Lutherane 'moet verskoning vra'
Lutherane 'moet verskoning vra'

Lutherane 'moet verskoning vra'

Menseregteorganisasies sê die Lutherse Wêreldfederasie was deeglik bewus van die mense­regteskendings wat in ballingskap plaasgevind het.
Catherine Sasman
Catherine Sasman - Die menseregteorganisasies Forum for the Future (FFF) en NamRights wil hê die algemene vergadering van die Lutherse Wêreldfederasie (LWF) moet in die openbaar verskoning vra vir die beweerde medepligtigheid en voortgesette swye oor Swapo se grootskaalse skendings van menseregte in balling­skap voor onafhanklikwording.

Die organisasies wil ook hê die algemene vergadering van die LWF, wat vandeesweek in Windhoek byeenkom, moet 'n nasionale waarheid- en versoeningsproses in Namibië fasiliteer en finansier.

Hulle sê so 'n proses sal oorlewendes van die Swapo-gate, individuele Swapo-aandadiges “wat deur 'n skuldgevoel oorkom is” asook voormalige­ lede van die Suidwes-Afrika Gebiedsmag (SWATF) en Koevoet 'n platform gee om in die openbaar te deel waardeur hulle gegaan het en die geleentheid bied om openlik te bely en vergiffenis te vra vir die misdade wat gepleeg is.



Beweerde menseregteskendings

Swapo word beskuldig van wydverspreide en sistemiese, beplande marteling, gedwonge verdwynings, summiere teregstellings, verlengde arbitrêre aanhoudings en ander oorlogsmisdade teen mede-Namibiërs wat tussen 1966 en 1989 in balling­skap was.

NamRights en FFF sê daar is voldoende dokumentêre bewyse wat toon dat die LWF ten volle ingelig is of bewus was van die Swapo-leierskap se betrokkenheid by oorlogsmisdade, veral in Angola en Zambië.

Wyle eerwaardes Siegfried Groth en Salatiel Ailonga, asook die twee komitees vir ouers in Namibië (Committee of Parents en Parents Committee of Namibia), het glo die LWF se kantoor in Genève gewaarsku dat 'n “gevaarlike situasie” besig is om in Swapo in ballingskap te ontvou. Die LWF is gevra om op te tree voordat dit te laat is.

“Tog het die LWF gefaal en nie opgetree nie,” het die menseregte­organisasies gesê. “Sou hulle op­getree het, kon die skendings beëindig word of sou dit tot 'n mindere mate voorgekom het.”

Voormalige Swapo-president Sam Nujoma het na wat berig is, die LWF in Genève in 1987 besoek om humanitêre bystand te vra. Daar het hy alle aantydings van wydverspreide skendings in Swapo se kampe ontken en aangevoer dat dit 'n smeerveldtog was wat deur die Suid-Afrikaanse apartheidsbewind georkestreer is.



Afvaardiging besoek Angola

Nujoma het toe die LWF op 'n feitesending na Angola genooi.

Die LWF het dr. Ishmael Noko, eerw. Ruth Blazer, Olle Eriksson, Hanne Sophie Greve, eerw. Helmut Jehle en Bodil Solling in Desember 1987 afgevaardig­ om 'n Swapo-nedersetting vir vlugtelinge in Angola te besoek.

'n Verslag wat deur die afvaardiging opgestel het, was dit eens met Nujoma se ontkenning. Die verslag is deur die voormalige sekretaris-generaal van die LWF, dr. Gunnar Stålsett, geloof.

NamRights en FFF sê die LWF-afvaardiging het toegelaat dat die Swapo-leierskap hulle om die bos lei terwyl Swapo-aangehoudenes in die gate van Lubango in die suide van Angola weggekwyn het.

“Die feit is dat pres. Nujoma met opset die LWF in Genève mislei het oor Swapo se menseregteskendings in Angola. Hy het ook saamgesweer en die LWF-afvaardiging na Luanda mislei wat veroorsaak het dat hulle 'n vals verslag opgestel het,” sê FFF en NamRights.



'Suid-Afrikaanse propaganda'

Dit het ook glo daartoe gelei dat Stålsett verregaande stellings oor berigte van menseregteskendings deur Groth, Ailonga en die twee ouerkomitees van Namibië gemaak het.

Hy het dit na bewering afgemaak as Suid-Afrikaanse propaganda en in die proses is die lot van die Swapo-­aangehoudenes vererger.

NamRights en die FFF sê ná die verslag van die LWF-afvaardiging is meer as 130 Lubango-aangehoudenes vermoor of het tussen 1987 en 1989 verdwyn voordat Namibiërs uit ballingskap na die land kon terugkeer.

Die menseregteorganisasies het ook hul teleurstelling uitgespreek omdat die LWF-boekie getiteld 'The Lutheran­ Wold Federation and Namibia' die name uitgelaat het van Lutherane wat op verskillende tye en maniere aan die hand van die Swapo-leierskap gely het.

NamRights se uitvoerende direkteur, mnr. Phil ya Nangoloh, sê dit is 'n morele kwessie vir die LWF om op hierdie versoek te reageer.

“Hulle skuld die mense van Namibië 'n verskoning. Dit is nog nie te laat nie. Hulle moet berou toon. Maar ek sal hulle nie vergewe voordat hulle om verskoning gevra het nie. Alle mense maak foute, maar beter mense vra verskoning,” het Ya Nangoloh gesê.

Organisasies soos die gesamentlike komitee van ouers en die waarheid- en geregtigheidskomitee asook individue het 'n versoek aan die LWF se algemene vergadering onderteken wat met die hand afgelewer en ook elektronies aan die liggaam gestuur sal word.

Die gesamentlike komitee van familie­lede en voormalige Plan-­vegters sê hulle het hul sedert 1 Maart vanjaar tot die LWF en die Wêreldraad van Kerke (WCC) gewend om bystand te kry sodat 'n oplossing gevind kon word, maar tot dusver is geen reaksie ontvang nie.

Volgens me. Erika Beukes van die ge­samentlike komitee het die Verenigde­ Nasies se komitee teen marteling (UNCAT) in Desember verlede jaar gevra vir 'n ondersoek na hierdie beweerde oorlogsmisdade. Die ­gesamentlike komitee sal binnekort met die ondersoek begin.

Kommentaar

Republikein 2024-05-04

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Luton Town 1 vs 1 Everton | Chelsea 2 vs 0 Tottenham Hotspur LaLiga: Getafe 0 vs 2 Athletic Club SerieA: Torino 0 vs 0 Bologna Katima Mulilo: 12° | 32° Rundu: 13° | 32° Eenhana: 13° | 32° Oshakati: 15° | 32° Ruacana: 15° | 33° Tsumeb: 16° | 30° Otjiwarongo: 13° | 29° Omaruru: 13° | 31° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 15° | 28° Henties Bay: 14° | 21° Wind speed: 24km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:39, High tide: 12:59, Low Tide: 18:48, High tide: 01:14 Swakopmund: 16° | 19° Wind speed: 32km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:57, Low Tide: 18:46, High tide: 01:12 Walvis Bay: 16° | 25° Wind speed: 36km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:56, Low Tide: 18:46, High tide: 01:11 Rehoboth: 14° | 29° Mariental: 17° | 31° Keetmanshoop: 19° | 31° Aranos: 16° | 31° Lüderitz: 15° | 25° Ariamsvlei: 18° | 33° Oranjemund: 14° | 22° Luanda: 25° | 28° Gaborone: 14° | 27° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 12° | 26° Maseru: 11° | 25° Antananarivo: 13° | 24° Lilongwe: 13° | 27° Maputo: 19° | 28° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 15° | 19° Durban: 17° | 28° Johannesburg: 16° | 25° Dar es Salaam: 24° | 28° Lusaka: 15° | 27° Harare: 13° | 28° #N/A #N/A