Láát geslaap met waterkrisis

Elvira Hattingh - Die waterkrisis in Sentraal-Namibië dreig reeds dekades, maar dit is nagelaat om daadwerklike inisiatiewe te ontwikkel om ’n toekomstige waterkrisis af te weer. Boonop meen kenners die Nasionale Ontwikkelingsplan 4 is te vaag oor volhoubare ontwikkeling, veral met betrekking tot water. Volgens ’n verslag wat Dinsdag deur Simonis Storm Securities (SSS) uitgereik is, het sentrale dele reeds in 2012 die punt verbygesteek waar die vraag na water groter is as wat in die lang termyn volhoubaar gelewer kan word. Navorsing toon dat sentrale waterbronne slegs 31,5 miljoen kubieke meter (Mm³) per jaar volhoubaar kan lewer, terwyl die vraag 34,1Mm³ is.“Dié ontwikkeling bied genoegsame konteks om te bevraagteken of volhoubare waterbronontwikkeling voldoende in die vorming en implementering van beleide vervat is,” lui die verslag.Terselfdertyd het navorsing deur SSS en NamWater bewys dat waterinvloei in sentrale damme oor die afgelope tien jaar aansienlik verminder het, waarskynlik as gevolg van klimaatveranderinge en die gevolglike veranderde reënpatrone.Tans word voorspel dat die water in sentrale damme net tot November vanjaar genoegsame water sal kan bied. Om die watervoorraad in Von Bachdam tot die volgende reënseisoen (April 2017) te laat hou, sal bykomende maatreëls vir besparing toegepas moet word. Dit sluit in dat NamWater sy watertoevoer na Windhoek met ’n verdere 10% sny (altesaam dus 30%), die rantsoenering van water en die algehele opskorting van waterintensiewe bedrywe soos konstruksie, mynbedrywighede en karwasserye. WINDHOEK SE BEVOLKING VERDRIEDUBBELDie potensiële watertekort in Sentraal-Namibië (wat Windhoek, Okahandja, Karibib en Otjiwarongo insluit), is reeds sedert 1995 ’n dreigende kwessie. Die regering het met ’n studie begin om ’n pyplyn van die Kavangorivier na Sentraal-Namibië aan te lê. Dié plan is laat vaar, onder meer omdat die droogte kort daarna gebreek is en die ontwikkeling van bykomende bronne te duur was. Die bevolking van Windhoek het egter vanaf 1990 tot 2015 bykans verdriedubbel (met 189,6% toegeneem), met 407 950 mense wat verlede jaar in die hoofstad gewoon het vergeleke met slegs 140 860 sowat 25 jaar gelede. Terselfdertyd het die totale watertoevoer met slegs 73% van 15,2 Mm³ tot 26,3 Mm³ toegeneem.MIN BESPARINGSMeer as die helfte van al die water wat in Windhoek benut word (54,1%), gaan vir huishoudings. Die gemiddelde persoon in ’n huis gebruik daagliks 176,3 liter water, in plaas van die munisipaliteit se aanbevole 90 liter.Die sakesektor is die tweede grootste gebruiker van water (16,4%). Daarna volg die institusionele sektor (onderriginstellings, hospitale en kerke), wat 9,7% gebruik en die staatdiens (ministeries, kantore en woonstelle), wat 4,1% gebruik.Verlede jaar het NamWater voorspel dat Windhoek 27,3 Mm³ water sal gebruik, terwyl Sentraal-Namibië in totaal 34,7 Mm³ sal gebruik. Die doel was om 15% water te bespaar, maar slegs 8,1% is in Windhoek bespaar, terwyl die groter sentrale gedeelte altesaam slegs 3,8% water bespaar het. Vanjaar is die doel om 20% te bespaar. Windhoek ontvang sowat 63% van sy water van die Von Bachdam (oppervlakwater), terwyl 19% uit boorgate gepomp word en 18% van herwinningsaanlegte kom. Sodra die damme opdroog, sal slegs op laasgenoemde twee bronne staatgemaak kan word.Intussen is bekend gemaak dat Windhoek se akwifer-boorgate slegs as noodwater dien omdat dit 14,7 jaar se normale reën neem om te hervul.VERANDERENDE REËNPATRONETerselfdertyd sê NamWater dat al ontvang Sentraal-Namibië goeie reën in die volgende seisoen, dit onwaarskynlik is dat genoeg water damme sal binnevloei om in die groeiende vraag na water te voorsien.Waarnemings oor die afgelope tien jaar dui aan dat al minder water die Omatako- en Von Bachdam binnevloei. ’n Rapsie meer water as normaal het die Swakoppoortdam oor die afgelope tien jaar binnegevloei.BEGINPUNT VAN NDP5“Die reënvooruitsigte is skynbaar nie tersaaklik in die 21ste eeu as dit by beleidsvorming kom nie – veral waar dit die prioritisering van regeringsuitgawes of -beleggings raak,” lui die verslag. In die verslag word erken dat Visie 2030 genoeg aandag aan volhoubare ontwikkeling skenk, maar die waterkwessie te vaag in nasionale ontwikkelingsplan (NDP) 4 omskryf is. “Toekomstige geslagte kan gevolglik ’n tekort aan hulpbronne soos water en energie ervaar, sou daar nie in lang termyn, volhoubare bronne soos ’n ontsoutingsaanleg of waterherwinningstegnologie belê word nie.“Daar bestaan dus goeie redes waarom volhoubare ontwikkeling as wegspringpunt van NDP5 moet dien. Die regering en nywerhede moet voortdurend op volhoubare ontwikkeling in hul begrotingsproses fokus – of ’n krisis bestaan of nie.”

Láát geslaap met waterkrisis

Kommentaar

Republikein 2025-07-18

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Láát geslaap met waterkrisis

Kommentaar

Republikein 2025-07-18

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie