Ons Taal: Eksamen

Dié tyd van die jaar sien ’n spesifieke klompie mense reikhalsend na die somervakansie uit, dagdroom hulle daaroor, terwyl aansienlik dringender sake knaend om onmiddellike, allesomvattende en onontkombare inspanning pleit, want een hekkie moet eers oorkom word: die eksamen. Die woordeboek definieer die woord eksamen heel klinies: “mondelinge/skriftelike proef om ’n leerder/student se bekwaamheid/vordering te toets” (HAT). Maar baie wat al ’n eksamen moes deurstaan, weet dat die woordeboek nie die volle waarheid vertel nie, want ’n meer mensliewende definisie sou lui: “’n Te lang tydperk van sielsverterende onsekerheid en stres, van te min slaap en te min tyd, van te veel en te moeilike werk, van ’n voos brein wat strandkastele van koel sand teen ’n helderblou hemel wil skilder terwyl hy feite soos rye beurende motors in die verstikkende middagspitsverkeer in die regte neurobane moet prop om hulle later te kan teruggryp en te herken, en wat op ’n ietwat onbevredigende antiklimaks uitloop.” Of so iets. Dís die verskil tussen denotasie (die “feitelike” betekenis van ’n woord) en konnotasie (die emosionele reaksie op of assosiasie met ’n woord). Laasgenoemde is egter nader aan die woord eksamen se herkoms, wat rondom 1477-1545 “(geregtelike) ondervraging” beteken het. Rondom 1566-68 word die volgende Nederlandse sinnetjie opgeteken: “ter pijnbanck ofte scheerpe exame gheleyt”; in moderne Afrikaans: “na die pynbank of martelverhoor gebring”. Sterkte aan al die betrokkenes; die einde is in sig!Herman BeyerVakgroep AfrikaansUniversiteit van Namibiëhbeyer@unam.na

Ons Taal: Eksamen

Kommentaar

Republikein 2025-07-18

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Ons Taal: Eksamen

Kommentaar

Republikein 2025-07-18

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie