Nam glo ook wieg van moderne mens

Francoise Steynberg - Australiese navorsers sê die moderne mensdom se eerste tuiste 200 000 jaar gelede was die voormalige Makgadikgadi-Okavango-vleiland in Namibië, Botswana en Zimbabwe.Vandag is dié gebied hoofsaaklik woestyn en soutpanne. Sowat 200 000 jaar gelede was dit ’n groot meer – byna twee keer die grootte van die Victoriameer – wat uiteindelik ’n vleiland geword het. Die gebied suid van die Zambezirivier was waarskynlik die tuiste van die stigtersbevolking van alle moderne mense (Homo sapiens sapiens). Die genetikastudie wat gister in die wetenskapjoernaal Nature gepubliseer is, werp lig op die tydlyn van menslike evolusie.Navorsing is onder leiding van die antropoloog prof. Vanessa Hayes van die Universiteit van Sydney en die Garvan-instituut van Mediese Navorsing gedoen. Navorsers het mitochondriese DNS-toetse (mtDNS) op meer as 1 200 mense in Suider-Afrika gedoen. Dit behels genetiese inligting wat deur die vroulike bloedlyn oorgeërf word.Hulle het ook klimaatstoestande herskep. SIEKTESDie bevindings was dié gebied is die geboorteplek van die moderne mens, en genetika kan help om die oorsprong van sekere siektes soos prostaatkanker te verstaan.“Ons is ’n mediese navorsingsinstituut en werk met verskillende siektes. Ons probeer die genetiese skakel verstaan wat ons riskiko vir baie verskillende siektes verhoog,” sê Hayes. “Prostaatkanker is byvoorbeeld ’n siekte met slegs drie bekende risikofaktore: ouderdom, familiegeskiedenis en Afrikaherkoms. Beide familiegeskiedenis en Afrikaherkoms dui op genetika, en ons sukkel wêreldwyd om vas te stel waar hierdie siekte vandaan kom.” Hayes sê om die genetiese verskille te verstaan wat siektes veroorsaak, moet genetici eers ’n begrip hê van wat mense gesond hou en hulle die vermoë gegee het om vir 190 000 jaar as jagterversamelaars te kan oorleef. 'MENSLIKE TUISTE'Die navorsing is ’n dekade gelede onder inwoners van die “menslike tuiste” gedoen, soos onder meer die Ju|’hoansi in Namibië wat steeds hul ou, tradisionele praktyke beoefen. Hayes sê “elkeen kan hul mtDNS na die 'menslike tuiste' terugspoor".Volgens die studie van die gebied se klimaat het Homo sapiens sapiens vir sowat 70 000 jaar in dié gebied gebly, en soos die klimaat verander het, is twee rigtings ingeslaan.Die eerste groep het glo 130 000 jaar gelede noordoos versprei en die ander het 110 000 jaar gelede na die suidweste getrek. Hayes sê hierdie migrasiegroepe het waarskynlik troppe diere uit die gebied gevolg en die weg gebaan vir moderne mense om later uit Afrika te migreer en uiteindelik oraloor die wêreld te versprei.KRITIEKDie antropoloog prof. Ryan Rauum, navorser van die genetika van Afrikabevolkings by Lehman College in New York, kritiseer die nuwe studie en meen die navorsers gaan nie ver genoeg terug in die genetiese tydlyn nie. Hy het ook ’n kwessie met die span se bevindinge rondom mtDNS-analise wat slegs vroulike DNS ondersoek. Rauum het bygevoeg hy hou ook nie van die term “tuiste” nie, “want moderne mense het waarskynlik verskeie tuistes oraloor die Afrikavasteland gehad”. - Bykomende bronne: Science News/Perth Now - francoise@republikein.com.na

Nam glo ook wieg van moderne mens

Kommentaar

Republikein 2025-11-05

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Nam glo ook wieg van moderne mens

Kommentaar

Republikein 2025-11-05

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.