Groot hofsaak begin oor Weskusmyn

'n Omstrede Austra­liese mynmaatskappy met onwettige aktiwiteite by sy myn langs die Weskus wat tot groot omgewing­skade gelei het, was Maandag die onder­werp van 'n regsgeding in die hooggeregs­hof in Kaapstad.
Estelle de Bruyn
Mynbedrywighede by die Tormin-sandmyn 400 km van Kaapstad, naby Lutzville, het glo gelei tot 'n krans teen die see wat in Januarie 2015 ineengestort het.

Die kern van die dispuut gaan potensiële verreikende gevolge op regs- en omgewingsvlak vir die Suid-Afrikaanse mynbedryf hê.

Dit handel oor 'n nuwe omgewingsbestuurstelsel wat die regering in 2014 bekendgestel het wat die volle verantwoordelikheid vir die omgewingsbestuursprogram vir prospektering en myne na die departement van minerale hulpbronne oorgedra het.

Die sogenaamde “een omgewingstelsel” het Desember 2014 na meer as 'n dekade se binnegevegte in die regering in werking getree. Dit is glo bedoel om doeltreffendheid te verbeter en rompslomp te verminder.

Die vorige stelsel is oor die algemeen as baie stadig en as 'n beslommernis beskou.

Baie in die mynbedryf glo egter om die departe­ment van minerale hulpbronne vir die omgewingsake verantwoordelik te maak is om van wolf skaapwagter te maak.

Die departement is die afgelope twee jaar ernstig gekritiseer omdat hy nie sy verantwoordelikheid hieroor ernstig opneem nie.

Tormin is geleë op 'n ryk konsentrasie van sand wat minerale bevat soos sirkoon, ilmeniet, rutiel, magnetiet en granaat.

Die myn word deur Mineral Sands Resources (MSR) besit wat 'n filiaal van Mineral Commodities is wat in Australië genoteer is.

MSR is die maatskappy wat vir 13 jaar probeer het om minerale sand by Xolobeni teen die kus van Pondoland in die Transkei te myn.

In Julie 2016 is sy belang aan sy bemagtigingsvennoot verkoop. Die mynbedrywighede langs die Weskus het in November 2013 begin hoewel mynregte reeds in 2008 toegeken is. Teen 2015 het die bedrywighede reeds 1,6 miljoen ton minerale sand geproduseer wat verkope van US$46,2 miljoen meegebring het.

Die omgewingsower­hede van die nasionale en provinsiale departemente het gesê die ineenstorting van die krans is veroorsaak deur die onwettige verskuiwing en bedryf van twee van Tormin se myne op die strand.

Volgens die owerhede is dit een van 'n aantal oortredinge van sy mynregte­ en omgewingsbestuursprogram.

Na 'n aantal klagtes die afgelope twee jaar van individue en organisasies oor die myn se ­oortredinge het die departement van omgewingsake­ in September 2016 'n klopjag op Tormin uitgevoer.

Die departement het onmiddellik daarna misdadige klagtes teen die myn oor vyf beweerde oortredinge geopen.

Die beweringe word deur die MSR ontken en die mynmaatskappy het nou 'n aansoek in die hooggeregshof gebring waarin aangevoer word die nasionale departement en die Wes-Kaapse­ departement het nie jurisdiksie om die omgewingsbestuursprogram op Tormin af te dwing nie.

Die MSR voer aan dit is omdat die “een omgewingstelsel” eksklusiewe­ wetstoepassing by Tormin aan die departement van minerale sake gegee het.

Die MSR wil onder meer hê:

1. Die besluit van Vredenda­l se landdros Cyril Kroutz moet ter syde gestel word om die lasbrief vir die klopjag van 28 September 2016 uit te reik en dat die lasbrief ongeldig verklaar word.

2. Die MSR vra ook die hof om die departement te beveel om alle dokumente waarop beslag gelê is in die bedrywighede terug te gee en alle notas en opnames wat in die soektog gedoen is te vernietig.

3. Boonop vra die MSR vir 'n verklarende bevel dat weens die toepassing van die “een bestuurstelsel” nie die nasionale of Wes-Kaapse ministers van omgewing of hul departemente die mag het om wetstoepassing kragtens die Nasionale Omgewingsbestuurswet uit te voer nie.

Die hofsaak gaan groot belangstelling lok onder regslui en omgewings­aktiviste.

Aktivisregslui van die Sentrum vir Omgewingsregte (SER) is van die waarnemers in die hof.

Die SER is van die partye wat klagtes teen Tormin ingedien het oor sy beweerde omgewingsoortredinge. - Fin24

Kommentaar

Republikein 2024-05-18

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Manchester United 3 vs 2 Newcastle | Brighton 1 vs 2 Chelsea LaLiga: Real Sociedad 1 vs 0 Valencia | Almería 0 vs 2 Barcelona | Las Palmas 2 vs 2 Real Betis | Celta Vigo 2 vs 1 Athletic Club | Getafe 0 vs 3 Atletico Madrid | Sevilla 0 vs 1 Cadiz | Rayo Vallecano 2 vs 1 Granada SerieA: Fiorentina 2 vs 2 Napoli European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City English Championship: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City Katima Mulilo: 10° | 31° Rundu: 10° | 30° Eenhana: 12° | 31° Oshakati: 13° | 31° Ruacana: 12° | 31° Tsumeb: 14° | 29° Otjiwarongo: 12° | 27° Omaruru: 13° | 30° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 13° | 27° Henties Bay: 19° | 33° Wind speed: 41km/h, Wind direction: NE, Low tide: 06:32, High tide: 12:50, Low Tide: 18:28, High tide: 00:56 Swakopmund: 20° | 23° Wind speed: 30km/h, Wind direction: SE, Low tide: 06:30, High tide: 12:48, Low Tide: 18:26, High tide: 00:54 Walvis Bay: 22° | 32° Wind speed: 30km/h, Wind direction: SE, Low tide: 06:30, High tide: 12:47, Low Tide: 18:26, High tide: 00:53 Rehoboth: 12° | 27° Mariental: 16° | 29° Keetmanshoop: 17° | 29° Aranos: 16° | 29° Lüderitz: 19° | 35° Ariamsvlei: 16° | 31° Oranjemund: 14° | 31° Luanda: 24° | 28° Gaborone: 13° | 27° Lubumbashi: 11° | 27° Mbabane: 11° | 23° Maseru: 8° | 23° Antananarivo: 14° | 24° Lilongwe: 15° | 26° Maputo: 19° | 26° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 15° | 20° Durban: 16° | 24° Johannesburg: 15° | 24° Dar es Salaam: 24° | 32° Lusaka: 15° | 26° Harare: 12° | 26° Currency: GBP to NAD 23.01 | EUR to NAD 19.73 | CNY to NAD 2.51 | USD to NAD 18.15 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.7 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.55 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 134.35 | USD to AOA 847.42 | USD to BWP 13.49 | USD to EGP 46.86 | USD to KES 130.48 | USD to NGN 1467 | USD to ZAR 18.15 | USD to ZMW 25.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 79530.63 Up +0.03% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1754.58 Up +0.81% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13426.13 Up +0.11% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26142.84 Up +3.27% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9151.06 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 414.72/OZ UP +1.55% | Copper US$ 5.04/lb UP +4.12% | Zinc US$ 3 059.30/T UP 0.11% | Brent Crude Oil US$ 84.28/BBP UP +0.60% | Platinum US$ 1 084.88/OZ UP +2.19% Sport results: Premier League: Manchester United 3 vs 2 Newcastle | Brighton 1 vs 2 Chelsea LaLiga: Real Sociedad 1 vs 0 Valencia | Almería 0 vs 2 Barcelona | Las Palmas 2 vs 2 Real Betis | Celta Vigo 2 vs 1 Athletic Club | Getafe 0 vs 3 Atletico Madrid | Sevilla 0 vs 1 Cadiz | Rayo Vallecano 2 vs 1 Granada SerieA: Fiorentina 2 vs 2 Napoli European Championships Qualifying: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City English Championship: Southampton 3 vs 1 West Bromwich Albion | Leeds United 4 vs 0 Norwich City Weather: Katima Mulilo: 10° | 31° Rundu: 10° | 30° Eenhana: 12° | 31° Oshakati: 13° | 31° Ruacana: 12° | 31° Tsumeb: 14° | 29° Otjiwarongo: 12° | 27° Omaruru: 13° | 30° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 13° | 27° Henties Bay: 19° | 33° Wind speed: 41km/h, Wind direction: NE, Low tide: 06:32, High tide: 12:50, Low Tide: 18:28, High tide: 00:56 Swakopmund: 20° | 23° Wind speed: 30km/h, Wind direction: SE, Low tide: 06:30, High tide: 12:48, Low Tide: 18:26, High tide: 00:54 Walvis Bay: 22° | 32° Wind speed: 30km/h, Wind direction: SE, Low tide: 06:30, High tide: 12:47, Low Tide: 18:26, High tide: 00:53 Rehoboth: 12° | 27° Mariental: 16° | 29° Keetmanshoop: 17° | 29° Aranos: 16° | 29° Lüderitz: 19° | 35° Ariamsvlei: 16° | 31° Oranjemund: 14° | 31° Luanda: 24° | 28° Gaborone: 13° | 27° Lubumbashi: 11° | 27° Mbabane: 11° | 23° Maseru: 8° | 23° Antananarivo: 14° | 24° Lilongwe: 15° | 26° Maputo: 19° | 26° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 15° | 20° Durban: 16° | 24° Johannesburg: 15° | 24° Dar es Salaam: 24° | 32° Lusaka: 15° | 26° Harare: 12° | 26° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.01 | EUR to NAD 19.73 | CNY to NAD 2.51 | USD to NAD 18.15 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.3 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.7 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.55 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 134.35 | USD to AOA 847.42 | USD to BWP 13.49 | USD to EGP 46.86 | USD to KES 130.48 | USD to NGN 1467 | USD to ZAR 18.15 | USD to ZMW 25.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 79530.63 Up +0.03% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1754.58 Up +0.81% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13426.13 Up +0.11% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26142.84 Up +3.27% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9151.06 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 414.72/OZ UP +1.55% | Copper US$ 5.04/lb UP +4.12% | Zinc US$ 3 059.30/T UP 0.11% | Brent Crude Oil US$ 84.28/BBP UP +0.60% | Platinum US$ 1 084.88/OZ UP +2.19%