Indië soek Namibië se uraan

Estelle de Bruyn - ’n Gesamentlike tegniese span atoomkragdeskundiges van Indië sal Namibië eersdaags besoek om struikelblokke in die pad van Namibiese uraanuitvoere na Indië te ondersoek en maniere te vind om dit uit die weg te ruim.
Namibië en Indië het reeds in 2009 ’n ooreenkoms vir die uitvoer van Namibiese uraan na Indië vir die opwekking van “vreedsame kernkrag” gesluit.
Sedertdien het Namibië egter die Pelindaba-verdrag van 2009 onderteken, Afrika se weergawe van die kernsperverdrag, wat beheer uitoefen oor die voorsiening van uraan uit Afrika na die res van die wêreld. Namibië het sedertdien dié verdrag as rede aangevoer vir die nie-implementering van die ooreenkoms met Indië, het die Times of India berig.
Tydens die afgelope besoek van die Indiese president, Shri Pranab Mukherjee, aan Namibië was moontlike uraanuitvoer na Indië onder meer een van die sake waaroor gesels is.
Die besoek van die Indiese president is die eerste van ’n Indiese staatshoof aan die land in meer as 21 jaar en dit is volgens berigte duidelik dat Indië ’n behoefte gehad het om met Namibië oor moontlike uraanuitvoere in gesprek te tree.
Volgens Indiese media het die Indiese sekretaris vir ekonomiese betrekkinge, mnr. Amar Sinha, aan Indiese joernaliste gesê uraanuitvoere het tydens bilaterale gesprekke tussen Mukherjee en pres. Hage Geingob ter sprake gekom.
Mukherjee het Geingob meegedeel dat ondanks die feit dat Indië nie ’n ondertekenaar van die kernsperverdrag is nie, die land reeds ooreenkomste vir kernkragvoorsiening met 12 lande aangegaan het.
Namibië het aangedui dat plaaslike kenners graag hierdie ooreenkomste wil bestudeer.
Dit is volgens Sinha “’n positiewe verwikkeling” wat daarop dui dat Namibië bereid is om met Indië in gesprek te tree oor die aangeleentheid.
Volgens Sinha het Namibië aangedui dat die land “begerig” is om die 2009-ooreenkoms vir uraanuitvoere te implementeer.
Die verwagte besoekende Indiese tegniese span sal sowel die tegniese as ekonomiese besonderhede van ooreenkomste met ander lande aan Namibië kom verduidelik en ook hoe die ooreenkomste vir die voorsiening van kernkrag vir vreedsame gebruik bereik is.
Volgens Sinha was een van Namibië se voorstelle dat ’n Indiese maatskappy toegelaat word om uraan in Namibië te myn.
Volgens dieTimes of India het Mukherjee se besoek aan Namibië verlede week saamgeval met ’n besoek deur Indië se eerste minister, mnr. Narendra Modi, aan Switserland waar hy die groen lig van Switserland en Mexiko gekry het vir lidmaatskap van die Kernvoorsienersgroep (NSG), ’n sogenaamde elite kernkragklub bestaande uit 48 lidlande. Vroeër verlede week was Modi in Amerika waar hy glo “openbare steun” vir Indië se lidmaatskap aan die NSG gekry het.
Indië se aansoek om NSG-lidmaatskap sal na verwagting op ’n vergadering van NSG vanaf 20 tot 24 Junie vanjaar in die Suid-Koreaanse hoofstad, Seoel, bespreek word.
Indië het burgerlike kernkragooreenkomste met Amerika, Frankryk, Rusland, Kazakstan en Kanada om uraan in te voer, maar die land het veel meer nodig om sy kernkragaanlegte te benut en minder afhanklik van fossielbrandstof te wees. Ondanks die ooreenkoms het Amerika in 1974 alle uraanuitvoere aan Indië gestaak ná Indië 'n kerntoets uitgevoer het.
Volgens diplomate, wat in dieTimes of India aangehaal word, was die hoofdoel van Mukherjee se besoek aan Namibië om die land te oortuig om die 2009-ooreenkoms vir die uitvoer van uraan na Indië te bekragtig.
Sinha het aan die Indiese media, in ’n klaarblyklike verskuilde dreigement vir die Namibiese regering, gesê Indië sal voortgaan om ooreenkomste vir die invoer van uraan met ander lande te sluit. “Indien ons uiteindelik in ons behoeftes deur middel van nie-Namibiese uraan kan voorsien, sal dit ’n verlies vir die Namibiese bedryf wees,” is Sinha deur die nuusagentskap PTI aangehaal.
Met Namibië as die wêreld se vierde grootste uraanprodusent, meen Indië dit sal ’n wen-wen-situasie vir albei lande wees indien die ooreenkoms om uraan na Indië uit te voer in werking gestel word, omdat die opbrengs uit uraan in Namibië, wat deur multinasionale korporasies gemyn word, ­“minimaal, onseker en wisselvallig” is.