse wat spelers betaal word. Daar is nie een speler wat op grond van sy ras in ’n laer salariskategorie as ’n ander speler val nie. Trouens – swart spelers was onlangs van die land se topverdieners.
Sy het ook die volgende kwytgeraak: Die gewese waarnemende uitvoerende hoof, Jacques Faul, en die nasionale afrigter, Mark Boucher, wat op dieselfde tyd aangestel is, kom albei van Noordelikes af. As dit twee swart mense was wat van dieselfde dorpie afkomstig is, sou mense sê dis nepotisme, reken sy.
Wat!?
Dit eindig ook nie daar nie. Ná haar getuienis het sy vir die transformasie-ombudsman, Dumisa Ntsebeza, wat die sittings lei en veronderstel is om onafhanklik te wees, ’n geskenk oorhandig. Die geskenk? ’n Krieketkolf, wat deur niemand anders nie as Eugenia Kula-Ameyaw onderteken is.
Die arme Ntsebeza was opsigtelik ongemaklik hiermee en het die kolf skertsend ’n “bewysstuk” genoem.
Ongelukkig het Kula-Ameyaw se eskapades nie Maandag by die sittings gestop nie.
Dinsdag het sy op Twitter geklim en mense links en regs beswadder. Sy het byvoorbeeld vir Judith February, ’n lid van die gewese tussentydse raad, daarvan beskuldig dat sy ’n Twitter-profiel met die naam Edris Hlongwane bedryf.
Hlongwane twiet gereeld oor krieket en is ’n kritikus van Kula-Ameyaw, maar dit is gewis nié February wat dié profiel bedryf nie. Maar niemand kan Kula-Ameyaw anders oortuig nie – nie eens die feit dat February ’n regte Twitter-profiel onder haar eie naam het nie.
Die volgende is, woordeliks, een van haar twiets in reaksie op ’n twiet van Hlongwane wat die feit betreur dat Kula-Ameyaw die eerste getuie by die sittings was:
“@judith_february show your own qualifications and tell you coloureds why did Prof Odendaal & Xolani [nog lede van die tussentydse raad] theeaten to resign.How much are you paid? So @KenBorland [joernalis] nominated you to the IB now you r paying for it, using an African profile.Singapha kwakho meisie kind,hoor jy.”
Ek wens ek kon alles ontsyfer, maar ek kan nie. Maar bid jou aan – iemand wat praat van “you coloureds” word gesien as ’n transformasie-indoena, ’n gesagsfiguur as dit kom by sake soos rassediskriminasie. Toe iemand haar daarop gewys het dat “you coloureds” as rassisties gesien kan word, het sy gesê nee, sy het eintlik “your coloureds” bedoel. Asof dit beter is!
Sy het ook, wéér, die borg Momentum aangeval. Toe sy verlede jaar nog in die raad was, het sy Momentum – wat miljoene rande in die ontwikkeling van vrouekrieket pomp – se (vlekkelose) BEE-status in twyfel getrek. Sy is daarvoor na die beheerliggaam se sosiaal-en-etiek-komitee verwys, maar die ganse raad het in Oktober ná druk van min. Nathi Mthethwa bedank voordat haar tugsaak afgehandel is. Die kans is goed dat sy afgedank sou word.
Dinsdag het sy daarop gesinspeel dat Momentum nie sy borgskapbetalings aan die vrouespan eerbiedig het nie: “Where’s the proof of payment?” Dit is loutere bog – Momentum betaal jaarliks sy borgskapgeld oor.
Kula-Ameyaw sien transformasie as haar lewensroeping – ’n belangrike en edele ideaal. Maar sy het die SJN-projek met die intrapslag groot skade berokken met haar onkundige getuienis.
Haar getuienis voor Ntsebeza wys boonop sy weet nie hoe KSA werk nie. Sy is ’n klad op die organisasie se naam. KSA moet afstand tussen hom en haar skep.
Dit behoort nie so moeilik te wees nie – volgens haar eie erkenning hou sy nie eens van die spel nie.
– Netwerk24, Rapport

FOTO’s
Dr. Eugenia Kula-Ameyaw maak gereed om ’n krieketkolf aan ’n ietwat oorblufte adv. Dumisa Ntsebeza te oorhandig.

’n Oorblufte adv. Dumisa Ntsebeza met die krieketkofl.