'Ons laat die mense in die steek'

'n Gebrek aan geld stuit die Namibiese ombudsman in die uitvoer van sy grondwetlike pligte.
Henriette Lamprecht
Henriette Lamprecht - Die ombudsman se kantoor het geen geld onder die begrotingstoekenning van 2018-’19 vir die betaling van regskoste ontvang nie.

Die ombudsman, adv. John Walters, kan gevolglik nie sy grondwetlike gesag gebruik om slagoffers van menseregte-oortredings van regshulp te voorsien of om ’n geding voor ’n bevoegde hof vir die nodige verligting te bring nie.

Van dié wat regstreeks hierdeur geraak word, sluit meer as 2 000 gesinne in wat in September verlede jaar dakloos gelaat is nadat die Katima Mulilo-dorpsraad met ’n proses begin het waartydens huise gesloop is, wat die uitsetting van inwoners in en om die dorp tot gevolg gehad het.

Lede van dié families het jong kinders, vroue en ook bejaardes ingesluit. Die onregmatige en onwettige slopings is sonder die goedkeuring van ’n hofbevel uitgevoer.

Volgens die ombudsman, adv. John Walters, het mnr. Norman Tjombe op sy instruksie ’n eisbrief aan die Katima Mulilo-munisipaliteit gestuur.

Die aanmaningsbrief het beklemtoon die munisipaliteit se optrede was onwettig omdat die vernietiging en verwydering van die strukture sonder die goedkeuring van ’n hofbevel gedoen is.

Sou die munisipaliteit nie op dié aanmaning reageer nie, sou die hoërhof genader word vir ’n bevel om die munisipaliteit te dwing om hul planne bekend te maak om te vergoed vir hul onwettige optrede.

Volgens Walters is die vereiste reaksie egter nooit ontvang nie.

“Mnr. Tjombe het bevestig die aanmaningsbrief is afgelewer,” het Walters gesê.

Volgens hom het Tjombe die kwessie weer vroeër vanjaar met die munisipaliteit opgeneem, maar het hy weer geen reaksie ontvang nie.

“Nie eers ’n erkenning dat die brief ontvang is nie.”

Volgens die ombudsman sou die volgende stap wees om die hoërhof namens hom te nader en te versoek om die munisipaliteit te verplig om aan sy versoek te voldoen.

Dit sluit in ’n plan wat die stappe uiteensit wat geneem sal word, vergesel van duidelike tydlyne vir wanneer alternatiewe verblyf aan alle ontwortelde inwoners binne ’n redelike tyd verskaf sal word.

Dié plan moes die ombudsman nie later nie as twee maande later bereik het.

Intussen het die hoof van die ombudsman se kantoor, me. Eileen Rakow, gesê nog sake wat deur die tekort aan geld gestuit word, sluit ondersoeke na gesondheid, onderhoud, asook ’n vergelykende studie tussen skole in landelike en stedelike gebiede in.

“Ons voel of ons die mense in die steek laat,” het Rakow gesê.

Ook openbare verhore en uitreike na veral die platteland om klagtes van juis dié aan te hoor wat andersins nie ’n stem het nie, is nou ingeperk.

Volgens die jongste begroting wat die minister van finansies, mnr. Calle Schlettwein, in Maart ter tafel gelê het, is reis- en verblyftoelae (S&T) vir 2018-'19 met N$800 000 tot N$200 000 gesny.

Vir die volgende twee begrotingsjare sal die ombudsman ook met N$200 000 se S&T jaarliks moet klaarkom.

Waar N$272 000 verlede jaar vir benodigdhede en voorraad voorsien is, is daar vir vanjaar én die volgende twee begrotingsjare nie ’n enkele sent beskikbaar nie.

Die kantoor van die ombudsman se totale begroting vir goedere en dienste vir 2018-'19 is met bykans N$2,4 miljoen tot N$392 000 verminder.

Dieselfde bedrag is ook vir 2019-'20 en 2020-'21 begroot.

In totaal is sowat N$19,4 miljoen vanjaar vir die kantoor van die ombudsman beskikbaar - bykans 0,6% meer as die afgelope begrotingsjaar. Die meeste hiervan - sowat N$18,8 miljoen - is personeeluitgawes.

Die impak van die gebrek aan geld op die ombudsman se rol is onder die aandag van die lynministerie en die minister van justisie, mnr. Sacky Shanghala, gebring.

Die antwoord was dat die ministerie homself in ’n soortgelyke posisie bevind.

Kommentaar

Republikein 2024-05-04

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Luton Town 1 vs 1 Everton | Chelsea 2 vs 0 Tottenham Hotspur LaLiga: Getafe 0 vs 2 Athletic Club SerieA: Torino 0 vs 0 Bologna Katima Mulilo: 13° | 32° Rundu: 12° | 31° Eenhana: 14° | 33° Oshakati: 15° | 32° Ruacana: 16° | 33° Tsumeb: 15° | 30° Otjiwarongo: 13° | 29° Omaruru: 12° | 31° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 15° | 28° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 28km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:39, High tide: 12:59, Low Tide: 18:48, High tide: 01:14 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 34km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:57, Low Tide: 18:46, High tide: 01:12 Walvis Bay: 16° | 24° Wind speed: 39km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:56, Low Tide: 18:46, High tide: 01:11 Rehoboth: 13° | 28° Mariental: 16° | 31° Keetmanshoop: 16° | 31° Aranos: 14° | 29° Lüderitz: 15° | 27° Ariamsvlei: 15° | 32° Oranjemund: 13° | 22° Luanda: 24° | 28° Gaborone: 14° | 28° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 14° | 30° Maseru: 10° | 24° Antananarivo: 11° | 23° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 18° | 31° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 14° | 19° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 15° | 25° Dar es Salaam: 22° | 28° Lusaka: 15° | 28° Harare: 13° | 28° Currency: GBP to NAD 23.17 | EUR to NAD 19.9 | CNY to NAD 2.54 | USD to NAD 18.5 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.95 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.64 | USD to EGP 47.9 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1379 | USD to ZAR 18.5 | USD to ZMW 27.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 76428.31 Up +0.50% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1700.24 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13403.47 Up +0.61% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26113.71 Up +6.81% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 301.81/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.53/lb UP +1.46% | Zinc US$ 2 924.30/T DOWN -0.08% | Brent Crude Oil US$ 83.49/BBP DOWN -0.0105 | Platinum US$ 955.87/OZ UP +0.28% Sport results: Premier League: Luton Town 1 vs 1 Everton | Chelsea 2 vs 0 Tottenham Hotspur LaLiga: Getafe 0 vs 2 Athletic Club SerieA: Torino 0 vs 0 Bologna Weather: Katima Mulilo: 13° | 32° Rundu: 12° | 31° Eenhana: 14° | 33° Oshakati: 15° | 32° Ruacana: 16° | 33° Tsumeb: 15° | 30° Otjiwarongo: 13° | 29° Omaruru: 12° | 31° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 15° | 28° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 28km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:39, High tide: 12:59, Low Tide: 18:48, High tide: 01:14 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 34km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:57, Low Tide: 18:46, High tide: 01:12 Walvis Bay: 16° | 24° Wind speed: 39km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:56, Low Tide: 18:46, High tide: 01:11 Rehoboth: 13° | 28° Mariental: 16° | 31° Keetmanshoop: 16° | 31° Aranos: 14° | 29° Lüderitz: 15° | 27° Ariamsvlei: 15° | 32° Oranjemund: 13° | 22° Luanda: 24° | 28° Gaborone: 14° | 28° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 14° | 30° Maseru: 10° | 24° Antananarivo: 11° | 23° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 18° | 31° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 14° | 19° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 15° | 25° Dar es Salaam: 22° | 28° Lusaka: 15° | 28° Harare: 13° | 28° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.17 | EUR to NAD 19.9 | CNY to NAD 2.54 | USD to NAD 18.5 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.95 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.64 | USD to EGP 47.9 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1379 | USD to ZAR 18.5 | USD to ZMW 27.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 76428.31 Up +0.50% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1700.24 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13403.47 Up +0.61% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26113.71 Up +6.81% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 301.81/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.53/lb UP +1.46% | Zinc US$ 2 924.30/T DOWN -0.08% | Brent Crude Oil US$ 83.49/BBP DOWN -0.0105 | Platinum US$ 955.87/OZ UP +0.28%