Eet jou Zambezi-mango tuis
Eet jou Zambezi-mango tuis

Eet jou Zambezi-mango tuis

'n Vrugtevlieg uit Zambië steek tans 'n stokkie voor die verspreiding van veselperskes uit dié land.
Augetto Graig
Augetto Graig



Die regering het op 13 November verlede jaar 'n verbod op die verspreiding van mango's uit die Zambezistreek geplaas.

Volgens die ministerie van landbou, water en bosbou se woordvoerder, mnr. Jona Musheko, bestaan die moontlikheid dat dié mango's die Oosterse vrugte­vlieg in Namibië kan laat versprei.

Hierdie pes kan die land se toegang tot belangrike uitvoermarkte bedreig, sê hy.

Dit is die hoofrede vir die verbod, voer hy aan.

“Volgens buurlande se inligting en bewyse is die Oosterse vrugtevlieg in die Zambezistreek teenwoordig, wat vermoedelik van Zambië af kom. Dit is weens die direkte verbinding en beweging van diere, insekte en mense tussen die lande,” sê hy.

“Beheermaatreëls is teen dié agtergrond ingestel om die verspreiding van die Oosterse vrugtevlieg deur mango's in die Zambezistreek na ander landsdele te voorkom,” sê hy.

Volgens Musheko is die ministerie se afdeling vir plantegesondheid verantwoordelik vir die beheer en voorkoming van plantplae en -siektes wat Namibiese landbouprodukte en die handel daarin kan raak.

Die plantkwarantynwet gee die ministerie die reg om te verseker Namibië voldoen aan internasionale standaarde en konvensies, sê hy.

Musheko sê die Oosterse vrugtevlieg is 'n vernietigende plaag wat vrugte besmet en groot oesverliese veroorsaak.

“Namibië lewer uitvoerprodukte soos tafeldruiwe, waatlemoene, botterskorsies en ander groente. Daarom sal 'n hele besending wat na 'n ­internasionale mark uitgevoer word, op die uitvoerland se koste verwerp en vernietig word indien selfs 'n enkele vrugtevlieglarwe dit besmet,” sê hy.

Volgens hom word besendings uit sommige Afrikalande wat deur dié vlieg geraak word, onderskep, gekonfiskeer en vernietig voor die beoogde bestemmings bereik is.

Dit teen groot ekonomiese verliese vir die uitvoerders.

“Om 'n geraakte mango te eet, het geen ernstige gesondheidsimplikasies nie, maar uitvoermarkte sal dit nie aanvaar nie,” sê hy.

Dié probleem veroorsaak dat die meeste vrugte van sommige ­Afrikalande nie internasionale markte mag betree nie, sê hy.

Musheko raai mangoboere in die Zambezi aan om hul produkte slegs binne die streek se grense te verkoop.

Dr. Fidelis Mwazi, die Akkerbouraad se uitvoerende hoof, is bekommerd daaroor dat die Zambezistreek se mark vinnig versadig sal raak, omdat die mango-aanbod daar die vraag kan oorskry.

“As die boere dit na ander dele van die land kon vervoer en verkoop, sou dit beter wees. Ons voer reeds mango's van buite Namibië af in,” sê hy.

Tog moet die beskerming van Namibië se uitvoergehalte landbouprodukte voorkeur geniet, sê hy.

“Ek het self gemengde gevoelens hieroor. Ek kom van daai streek af, en ná die vakansie kon ek nie eens 'n mango van my suster af saambring nie. Ek dink druk moet nou op die ministerie geplaas word om stappe te doen om die vrugtevlieg te beheer, en boere weer toegang tot die Namibiese mark te gee,” sê hy.

Musheko sê geen duidelikheid bestaan tans oor wanneer die verbod gelig gaan word nie.

“Ons sal eers 'n studie moet doen,” sê hy.

Intussen word Namibiërs gevra om saam te werk om te verseker geen mango verlaat die Zambezistreek nie.

“Enige mango wat uitglip, is van ­nasionale belang omdat dit ander ­produkte kan beïnvloed,” sê hy.

[email protected]

Kommentaar

Republikein 2024-05-04

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Premier League: Luton Town 1 vs 1 Everton | Chelsea 2 vs 0 Tottenham Hotspur LaLiga: Getafe 0 vs 2 Athletic Club SerieA: Torino 0 vs 0 Bologna Katima Mulilo: 13° | 32° Rundu: 12° | 31° Eenhana: 14° | 33° Oshakati: 15° | 32° Ruacana: 16° | 33° Tsumeb: 15° | 30° Otjiwarongo: 13° | 29° Omaruru: 12° | 31° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 15° | 28° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 28km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:39, High tide: 12:59, Low Tide: 18:48, High tide: 01:14 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 34km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:57, Low Tide: 18:46, High tide: 01:12 Walvis Bay: 16° | 24° Wind speed: 39km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:56, Low Tide: 18:46, High tide: 01:11 Rehoboth: 13° | 28° Mariental: 16° | 31° Keetmanshoop: 16° | 31° Aranos: 14° | 29° Lüderitz: 15° | 27° Ariamsvlei: 15° | 32° Oranjemund: 13° | 22° Luanda: 24° | 28° Gaborone: 14° | 28° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 14° | 30° Maseru: 10° | 24° Antananarivo: 11° | 23° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 18° | 31° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 14° | 19° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 15° | 25° Dar es Salaam: 22° | 28° Lusaka: 15° | 28° Harare: 13° | 28° Currency: GBP to NAD 23.17 | EUR to NAD 19.9 | CNY to NAD 2.54 | USD to NAD 18.5 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.95 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.64 | USD to EGP 47.9 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1379 | USD to ZAR 18.5 | USD to ZMW 27.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 76428.31 Up +0.50% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1700.24 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13403.47 Up +0.61% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26113.71 Up +6.81% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 301.81/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.53/lb UP +1.46% | Zinc US$ 2 924.30/T DOWN -0.08% | Brent Crude Oil US$ 83.49/BBP DOWN -0.0105 | Platinum US$ 955.87/OZ UP +0.28% Sport results: Premier League: Luton Town 1 vs 1 Everton | Chelsea 2 vs 0 Tottenham Hotspur LaLiga: Getafe 0 vs 2 Athletic Club SerieA: Torino 0 vs 0 Bologna Weather: Katima Mulilo: 13° | 32° Rundu: 12° | 31° Eenhana: 14° | 33° Oshakati: 15° | 32° Ruacana: 16° | 33° Tsumeb: 15° | 30° Otjiwarongo: 13° | 29° Omaruru: 12° | 31° Windhoek: 12° | 27° Gobabis: 15° | 28° Henties Bay: 15° | 21° Wind speed: 28km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:39, High tide: 12:59, Low Tide: 18:48, High tide: 01:14 Swakopmund: 15° | 17° Wind speed: 34km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:57, Low Tide: 18:46, High tide: 01:12 Walvis Bay: 16° | 24° Wind speed: 39km/h, Wind direction: S, Low tide: 06:37, High tide: 12:56, Low Tide: 18:46, High tide: 01:11 Rehoboth: 13° | 28° Mariental: 16° | 31° Keetmanshoop: 16° | 31° Aranos: 14° | 29° Lüderitz: 15° | 27° Ariamsvlei: 15° | 32° Oranjemund: 13° | 22° Luanda: 24° | 28° Gaborone: 14° | 28° Lubumbashi: 12° | 26° Mbabane: 14° | 30° Maseru: 10° | 24° Antananarivo: 11° | 23° Lilongwe: 15° | 28° Maputo: 18° | 31° Windhoek: 12° | 27° Cape Town: 14° | 19° Durban: 19° | 26° Johannesburg: 15° | 25° Dar es Salaam: 22° | 28° Lusaka: 15° | 28° Harare: 13° | 28° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.17 | EUR to NAD 19.9 | CNY to NAD 2.54 | USD to NAD 18.5 | DZD to NAD 0.14 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.31 | EGP to NAD 0.38 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.67 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.64 | RUB to NAD 0.2 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 133.95 | USD to AOA 834.06 | USD to BWP 13.64 | USD to EGP 47.9 | USD to KES 133.98 | USD to NGN 1379 | USD to ZAR 18.5 | USD to ZMW 27.1 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index 76428.31 Up +0.50% | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1700.24 Up +0.45% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13403.47 Up +0.61% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 26113.71 Up +6.81% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 301.81/OZ DOWN -0.0011 | Copper US$ 4.53/lb UP +1.46% | Zinc US$ 2 924.30/T DOWN -0.08% | Brent Crude Oil US$ 83.49/BBP DOWN -0.0105 | Platinum US$ 955.87/OZ UP +0.28%