Covid-19 verander aard, omvang van werksgeleenthede

Dr. Kobus Laubscher - Daar word van die landboubedryf verwag om meer en blywende werksgeleenthede te skep. Die realiteit dikteer egter anders. Outomatisasie en die vervanging van mense is grootliks aan die orde en landbou word meer masjienafhanklik. Daarmee saam vaar ontwikkelaars al hoe beter met kunsmatige intelligensie wat masjiene leer dink. Daar bestaan al prototipes van plase sonder ‘n enkele werknemer, want robotte doen die werk! Moderne, primêre landbou kan nie meer werksgeleenthede skep nie – dit word eerder minder namate tegnologie ingespan word. Implemente sonder bestuurders is nie meer ‘n vreemde gesig nie. Dit is meer akkuraat en ook nie onderworpe aan allerhande arbeidswetgewing ensovoorts nie. Waar mense nog betrokke gaan wees, wag ‘n nuwe bedeling ten opsigte van vaardighede in die pyplyn. Die Wêreld- Ekonomiese Forum (WEF) het ‘n 2020 ‘n verslag gepubliseer waarin werksgeleenthede in die breë ontleed is met die oog op vaardigheidsoordrag in die volgende klompie jare. Alhoewel dié verslag nie noodwendig spesifieke nywerhede geteiken het nie, is daar belangrike tendense uitgelig waarvan landbou moet kennis neem. Dié kennisname is veral gerig op beleidmakers, want indien arbeidsbeleid nie behoorlik voorsiening maak vir hierdie veranderings nie, sal landbou as sektor se bydrae tot ekonomiese groei gestrem word. Kunsmatige intelligensie soos wat dit ingebou word in nuwe tegnologie, gaan die nuwe normaal wees – ook in die landbou. Lande wat dit omarm, sal eenvoudig meer mededingend wees en markte buite die bereik plaas van laatslapers.Afstandswerk, digitalisasie en outomatisasie is die drie hoofstrome waarvan die omvang en tempo van verandering betekenisvol verander is deur Covid-19. Indien ‘n mens egter luister na uitsprake van politici, welke gesprekke weer neerslag vind of kan vind in beleidsontwikkeling, is dit duidelik dat daar meer blaf as byt is.Teen 2025 kan tot 85 miljoen rolle (deel van werkgeleenthede) vervang word deur outomate wat nie net bloukraagwerkers sal raak nie, maar ook die sogenaamde witboordjieposte. Masjiene en mense sal ‘n gelyke aandeel hê in die aantal ure gewerk. Teen daardie tyd kan ‘n boer in Otjiwarongo dalk sy beeste laat bespuit of selfs inent met die hulp van ‘n hommeltuig wat hy vooraf geprogrammeer het. Hy sal nie hoef te wag tot ‘n weekdag wanneer almal opgedaag het vir werk en dan met die program begin nie. Trouens, die werk wat die hommeltuig sal kan doen, sal bepaald deur ‘n onafhanklike kontrakteur vir ‘n klomp boere in die omgewing gedoen kan word en sommer die medisyne se besonderhede dadelik invoer na ‘n rekenaar wat rekords hou.Volgens die WEF sal daar teen 2025 altesaam 97 miljoen nuwe werkgeleenthede geskep wees, maar nadat ongeveer 85 miljoen werkgeleenthede afgeskud is. Vaardighede in die nuwe bedeling sal heeltemal anders daar uitsien, maar met die klem op vaardighede soos probleemoplossing, kritiese denke en uiteraard vaardighede wat verband hou met kunsmatige intelligensie. Die klem gaan val op digitale bemagtiging, maar met hoëvlak aandag aan die psige van die mense wat nogtans die werk moet doen. Mense gaan net anders toegerus wees om anders te kan werk, want na verwagting sal tot 40% van huidige kernvaardighede teen 2025 vervang/verander word.Nywerheidsleiers se siening van opleiding sal en is reeds aan die verander. ‘n Kort leertyd en aanwending van werkers voordat al die nuwe vaardighede onder die knie is, sal die aangewese wees. Werknemers en bestuur gaan nuwe vaardighede aanleer en wéér aanleer. Opleiding gaan kontinuum wees en word.Die vraag is waar staan landbou in hierdie ontwikkelingsproses? Indien mens luister na hoe beleidmakers dit sien, is daar nie ‘n oortuigende “ja” ter ondersteuning nie. Selfs basiese vaardighede moet afgestof word. Die Chinese skep digitale dorpe vir boere pleks van agriparke om hulle nuwe op te lei. Plaaslike pogings is ver hiervan verwyder en landbou sal die leiding moet neem.

Covid-19 verander aard, omvang van werksgeleenthede

Kommentaar

Republikein 2025-12-17

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Covid-19 verander aard, omvang van werksgeleenthede

Kommentaar

Republikein 2025-12-17

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.