Namibiese sementbedryf 'te klein vir twee'

Catherine Sasman – Met ’n ooraanbod van sement in die Namibiese mark asook ’n oorkapasiteit in die Suider-Afrikaanse Doeane-unie (SACU), word dit betwyfel of ’n tweede sementaanleg tot voordeel van die land sal wees.

Namibië se huidige sementverbruik is 600 000 ton per jaar. Die land se bestaande sementaanleg, Ohorongo Cement, kan ’n miljoen ton per jaar lewer.

’n Tweede aanleg wat tans gebou word, Cheetah Cement, is ’n gesamentlike onderneming tussen die Namibiese maatskappy Whale Rock Cement en die Chinese maatskappy West China Cement Ltd. Dié onderneming het verlede jaar by die bekendstelling van die projek van US$350 miljoen aangedui dit sou die kapasiteit hê om 1,5 miljoen ton sement per jaar te lewer.

Op die oomblik voer Jack's Trading ’n bykomende 200 000 ton sement uit China in. Dit behoort aan mnr. Yuequan Jack Huang, pres. Hage Geingob se vennoot in die woonprojek op die landbouhoewes van Klein Windhoek wat deur African Sunrise Investment gebou gaan word.

Dit laat Namibië met ’n ooraanbod van sement van nie minder nie as twee miljoen ton per jaar – ’n ooraanbod wat volgens geskatte groeikoerse in sementverbruik tot minstens 2025 in Namibië en SACU só sal bly.

Die hoof uitvoerende beampte van Whale Rock Cement, mnr. Zedekias Gowaseb, is egter nie oortuig ’n ooraanbod van sement kom voor nie.

“As Ohorongo ’n ooraanbod het, hoekom voer ons sement uit China en Suid-Afrika in? Hoekom is die mark nog oop?” het hy gevra.

Volgens geskatte syfers gaan Namibië se plaaslike sementverbruik tot en met 2022 minder as 800 000 ton per jaar wees, hoewel verbruik op groot projekte soos die Neckartaldam en die Walvisbaaise hawe teen 2018 verbruik ietwat kan verhoog.

Die syfers dui egter nog steeds daarop dat verbruik tot 2025 onder ’n miljoen ton per jaar gaan bly, wat beteken Ohorongo se produksiekapasiteit sal tot dan hoër as die plaaslike verbruik wees.

Dit laat die vraag ontstaan of nog ’n sementaanleg addisionele waarde of meer werkgeleenthede gaan skep, en of dit sal lei tot 'n meer doeltreffende en omgewingsvriendelike produksie.

Die vooruitsig om Namibiese sement aan SACU-lande uit te voer, is op sy beste onseker weens ’n bestaande oorkapasiteit van sewe miljoen ton per jaar. Dié situasie word vererger weens die feit dat naburige lande soos Angola en Zambië besluit het om hul grense vir die invoer van sement te sluit om hul eie produkte te beskerm.

Dié feit blus egter nie Gowaseb se entoesiasme oor Cheetah Cement se vooruitsigte nie.

Hy sê die maatskappy beplan om na ander Afrika-lande asook Suid-Amerikaanse markte uit te voer. Hy meen met die kennis van die Chinese maatskappy, oorweeg die gesamentlike onderneming dit ook om nog ’n sementaanleg in SACU op te rig.

West China Cement Ltd. besit reeds 17 sementaanlegte wêreldwyd met ’n kapasiteit van 30 miljoen ton, het Gowaseb bygevoeg.

“Kompetisie is goed vir die land wat vir ’n slag ’n uitvoerder moet wees,” sê hy.

Of hierdie kompetisie vir Ohorongo in ’n hoek gaan druk, is onduidelik.

Volgens die besturende direkteur van Ohorongo Cement, mnr. Hans-Wilhelm Schütte, is kompetisie ’n goeie ding. “Ohorongo verwelkom dit, solank die speelveld regverdig en gelyk is. Ons beskik oor die beste toerusting, die beste mense en produkte van ’n internasionale gehalte. Ons sal voortgaan om uitstaande diens aan ons kliënte te bied. Ek herhaal: Ons is nie gekant teen regverdige mededinging nie.”