Invalshoek - Nuwe gewoontes vir nuwe tye
Invalshoek - Nuwe gewoontes vir nuwe tye

Invalshoek - Nuwe gewoontes vir nuwe tye

Rudi Koekemoer
Twee weke gelede, voor ons hoktyd van 21 begin het, het ons in 'n bekende kettingwinkel ingestap en twee Chinese burgers gesien wat met mediese maskers oor hulle monde inkopies doen.

Die meeste mense het na hulle gestaar en sommige het 'n jakkalsdraai om hulle geloop.

Ek en my vrou het na mekaar gekyk en spontaan teruggedink aan ons besoek aan Hongkong in 2014.

Hongkong is een van die mees digbevolkte stede in die wêreld met 7 496 981 inwoners (7 140 mense per vierkante kilometer). Ons het al baie gereis, maar nog nooit soveel mense gesien nie. Ek kan nie dink aan 'n oomblik waarin daar nie derduisende mense rondbeweeg het nie.

Die meeste mense het met mediese maskers inkopies gedoen. Dit was normaal.

Mense het verskeie soorte maskers gedra. Sommige was kleurvol en ander in modieuse ontwerpe. Dit het vir ons amper soos 'n modegier gelyk. Sommige maskers het by mense se kleredrag gepas.

Niemand het dit as vreemd ervaar nie. Ons is ingelig dit is verpligtend om 'n masker te dra as jy verkoue of enige siekte onder lede het. Dit is 'n voorkomende maatreël sodat jy nie ander mense aansteek nie, asook om jouself teen moontlike infeksies te be­skerm. Die ander rede is om mense teen lugbesoedeling te beskerm. Die gebruik geld reeds dekades in Hongkong en ander digbevolkte stede in die Ooste.

Niemand het mekaar omhels nie en daar was byna nooit persoonlike kontak in die openbaar nie. Mense het uit eerbied vir mekaar gebuig.

Dit is daarom vir Chinese en ander Oosterlinge nie vreemd om 'n masker in die openbaar te dra of om sosiale afstand toe te pas nie. Die, waarskynlik verantwoordelike gedrag, is vir ons vreemd omdat ons nie daaraan gewoond is nie. Ons vorm daarom negatiewe persepsies hieroor.

Die mense verstaan dalk ook nie altyd ons optrede nie. Almal kyk na die wêreld deur 'n bepaalde maatskaplike en kulturele bril.

Dit was 'n uitdaging om sedert 28 Maart aan ingeperkte daaglikse roetines gewoond te raak en nuwe sosiale gewoontes aan te leer midde die Covid-19 pandemie. Ek moes konsentreer om mense byvoorbeeld nie met die hand te groet nie, maar eerder beleefd te glimlag. Om 'n entjie verder weg te staan wanneer ek met iemand gesels, om gereeld hande te was, om op te let waaraan ek vat en om tuis te bly. Mettertyd het dit meer natuurlik geword om só op te tree.

Daar is verskeie boeke oor kondisionering geskryf om nuwe gewoontes te vestig, soos Charles Duhigg se The Power of Habit en BJ Fogg se Tiny Habits. Gedrag kan verander en nuwe gewoontes vasgelê word deur die brein te kondisioneer om nuwe roetines aan te leer. Aanvanklik is dit moeilik en dit verg baie konsentrasie, maar oor tyd word nuwe gewoontes outomaties uitgevoer en nuwe gedragspatrone vasgelê.

Ons sal nuwe gedragspatrone vorm tydens hoktyd. Die nuwe “aanvaarbare” optrede strek almal tot voordeel en daarom moet ons dit nie na afloop van die tydelike krisisperiode verleer nie.

Die sentrale oorweging is om vir ander om te gee, om mekaar op nuwe maniere tydens beproewing te vertroos, om 'n helpende hand uit te reik en om mekaar se kulturele gewoontes te respekteer.

Kommentaar

Republikein 2024-05-17

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Manchester United 3 vs 2 Newcastle | Brighton 1 vs 2 Chelsea | Tottenham Hotspur 0 vs 2 Manchester City LaLiga: Real Sociedad 1 vs 0 Valencia | Almería 0 vs 2 Barcelona | Las Palmas 2 vs 2 Real Betis | Celta Vigo 2 vs 1 Athletic Club | Getafe 0 vs 3 Atletico Madrid | Sevilla 0 vs 1 Cadiz | Rayo Vallecano 2 vs 1 Granada | Girona 0 vs 1 Villarreal | Real Madrid 5 vs 0 Deportivo Alaves | Osasuna 1 vs 1 Mallorca European Championships Qualifying: Leeds United 4 vs 0 Norwich City English Championship: Leeds United 4 vs 0 Norwich City Katima Mulilo: 11° | 31° Rundu: 11° | 30° Eenhana: 11° | 31° Oshakati: 12° | 30° Ruacana: 12° | 31° Tsumeb: 13° | 29° Otjiwarongo: 11° | 27° Omaruru: 11° | 30° Windhoek: 11° | 26° Gobabis: 12° | 27° Henties Bay: 19° | 35° Wind speed: 35km/h, Wind direction: E, Low tide: 05:49, High tide: 12:03, Low Tide: 17:43, High tide: 00:16 Swakopmund: 20° | 26° Wind speed: 27km/h, Wind direction: E, Low tide: 05:47, High tide: 12:01, Low Tide: 17:41, High tide: 00:14 Walvis Bay: 23° | 33° Wind speed: 28km/h, Wind direction: E, Low tide: 05:47, High tide: 12:00, Low Tide: 17:41, High tide: 00:13 Rehoboth: 12° | 27° Mariental: 15° | 29° Keetmanshoop: 17° | 29° Aranos: 15° | 28° Lüderitz: 20° | 32° Ariamsvlei: 16° | 30° Oranjemund: 15° | 25° Luanda: 24° | 27° Gaborone: 16° | 30° Lubumbashi: 11° | 27° Mbabane: 13° | 22° Maseru: 9° | 23° Antananarivo: 12° | 27° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 19° | 28° Windhoek: 11° | 26° Cape Town: 15° | 22° Durban: 17° | 23° Johannesburg: 15° | 24° Dar es Salaam: 23° | 32° Lusaka: 14° | 27° Harare: 13° | 26° Currency: GBP to NAD 23.06 | EUR to NAD 19.79 | CNY to NAD 2.52 | USD to NAD 18.25 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.71 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.54 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.87 | USD to AOA 847.42 | USD to BWP 13.49 | USD to EGP 46.86 | USD to KES 130.48 | USD to NGN 1520 | USD to ZAR 18.26 | USD to ZMW 25.25 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 79509 Up +0.19% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1740.48 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13411.39 Down -0.07% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26142.84 Up +3.27% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9151.06 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 383.79/OZ UP +0.25% | Copper US$ 4.90/lb UP +1.21% | Zinc US$ 2 978.50/T UP 0.02% | Brent Crude Oil US$ 83.66/BBP DOWN -0.0013 | Platinum US$ 1 058.22/OZ DOWN -0.0032 Sport results: Premier League: Manchester United 3 vs 2 Newcastle | Brighton 1 vs 2 Chelsea | Tottenham Hotspur 0 vs 2 Manchester City LaLiga: Real Sociedad 1 vs 0 Valencia | Almería 0 vs 2 Barcelona | Las Palmas 2 vs 2 Real Betis | Celta Vigo 2 vs 1 Athletic Club | Getafe 0 vs 3 Atletico Madrid | Sevilla 0 vs 1 Cadiz | Rayo Vallecano 2 vs 1 Granada | Girona 0 vs 1 Villarreal | Real Madrid 5 vs 0 Deportivo Alaves | Osasuna 1 vs 1 Mallorca European Championships Qualifying: Leeds United 4 vs 0 Norwich City English Championship: Leeds United 4 vs 0 Norwich City Weather: Katima Mulilo: 11° | 31° Rundu: 11° | 30° Eenhana: 11° | 31° Oshakati: 12° | 30° Ruacana: 12° | 31° Tsumeb: 13° | 29° Otjiwarongo: 11° | 27° Omaruru: 11° | 30° Windhoek: 11° | 26° Gobabis: 12° | 27° Henties Bay: 19° | 35° Wind speed: 35km/h, Wind direction: E, Low tide: 05:49, High tide: 12:03, Low Tide: 17:43, High tide: 00:16 Swakopmund: 20° | 26° Wind speed: 27km/h, Wind direction: E, Low tide: 05:47, High tide: 12:01, Low Tide: 17:41, High tide: 00:14 Walvis Bay: 23° | 33° Wind speed: 28km/h, Wind direction: E, Low tide: 05:47, High tide: 12:00, Low Tide: 17:41, High tide: 00:13 Rehoboth: 12° | 27° Mariental: 15° | 29° Keetmanshoop: 17° | 29° Aranos: 15° | 28° Lüderitz: 20° | 32° Ariamsvlei: 16° | 30° Oranjemund: 15° | 25° Luanda: 24° | 27° Gaborone: 16° | 30° Lubumbashi: 11° | 27° Mbabane: 13° | 22° Maseru: 9° | 23° Antananarivo: 12° | 27° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 19° | 28° Windhoek: 11° | 26° Cape Town: 15° | 22° Durban: 17° | 23° Johannesburg: 15° | 24° Dar es Salaam: 23° | 32° Lusaka: 14° | 27° Harare: 13° | 26° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.06 | EUR to NAD 19.79 | CNY to NAD 2.52 | USD to NAD 18.25 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.71 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.54 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.87 | USD to AOA 847.42 | USD to BWP 13.49 | USD to EGP 46.86 | USD to KES 130.48 | USD to NGN 1520 | USD to ZAR 18.26 | USD to ZMW 25.25 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 79509 Up +0.19% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1740.48 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13411.39 Down -0.07% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26142.84 Up +3.27% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9151.06 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 383.79/OZ UP +0.25% | Copper US$ 4.90/lb UP +1.21% | Zinc US$ 2 978.50/T UP 0.02% | Brent Crude Oil US$ 83.66/BBP DOWN -0.0013 | Platinum US$ 1 058.22/OZ DOWN -0.0032