Moet ons hande gevou sit?

Henriette Lamprecht Namibië is ’n klein mark wat weens “magte van die markte” agter in die ry vir Covid-19-entstowwe gelos word.Die stormloop vir dié entstowwe is ’n werklikheid en dis iets wat Namibië op ’n daaglikse basis ervaar, sê die uitvoerende direkteur van gesondheid en maatskaplike dienste, mnr. Ben Nangombe. Volgens hom is die ministerie reeds vir maande in gesprek met vervaardigers, Covax en die Afrika Mediese Voorrade Platform en het nog geen tasbare resultate om daarvoor te wys nie,” het hy gesê.Moet ons nou hande gevou sit en wag, het Nangombe gevra? Volgens hom het Covax wat aanvanklik beloof het Namibië sou hul eerste besending entstowwe in Januarie kry, nou laat weet die land kan dit “Maart tot Mei” verwag.“Dit beteken dit kan enige maand wees. Ons het met al die betrokke entiteite gepraat die afgelope maande en steeds het ons niks behalwe die geskenkte entstowwe nie.”Namibië gaan volgens ’n tussentydse Covax-verslag oor die verspreiding van entstowwe in Afrika 127 200 dosisse ontvang. Die land is geoormerk om AstraZeneca te ontvang.Die tender vir die aankoop van ’n miljoen entstowwe wat Vrydag gesluit het, is intussen van die baan, maar sê Nangombe dit sou juis die waters toets en die land nog ’n opsie gegee het. Hy het beklemtoon die tender was nie ’n ondeurdagte besluit nie en dat die storm kritiek wat oor dit losgebars het, kom van mense wat nie die markte verstaan nie.“Dit is ’n baie komplekse proses,” het hy beklemtoon. Nangombe het gemaan die ministerie moet die werklikheid in die oë staar en slim genoeg wees om die beste manier te vind om die land te dien. Hy maan daar is druk op produksievolume van Covid-19-entstowwe en vervaardigers fokus op waar “hulle meer kan verkoop”.“Produksielyne is geprogrammeer om groter volumes te produseer.”Met verwysing na die tender wat nou van die baan is, sê Nangombe die ministerie kan nie net “hande gevou sit en wag nie” en moet ander opsies oorweeg.Baie van die vervaardigers kan ook net deur agente genader word. “As vervaardigers ’n agent het en nie direk aan lande verkoop nie, is daardie agent ’n middelman? Iewers gaan daar ’n derdeparty wees want dit is hoe dinge gestruktureer is.”Volgens het die ministerie ’n idee van pryse van entstowwe.“Die tender was ’n manier om die mark te toets en ’n redelike aanbod te kry volgens die spesifikasies wat ons wil hê, afleweringsdatums en in terme van die toekenning van dossise.”Volgens Nangombe wil die ministerie verseker die land kry die beste waarde vir geld, maar word hulle “waardigheid en integriteit” nou bevraagteken.“Dit sal deursigtig wees en die evaluering van die aanbiedinge is ’n oop proses. Ons word vertrou met openbare hulpbronne en sal nie sonder meer enige pryse net aanvaar nie.” Nangombe sê die ministerie sal hom egter nie van stryk laat bring nie en sal voortgaan om die ondersteuning van die publiek te soek.Intussen het die direkteur-generaal van die Wêreldgesondheidsorganisasie (WHO), dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus gewaarsku die meerderheid entstowwe wat tot dusver toegedien is, is in ’n handvol ryk en enstofproduserende lande, terwyl die meeste lae en middelinkomstelande, waaronder Namibië tel, moet “wag en kyk”.Ghebreyesus het reeds in Januarie gemaan die wêreld is op die rand van ’n “katastrofiese morele mislukking” en die prys van die mislukking gaan betaal word met die lewens en lewensbestaan van die wêreld se armste lande. Volgens die The Economist Intelligence Unit (EIU) sal die meerderheid van die volwasse bevolking in gevorderde lande teen die middel van aanstaande jaar ingeënt wees teen Covid-19. Vir middelinkomstelande gaan dié tydlyn strek tot laat 2022 of vroeg 2023. Unaids se uitvoerende direkteur, me. Winnie Byanyima, het op haar beurt gewaarsku ’n “globale entstof-apartheid” is besig om te ontvou en het gemaan mense se lewens moet voor wins gestel word. – henriette@republikein.com.na

Moet ons hande gevou sit?

Kommentaar

Republikein 2025-11-05

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Moet ons hande gevou sit?

Kommentaar

Republikein 2025-11-05

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.