Hoe sal dit jou sak raak as Zuma gaan?

Met die uittrede van ­president Jacob Zuma sal die rand ­versterk, maar die meeste verstewiging is reeds in die ­wisselkoers ingeprys.
Francois Williams - Effens goedkoper petrol, jou baas wag dalk langer voordat hy jou aflê, en later selfs minder belas­ting.

Dis van die moontlike voordele uit pres. Jacob Zuma se uittrede volgens 'n paar ontleders.

Mike Schüssler, onafhanklike ekonoom: Die rand sal versterk, maar die meeste verstewiging van die rand in reaksie op die uittrede van Zuma is reeds in die wisselkoers ingeprys.

Die markte sal positief reageer. Dit is reeds duidelik dat mense meer energie en vertroue het, maar baie is dalk ooroptimisties dat korrupsie vinnig uitgeroei sal word.

Een swaeltjie maak nie 'n somer nie.

Baie harde werk oor 'n lang tyd wag nog op Suid-Afrika voordat die land weer in die ­internasionale ­beleggerskollig is. Dit is weens die ­af­gradering van Suid-Afrika se skuld tot rommelstatus.

Veral ­internasionale beleggers is nog skepties oor Suid-Afrika en meen die regering tree nie ­konsekwent op nie.

Suid-Afrika het nog goeie sake­verhoudinge met Europa en China, maar in Amerika en Japan is daar nog skeptisisme oor Suid-Afrika as beleggings­bestemming.

Plaaslik is daar wel 'n meer optimistiese ingesteldheid te bespeur by sakelui, en maatskappye sal straks bereid wees om nou meer geld te bestee aan uitbreidings of minder geneig wees om werkers af te lê.

Die geldkraan vir vaste kapitaal­investering gaan nie sommer dadelik wyd oopdraai nie. Vaste investering is 'n langtermynbesluit; mense wil ook optrede sien.

Nietemin kan die beter sakevertroue help om die ekonomie met selfs 'n ekstra een persentasiepunt te laat groei. Ons sal nie skielik 10%-groei sien nie, en dit sal makliker wees om van 1% tot 2% te groei as tot 3% of 4%.

Prof. Jannie Rossouw, hoof van die skool vir ekonomiese en sakeweten­skap aan die Universiteit van die Witwatersrand: Die Zuma-administrasie plaas 'n Zuma-diskonto op die wisselkoers.

Ná die bedanking van Zuma sal die rand verder versterk van sy huidige vlakke soos reeds sedert adj.pres. Cyril Ramaphosa se verkiesing tot ANC-president gesien is.

Vertroue sal herstel en gevolglik sal beleggings en ekonomiese groei toeneem. Dit sal owerheidsinkomste verhoog, wat ruimte skep vir die regering om belastings te verlaag, wat tot 'n voorspoedsiklus kan lei.

Onder Ramaphosa sal dit vir buitelandse beleggers aantrekliker word om weer in Suid-Afrika te belê.

Die een knellende uitdaging is dat indiensneming in die staatsdiens en die regering se salarisrekening onder die Zuma-administrasie totaal handuit geruk het.

Dit het Suid-Afrika tot op die rand van 'n fiskale afgrond gebring en die Ramaphosa-administrasie sal die ­situasie vinnig moet omdraai deur byvoorbeeld die kabinet te verklein.

Dr. John Purchase, ­uitvoerende hoof van Agbiz: Die sterker rand sedert November het in groot mate reeds Zuma se uittrede verdiskonteer.

Daar is dalk nog effens ruimte vir verstewiging op kort termyn danksy sentiment, maar die ­fundamentele ekonomiese faktore sal dit eerder konstant hou of selfs ietwat laat verswak.

Algemene verbruikersentiment en beleggersvertroue sal verbeter en groei stimuleer, maar Suid-Afrika sit steeds met aansienlike ­strukturele probleme wat mettertyd aangepak moet word voordat die ekonomie weer volhoubaar teen 4% of hoër sal kan groei. Dan eers kan ons werkloosheid van 27% en ongelykheid ­teenwerk.

Hoe Ramaphosa die daad by die woord voeg, sal grootliks bepaal of plaaslike maatskappye weer in die ekonomie gaan belê. Die bou van veel groter vertroue tussen die regering en die sakesektor is van kritieke belang.

Buitelandse beleggers is reeds bereid om met nuwe oë na Suid-­Afrika te kyk, mits daar sekere hervormings plaasvind en korrupsie beter beheer word.

Hugo Pienaar, senior ekonoom van die Universiteit Stellenbosch se Buro vir Ekonomiese Ondersoek: Die rand behoort te versterk, want dit sal die weg baan vir Ramaphosa om 'n nuwe kabinet saam te stel wat waarskynlik bekwamer mense sal hê, met 'n fokus om die ekonomie te laat groei.

Mynbou is 'n voorbeeld van 'n sektor met potensiaal as regulatoriese ­onsekerhede uit die weg geruim kan word. As meer bekwame ministers beleids­onsekerheid verminder, kan ons verbaas wees met die mate waartoe die private sektor meer geld in die ekonomie deur groter vaste investering kan begin terugploeg.

Prof. Johann Kirsten, direkteur van die Buro vir Ekonomiese ­Ondersoek: 'n Sterker rand is nie goeie nuus vir landbou-uitvoer nie, maar dit kan die styging in boere se insetkoste aan bande lê.

Ramaphosa se standpunt oor onteiening sonder vergoeding sal bly hang as politieke speelbal. Daar moet egter nog baie water in die see loop. Die ANC is bang vir die negatiewe gevolge van so 'n besluit.

'n Strategie om aandag te gee aan stedelike grond en dit wat deur tradisionele leiers bestuur word, maar waarvoor mense in landelike gebiede geen titelaktes het nie, kan 'n vinnige manier wees om die dilemma van toegang tot grond vinnig af te handel.

Maarten Ackerman, hoofekonoom en adviserende vennoot van Citadel:

Die rand kan met tot 50c teenoor die dollar versterk. Die begrotingsrede sal almal egter weer tot die realiteit wakker skud, want daar is steeds die kwessie van gratis universiteitstudie, Eskom se geldtekort en belastingverhogings wat wag. Dinge lyk nou egter beter as in Oktober met die mediumtermyn-begrotingsraamwerk.

As hoër ­groeiverwagtinge in die somme ingewerk word, kan die begrotingstekort en skuldvlakke beter lyk en hoop skep.

Ek verwag dus nie dat Moody's Suid-Afrika in Maart weer sal afgradeer nie.

Die groter sake- en beleggersvertroue kan daarop uitloop dat 2018 nog 'n baie goeie jaar vir Suid-Afrika kan wees. - Netwerk24

Kommentaar

Republikein 2024-05-19

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

LaLiga: Deportivo Alaves 1 vs 0 Getafe | Real Sociedad 1 vs 0 Valencia | Almería 0 vs 2 Barcelona | Las Palmas 2 vs 2 Real Betis SerieA: Torino 3 vs 1 AC Milan | Lecce 0 vs 2 Atalanta | Fiorentina 2 vs 2 Napoli European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City English Championship: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City Katima Mulilo: 11° | 31° Rundu: 9° | 30° Eenhana: 11° | 31° Oshakati: 12° | 31° Ruacana: 12° | 31° Tsumeb: 13° | 29° Otjiwarongo: 12° | 27° Omaruru: 14° | 29° Windhoek: 12° | 26° Gobabis: 13° | 27° Henties Bay: 20° | 36° Wind speed: 27km/h, Wind direction: E, Low tide: 07:06, High tide: 13:28, Low Tide: 19:06, High tide: 01:31 Swakopmund: 20° | 26° Wind speed: 25km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:04, High tide: 13:26, Low Tide: 19:04, High tide: 01:29 Walvis Bay: 22° | 33° Wind speed: 25km/h, Wind direction: SE, Low tide: 07:04, High tide: 13:25, Low Tide: 19:04, High tide: 01:28 Rehoboth: 12° | 27° Mariental: 15° | 29° Keetmanshoop: 18° | 30° Aranos: 15° | 29° Lüderitz: 16° | 35° Ariamsvlei: 18° | 32° Oranjemund: 13° | 33° Luanda: 24° | 26° Gaborone: 14° | 27° Lubumbashi: 11° | 26° Mbabane: 12° | 25° Maseru: 8° | 24° Antananarivo: 15° | 22° Lilongwe: 13° | 26° Maputo: 20° | 27° Windhoek: 12° | 26° Cape Town: 14° | 21° Durban: 17° | 28° Johannesburg: 15° | 24° Dar es Salaam: 24° | 32° Lusaka: 13° | 25° Harare: 12° | 26° Currency: GBP to NAD 23.01 | EUR to NAD 19.73 | CNY to NAD 2.51 | USD to NAD 18.15 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.7 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.55 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 134.35 | USD to AOA 847.42 | USD to BWP 13.49 | USD to EGP 46.86 | USD to KES 130.48 | USD to NGN 1467 | USD to ZAR 18.15 | USD to ZMW 25.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 79530.63 Up +0.03% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1754.58 Up +0.81% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13426.13 Up +0.11% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26142.84 Up +3.27% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9151.06 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 414.72/OZ UP +1.55% | Copper US$ 5.04/lb UP +4.12% | Zinc US$ 3 059.30/T UP 0.11% | Brent Crude Oil US$ 84.28/BBP UP +0.60% | Platinum US$ 1 084.88/OZ UP +2.19% Sport results: LaLiga: Deportivo Alaves 1 vs 0 Getafe | Real Sociedad 1 vs 0 Valencia | Almería 0 vs 2 Barcelona | Las Palmas 2 vs 2 Real Betis SerieA: Torino 3 vs 1 AC Milan | Lecce 0 vs 2 Atalanta | Fiorentina 2 vs 2 Napoli European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City English Championship: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City Weather: Katima Mulilo: 11° | 31° Rundu: 9° | 30° Eenhana: 11° | 31° Oshakati: 12° | 31° Ruacana: 12° | 31° Tsumeb: 13° | 29° Otjiwarongo: 12° | 27° Omaruru: 14° | 29° Windhoek: 12° | 26° Gobabis: 13° | 27° Henties Bay: 20° | 36° Wind speed: 27km/h, Wind direction: E, Low tide: 07:06, High tide: 13:28, Low Tide: 19:06, High tide: 01:31 Swakopmund: 20° | 26° Wind speed: 25km/h, Wind direction: S, Low tide: 07:04, High tide: 13:26, Low Tide: 19:04, High tide: 01:29 Walvis Bay: 22° | 33° Wind speed: 25km/h, Wind direction: SE, Low tide: 07:04, High tide: 13:25, Low Tide: 19:04, High tide: 01:28 Rehoboth: 12° | 27° Mariental: 15° | 29° Keetmanshoop: 18° | 30° Aranos: 15° | 29° Lüderitz: 16° | 35° Ariamsvlei: 18° | 32° Oranjemund: 13° | 33° Luanda: 24° | 26° Gaborone: 14° | 27° Lubumbashi: 11° | 26° Mbabane: 12° | 25° Maseru: 8° | 24° Antananarivo: 15° | 22° Lilongwe: 13° | 26° Maputo: 20° | 27° Windhoek: 12° | 26° Cape Town: 14° | 21° Durban: 17° | 28° Johannesburg: 15° | 24° Dar es Salaam: 24° | 32° Lusaka: 13° | 25° Harare: 12° | 26° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.01 | EUR to NAD 19.73 | CNY to NAD 2.51 | USD to NAD 18.15 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.7 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.55 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 134.35 | USD to AOA 847.42 | USD to BWP 13.49 | USD to EGP 46.86 | USD to KES 130.48 | USD to NGN 1467 | USD to ZAR 18.15 | USD to ZMW 25.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 79530.63 Up +0.03% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1754.58 Up +0.81% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13426.13 Up +0.11% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26142.84 Up +3.27% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9151.06 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 414.72/OZ UP +1.55% | Copper US$ 5.04/lb UP +4.12% | Zinc US$ 3 059.30/T UP 0.11% | Brent Crude Oil US$ 84.28/BBP UP +0.60% | Platinum US$ 1 084.88/OZ UP +2.19%