Miljoene der miljoene bespaar op medisyne
Miljoene der miljoene bespaar op medisyne

Miljoene der miljoene bespaar op medisyne

Verskaffers wat afleweringstye herhaaldelik verontagsaam, sal nie meer toegelaat word om te tender nie.
Henriette Lamprecht
Henriette Lamprecht



Die ministerie van gesondheid en maatskaplike dienste (MoHSS) gaan jaarliks tussen N$60 en N$100 miljoen spaar.

Dít deur mediese voorraad, wat toerusting en medisyne insluit, deur middel van gesamentlike verkrygingsmeganismes (PPM) van die Verenigde Nasies se Bevolkings- (UNFPA) en Kinderfonds (Unicef), die Wêreldfonds, asook die Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsfonds (SADC) aan te koop.

Op die aankoop van entstowwe alleen is dit 'n besparing van byna N$50 miljoen, op voorbehoedmiddels sowat N$6 miljoen en op geselekteerde voorraad sowat N$40 miljoen.

Volgens die ministerie se uitvoerende direkteur, mnr. Ben Nangombe, is die internasionale verwysingspryse, wat gebruik word om dit met dié van die sentrale mediese store (CMS) te vergelyk, met 12% opgestoot om beraamde verskepings- en verwante logistieke koste in te sluit.

Nangombe sê die VN-agentskappe en ander verkrygingsentiteite wat by die aankope betrek word, neem nie aan regeringstenders deel nie, en daarom kan die ministerie slegs van hul dienste gebruik maak deur direk van die PPM's af aan te koop.

Hy het na die aankoop van ent­stowwe deur Unicef se PPM verwys, wat op 20 Desember verlede jaar gefinaliseer is en waarop die ministerie reeds N$14,6 miljoen gespaar het.

Op Hepatitis B-entstowwe vir kinders alleenlik was dit 'n besparing van 90%.

Volgens Nangombe sal die voorraad vir die volgende jaar in die land se behoeftes voorsien.

Nangombe het die vertraagde of totale gebrek aan aflewering deur sekere verskaffers, die afwesigheid van langtermynkontrakte asook hoë pryse tydens noodaankope uitgesonder as die grootste struikelblokke in die aankoop en verspreiding van voorraad.

Weens die beperkte drumpel vir aankope soos bepaal deur die wet op openbare verkryging kan daar nie genoeg voorraad aangekoop word nie.

Die verkrygingsproses is boonop uitgerek en traag, terwyl baie ver­skaffers die “nasie in die steek laat” weens vertraagde of 'n totale gebrek aan aflewerings.

Om dit hok te slaan, is onderhandelings met die Sentrale Verkrygingsraad (CPB) vir langtermynkontrakte onderweg.

Volgens Nangombe spaar die kontrakte geld deur weg te doen met noodaankope en verseker dit ­betroubare, geskeduleerde voorraad.

Die kontrakte sluit ook strafklousules en waarborge vir aflewering in, wat verantwoordbaarheid verseker.

Eenmalige en noodaankope het nie dié bepalings nie.

Daar sal streng teenoor verskaffers opgetree word wat nie by afleweringstye hou nie, terwyl “gewoonte-oortreders” volgens toepaslike wette ook nie meer tenders sal kan indien nie.

Amptenare verantwoordelik vir aankope in die ministerie gaan “streng gemonitor” word, en diensverskaffers wat die verwante ­prosesse “onbehoorlik beïnvloed” sal volgens Nangombe die gevolge dra.

Hy het verwys na medikasie vir hoë bloeddruk wat maande lank nie by staatsgeriewe beskikbaar was nie, wat uiteindelik ontvang is en landswyd versprei word.

Nangombe het erken daar is steeds verskaffers wat sukkel om die vereiste voorraad te lewer en dit is onder meer weens die tekort aan aktiewe bestanddele vir sekere medikasie op die internasionale mark.

Danksy die Wêreldfonds se tegniese ondersteuning word prosesse by die mediese store ook meer vaartbelyn gemaak.

Nangombe het verwys na mediese voorraad wat nie op die ­Namibiese lys vir noodmedikasie (Nemlist) verskyn nie, maar hoofsaaklik in verwysingshospitale gebruik word.

Omdat dit gespesialiseerde items is en nie op die lys verskyn nie, word dit nie deur die CMS in grootmaat aangekoop nie.

'n Voorraadopname is gemaak van wat nodig is en 'n tender sal eersdaags hiervoor uitgereik word.

Volgens Nangombe is byna die helfte van voorraad reeds afgelewer wat danksy 'n spesiale v­rystelling van die tesourie aangekoop is.

Die res sal van vandeesweek af na openbare gesondheidsgeriewe oraloor die land gestuur word.

 – [email protected]

Kommentaar

Republikein 2024-04-25

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Manchester United 4 vs 2 Sheffield United | Everton 2 vs 0 Liverpool | Crystal Palace 2 vs 0 Newcastle | Wolves 0 vs 1 Bournemouth | Arsenal 5 vs 0 Chelsea LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna European Championships Qualifying: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United English Championship: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United Katima Mulilo: 15° | 34° Rundu: 15° | 34° Eenhana: 15° | 35° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 17° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 14° | 31° Omaruru: 17° | 34° Windhoek: 15° | 29° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 22km/h, Wind direction: S, Low tide: 10:02, High tide: 04:02, Low Tide: 22:08, High tide: 16:27 Swakopmund: 15° | 16° Wind speed: 27km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:00, High tide: 04:00, Low Tide: 22:06, High tide: 16:25 Walvis Bay: 15° | 23° Wind speed: 35km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:00, High tide: 03:59, Low Tide: 22:06, High tide: 16:24 Rehoboth: 16° | 31° Mariental: 19° | 32° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 14° | 25° Ariamsvlei: 18° | 31° Oranjemund: 14° | 21° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 31° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 15° | 20° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 14° | 26° Lilongwe: 14° | 27° Maputo: 20° | 27° Windhoek: 15° | 29° Cape Town: 16° | 24° Durban: 18° | 23° Johannesburg: 18° | 25° Dar es Salaam: 23° | 26° Lusaka: 18° | 29° Harare: 15° | 29° Currency: GBP to NAD 23.74 | EUR to NAD 20.39 | CNY to NAD 2.63 | USD to NAD 19.08 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.34 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.21 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.24 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.85 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 134.48 | USD to NGN 1277.03 | USD to ZAR 19.1 | USD to ZMW 26.3 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74513.94 Up +0.68% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1545.38 Up +1.53% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13281.24 Up +0.26% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 314.63/OZ DOWN -0.0007 | Copper US$ 4.51/lb UP +1.64% | Zinc US$ 2 880.40/T UP 2.61% | Brent Crude Oil US$ 87.42/BBP DOWN -0.0066 | Platinum US$ 896.38/OZ DOWN -0.0064 Sport results: Premier League: Manchester United 4 vs 2 Sheffield United | Everton 2 vs 0 Liverpool | Crystal Palace 2 vs 0 Newcastle | Wolves 0 vs 1 Bournemouth | Arsenal 5 vs 0 Chelsea LaLiga: Sevilla 2 vs 1 Mallorca SerieA: AC Milan 1 vs 2 Inter Milan | AS Roma 1 vs 3 Bologna European Championships Qualifying: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United English Championship: Coventry City 2 vs 3 Hull City | Leicester City 5 vs 0 Southampton | Middlesbrough 3 vs 4 Leeds United Weather: Katima Mulilo: 15° | 34° Rundu: 15° | 34° Eenhana: 15° | 35° Oshakati: 17° | 34° Ruacana: 17° | 35° Tsumeb: 18° | 33° Otjiwarongo: 14° | 31° Omaruru: 17° | 34° Windhoek: 15° | 29° Gobabis: 17° | 31° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 22km/h, Wind direction: S, Low tide: 10:02, High tide: 04:02, Low Tide: 22:08, High tide: 16:27 Swakopmund: 15° | 16° Wind speed: 27km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:00, High tide: 04:00, Low Tide: 22:06, High tide: 16:25 Walvis Bay: 15° | 23° Wind speed: 35km/h, Wind direction: SW, Low tide: 10:00, High tide: 03:59, Low Tide: 22:06, High tide: 16:24 Rehoboth: 16° | 31° Mariental: 19° | 32° Keetmanshoop: 19° | 32° Aranos: 20° | 33° Lüderitz: 14° | 25° Ariamsvlei: 18° | 31° Oranjemund: 14° | 21° Luanda: 26° | 29° Gaborone: 18° | 31° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 15° | 20° Maseru: 12° | 26° Antananarivo: 14° | 26° Lilongwe: 14° | 27° Maputo: 20° | 27° Windhoek: 15° | 29° Cape Town: 16° | 24° Durban: 18° | 23° Johannesburg: 18° | 25° Dar es Salaam: 23° | 26° Lusaka: 18° | 29° Harare: 15° | 29° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.74 | EUR to NAD 20.39 | CNY to NAD 2.63 | USD to NAD 19.08 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.34 | EGP to NAD 0.39 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.72 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.72 | RUB to NAD 0.21 | INR to NAD 0.23 | USD to DZD 134.24 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.85 | USD to EGP 47.85 | USD to KES 134.48 | USD to NGN 1277.03 | USD to ZAR 19.1 | USD to ZMW 26.3 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 74513.94 Up +0.68% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1545.38 Up +1.53% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13281.24 Up +0.26% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 25917.59 Down -3.21% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 314.63/OZ DOWN -0.0007 | Copper US$ 4.51/lb UP +1.64% | Zinc US$ 2 880.40/T UP 2.61% | Brent Crude Oil US$ 87.42/BBP DOWN -0.0066 | Platinum US$ 896.38/OZ DOWN -0.0064