Lewe in die lig van ’n paraffienlampie

As jy moeg word vir die lewe in die stad, vat jy die wandelpad. . . Die naweek kronkel die teerpad noordwes tot waar jy die teer en die gejaag verlaat en dit eindig by ’n reusestoep van ’n kalksteenhuis wat in 1922 gebou is. Enkele treë van die reusestoep is ’n windpomp wat lui in die wind nou en dan kraak soos dit draai, ’n sementdam waar klein stroompies deur die krake syfer wat groen van die klammigheid en mos is. Regs is die koelkamer en links ’n reuseskuur gebou uit rooisteen en met ’n groen dak vir die perde wat teen skemer hier kom skuil. Langs die skuur is die bont Kaapse skilderbokke se kraal en waaruit die geblêr vroegoggend opklink voor hulle die veiligheid van die kraal verlaat om iewers naby die rivier te gaan kos soek.

Die huis verklap haar ouderdom in ’n gebrek aan elektrisiteit en in paraffienlampies wat oral blertse lig verskaf en die koolstoof wat vroegaand gestook word om die hitte van die koue sementvloer te verdryf. Buite sorg die donkie vir warm water.

Vir ’n wyle is jy weg van alles wat virusverwant is en voel jy saans klein as die maan so naby is dat jy haar gesig kan streel, die sterre net ’n pluk ver. Laatnag hoor jy jakkalse roep en kan jy sweer jy het ’n koedoe met ’n blaf hoor antwoord.

Byna ’n eeu gelede met ’n terugblik na die geskiedenis van die tyd van die kalksteenhuis wys dit soveel het verander, maar ook kwessies en vrae het tog maar dieselfde gebly.

In Januarie 1922 was Groot Brittanje ook toe vasgevang in ’n griepepidemie. Weliswaar nie so verwoestend soos die van 1918 nie, maar ook 98 jaar gelede het ’n griep die lewe van duisende mense geëis. Buiten vir die virusverwantskap met vandag, was korrupsie geensins iets nuuts nie. Amerikaners is 98 jaar gelede geruk deur die sogenaamde Teapot Dome Scandal toe vriende van die sekretaris van binnelandse sake, ene Albert Fall, hom omgekoop het om die vloot se oliereserwes in Teapot Dome, Wyoming te gebruik. Maande later is die grootste omstredenheid die aanwys van die eerste vrou Rebecca L. Felton tot die Amerikaanse senaat.

Op ’n ligter en soeter noot maak Gummy Bears hul eerste buiging, die breinkind van Hans Riegel, stigter van die Haribo-maatskappy. Riegel is geïnspireer deur opgeleide bere wat hy in straatfeeste in Europa sien optree het.

Dink tog vir ’n oomblik aan die arme Charles Osborne wie se hikhel in 1922 afgeskop het en ononderbroke vir die volgende 68 (tot 1990) sou voortduur. Charles se hikkery het begin toe hy ’n vark wou weeg wat hy wou slag. Charles val in die proses en bars ’n aar in sy brein wat die klein gedeelte van sy brein beskadig wat op sy beurt die reaksie op hikrespons belemmer. In dieselfde jaar wat Charles begin hik, word die grafkelder van die farao Tutankhamun, beter bekend as Koning Tut ontdek. Dié ontdekking sou ook Art Deco-ontwerpe beïnvloed en vir die hernude en met oorgawe gebruik van oogomlyner in die Weste sorg. Die eerste 3D-rolprent, The Power Love, maak haar eerste stil buiging en is ook die eerste rolprent met alternatiewe eindes – die kyker kon kies tussen gelukkig en hartseer deur een van sy oë toe te maak. Die eerste suksesvolle insulienbehandeling vir diabetes word gemaak, DeWitt en Lila Wallace publiseer die eerste uitgawe van Reader’s Digest, die Franse reeksmoordenaar Henri Désiré Landru word met ’n guillotine onthoof, die staat Massachusetts open alle openbare kantore vir vroue en Antigone deur Jean Cocteau maak haar buiging op die verhoog in Parys, Frankryk met kostuums deur Chanel en rekwisiete deur Pablo Picasso.

Mag die terugblik ’n eeu van nou een wees van vooruitgang ten spyte van.