Gun my ook digterlike vryheid

|AWEBAHE JOHANNES //HOESEB SKRYF: Ek is ’n kranige leser wat ook as ’n gediggies skryf in Khoekhoegowab, wat ek terselfdertyd ook lees en op band opneem, en op WhatsApp versprei. Die klankopname het dit ten doel, om verwantskap te skep tussen die geskrewe woord wat gelees word en hoe dit uitgespreek moet word, wanneer dit hardop gelees word.

Die hoofrede vir die skrywe van hierdie gedigte is om liefde vir my moedertaal by beide moedertaalsprekers en nie-moedertaalsprekers aan te wakker.

Terselfdertyd is dit ’n poging wat daarop gemik is vir hulle op ’n eenvoudige manier by te staan, sodat hulle kan leer om Khoekhoegowab vlot te kan praat, lees en skryf.

Juis omdat ek beide Afrikaans en Engels as taalvakke op skool gehad het, asook op universiteitsvlak as kursusse aangebied het, is ek vertroud met die belangrikke eienskappe oftewel kenmerke waaroor ’n gedig moet beskik.

’n Gedig word gekenmerk aan aspekte soos die irrasionele inhoud, die struktuur van die lyne en die strofes, die ritme, rym, herhaling, alliterasie en assonansie.

My manier van dig ignoreer miskien somstyds alle voorskriftelike voorsgeskrewe reëls wat geld vir akademiese digkuns. Ja, ek is deeglik bewus daarvan dat gedigte oor strofes en verse beskik, en aan rym, assonansie, alliterasie en herhaling gekenmerk word.

Dit sal egter die geval wees, omdat my gedigte nie daarop gemik is net vir die taalgeleerdes van waarde te wees nie.

My gedigte het ’n sekere vorm en lyne waardeur ek, op ’n eenvoudig subtiele manier, allerhande sosiale euwels aanspreek.

Terselfdertyd dig ek ook oor hartseer en blydskap, liefde, haat en nyd, afguns en lewensuitdagings en suksesverhale.

Ek strewe daarna om deur my digkuns die goeie waardes, waarmee hedendaagse oues van dae ons in die toendertyd opgevoed het, behoue te laat bly.

Van my gedigte het dit ten doel om menseverhoudings in ons samelewings aan te spreek, en daardeur naasteliefde aan te wakker vir ’n vreedsame samesyn.

U sal in my gedigte emosies soos woede, hartseer, vreugde en leedwese, en nare waarhede asook ware naarhede ensomeer opspoor as u dit met insig ontleed.

Ek volle begrip daaroor dat dit vir enige mens vry staan om my gedigte te ontleed, en kritiek daarop te lewer, op grond hoe hy of sy die inhoud daarvan verstaan.

Dit is egter onvanpas en ongeoorloof van enige iemand, om vir my te beroof van my digterlike vryheid deur aan my te probeer voor te skryf hoe om te dig nie.

Die wyse waarop ek my gedagtes en gevoel oordra, maak deel uit van die grondwetlike basiese mensereg van vryheid van spraak waarop ek ook geregtig is.

Baie mense het vir my al versoek om die gedigte wat in Khoekhoegowab skryf in Afrikaans en Engels te vertaal. Daardie is egter ’n onbegonne taak aangesien daar taalkenmerke soos idiome oftewel gesegdes is wat uniek is aan Khoekhoegowab wat ek nie kan vertaal nie.

So ’n poging sal misluk om die tema wat geskep is met die gedig as kunsvorm behoue te laat bly, en dit sal die betekenis van die boodskap vervaag.

My gedigte dra emosies en idees oor wat op verskeie maniere deur verskillende mense ontleed, uitgelê en verklaar word, en ’n vertaling daarvan sal dit nie op ’n gepaste manier oordra nie.

Poetiese (digterlike) emosie sal verdamp, of verlore gaan in die proses van vertaling, en die unieke manier van die oordra van my boodskap sal ook in die slag bly.