Eksamens by Unam gestaak

Henriette Lamprecht - Eksamens wat gister by die Universiteit van Namibië moes begin, is uitgestel nadat ’n groep ontevrede studente amok gemaak het omdat hulle nie kan eksamen skryf alvorens hul studiegelde vereffen is nie.

Teen druktyd wou die registrateur, mnr. Sifiso Nyati, nie sê of dié studente wel toegelaat sal word om te skryf nie.

“Dit is ’n kwessie vir die raad en die kantoor van die registrateur kan ongelukkig nie met vertroue die vraag op sy eie beantwoord nie.”

Vroeër vanjaar was daar volgens Nyati verligting vir die studente in die betaling van registrasiegelde.

“Daar is mini-koffers in die Stigting-afdeling, sowel as die registrateur en dekaan se kantoor waar finansiële hulp beskikbaar is vir studente met uiters desperate finansiële beperkinge en wat akademies goed vaar.”

Volgens Nyati het nie een van die groep van sowat 40 studente wat gister voor die administratiewe gebou gevra het dat “eksamens moet val”, om dié hulp aansoek gedoen nie.

“Ons kon nie een opspoor wat dié kantore genader het nie.”

Die universiteit het Maandagaand laat weet eksamens vir Dinsdag en Woensdag is uitgestel.

Volgens Nyati was dit omdat die “afleweringsmetode van eksamenroosters” problematies was.

’n Groep ontevrede studente het Maandag chaos in verskeie lesinglokale veroorsaak toe hulle studente se eksamenroosters summier begin opskeur het. Duisende studente het Maandagoggend via Unam se webportaal kennis gekry dat elke student sy eksamenrooster by aangewese lokale op die kampus moes gaan afhaal. Studente wie se studentegelde nie vereffen was nie, sou nie toegelaat word om hul eksamens af te lê nie. Eksamenroosters is voorheen op die webportaal geplaas waar studente dit self kon aflaai.

Volgens Nyati is dit om te verhoed dat studente die roosters van hul eie webportaal uitdruk, nadat die verskuldigde bedrag aan die universiteit verander is om ’n balans van nul te wys.

“Die universiteit het besluit om self die roosters te druk en persoonlik aan studente te oorhandig. Dié wat nie gelde verskuldig is nie, kry ’n amptelike stempel wat dit bevestig.”

Hy het beklemtoon dat studente toestemming het om te betoog.

“Ons het egter gevind daar is dié wat hul frustrasie uitwoed, omdat hulle blykbaar nie eens vir die eksamen kon kwalifiseer nie. Dis hulle wat die vrede bedreig. Ons het daarom besluit om die dienste van ‘vredesbeamptes’ (polisie) te bekom.”

Uitstaande studiegelde van internasionale studente wat by Unam studeer, beloop volgens Nyati sowat N$10 miljoen.

“Ongelukkig het hulle nou ook by die betogers aangesluit.”

’n Tweedejaarstudent het die uitdeel van eksamenroosters aan studente op kampus as “chaoties” beskryf.

“Elke fakulteit is toegewys aan ’n sekere lokaal. By een lokaal was daar tot 800 studente met vier tot ses mense wat almal moes help.” Volgens hom het studente later ongeduldig begin raak en selfs deur ’n deur gebreek. Eksamenroosters wat in stapels gereed was om aan studente uitgedeel te word, is opgeskeur.

“Dit het van die een lokaal na die ander oorgespoel. Ek dink die opstokers voel hulle kan met hul optrede Unam sover kry dat hulle wél kan skryf en hul uitslae kry wanneer die skuld vereffen is.”

Unam het op 27 Julie vanjaar ’n amptelike kennisgewing op sy webtuiste geplaas waarin duidelik gemaak word dat uitstaande gelde vóór of op 30 September betaalbaar is. Volgens die kennisgewing het studenteskuld by die universiteit vanjaar beduidend gestyg as gevolg van ’n besluit om studente te registreer, sonder dat die normale betalingsvereistes by registrasie geld. Die gevolg is dat die universiteit nou beduidende tekorte in sy 2016-begroting het.

Die kennisgewing in Julie beklemtoon dat studente met uitstaande studentegelde nié toegelaat sal word om die Oktober 2016-eksamens af te lê nie.

Normale eksamens sou gister begin, maar is Maandagaand uitgestel. Unam het in ’n inskrywing op hul Facebook-blad studente in kennis gestel dat die besluit deur bestuur volg op “intensiewe konsultasie”.

Volgens die bestuur word eksamens op al die universiteit se kampusse afgestel wat vir gister en vandag beplan was en herskeduleer. Die nuwe datums sal mettertyd bekend gemaak word. Eksamens wat soos oorspronklik môre sou plaasvind, gaan soos normaal voort. Eksamenroosters vir studente verbonde aan die regs- en verplegingfakulteite kon gister deur studente afgehaal word. Die res van die studente kan vandag hul eksamenroosters gaan haal.

Die groep betogers het Dinsdag daarop aangedring dat eksamens afgelê kan word, sonder om skuld te vereffen en dat “eksamens moet val”. Die meerderheid studente wat dit gade geslaan het, was dit eens dat eksamens so gou as moontlik moet voortgaan.

Volgens Melantry (van nie verstrek), ’n finalejaar- regtestudent, was die universiteit voorheen “meer tegemoetkomend” teenoor studente wie se geld met die aanvang van die eksamen nie vereffen is nie.

“As die geld nie betaal is nie, kon studente ’n ooreenkoms met die universiteit aangaan om 50% te betaal. Studente is steeds toegelaat om eksamen te skryf. Sou hulle nie betaal nie, is hul uitslae teruggehou.”

Sy het voorts gesê die uitstel van eksamens raak alle studente, insluitend dié wat soos sy reeds haar rekening vereffen het.

“Dit plaas geweldige druk op studente. Ek is bekommerd oor die eksamens en of ek volgende jaar ’n werk gaan kry. Wat nou gebeur, vererger net alles.”

Melantry bevraagteken ook Unam se tydsberekening om op die dag vóór ’n eksamen vir studente te laat weet skuld sluit vir hulle die deur tot eksamenlokale.

“Dit is onregverdig en moes voor die tyd gekommunikeer en uitgeklaar gewees het.”