No Image Caption

Briewe uit die binneland – Hoe voel jy oor kosmaak?

’n Mens wat elke dag vir sy gesin moet kosmaak, dink anders daaroor as ­wanneer ’n mens byvoorbeeld ’n tiener in die huis is waar jou ma gewoonlik dié eet-verwante takie behartig, en jy net eenvoudig op ’n dag lus het om ’n slag iets uit te probeer.

In die laaste geval kom dit neer op ’n self-opgelegde avontuur waarna jy ­uitsien. Ten opsigte van die eerste ­geval is dit beslis ’n minder ­opwindende aktiwiteit. Hierdie taak gebeur nie net naweke nie. Op elkeen van die sewe dae van die week word daar geëet. En hoewel ’n geseënde mens met ’n kosbegroting ongeveer drie keer per dag iets inneem, is elkeen van die drie geleenthede darem ­gelukkig nie ewe veel werk vir die een wat dit voorberei nie.

In sy boek Storiekos op reis na resepte, vertel Frik de Jager hoe hy op die hoofdis – dis nommer vyf van die ses disse wat hy Saterdag vir ons gaan voorberei – afgekom het. Tydens sy besoek aan Marokko het hy op ’n dag Marrakesj verlaat en die bus gevat, rigting Atlas-gebergtes via die pragtige valleie van Imil, Asni en Amizmiz. Aan die voetheuwels van die valleie kom hy klein Berbergemeenskappe teë. Die Amazigh is nomadiese Berber­nedersettings wat al vir meer as 20 000 jaar in noord- en sub-Sahara woon. Iewers op die bergpaaie het Frik die bus gegroet, afgestap en homself aan die boorlinge van so ’n klein Berber­gemeenskap voorgestel. Hulle het hom daar en dan genooi om kruisementtee saam met hulle te drink en hy het toestemming gevra om vir ’n nag of wat daar oor te staan. Uit respek vir hulle eeueoue tradisies het hy die aand vanuit die buitekring van die vuur homself verwonder aan die groepie se doen en late. Later die aand is hy nader genooi na die binnekring om hul ­geurige lamsbredie te geniet wat bedien is saam met “batbout”, ’n tipe platbrood. Hy vertel dat daar tot laat in die nag gesels is – met hom in brokke Frans en Engels – en later het ’n gemaklike stilte met die sterreprag bo hul koppe op die vuurkring neergedaal.

Hy het sy eie tent gekry en het vir twee weke lank die voorreg gehad om meer van hulle unieke kultuur en hulle filosofiese leefwyse te wete te kom. En hulle heerlike kos.

Op hierdie punt kom ek eers weer terug na die hoofdis wat ­Namibiërs ­Saterdagaand hier tydens die ­Windhoek Woordfeesgeleentheid, Ses Disse uit Ses Lande, hier op Herboth’s Blick kan kom geniet: Die Marokkaanse Berber-huweliksdis.

En nou verder met Frik se storie. Volgens ’n Berberse legende van lank terug is verhoudings en ondertrouery met ander Berberstamme vroeër verbied. Soos dit met verhale gaan, het dit volgens die legende wel gebeur dat ’n man en vrou uit twee ­verskillende Berberstamme op mekaar verlief geraak het en in die geheim ’n “skelm, onwettige” verhouding begin het. Sonder sukses het hulle hul onderskeie stamhoofde gesoebat om met mekaar te mag trou.

En vir die hoogtepunt van die verhaal, stel ek Frik self aan die woord.

“So groot was die verdriet wat die twee geliefdes ervaar het, dat elkeen op ’n bergtop gaan sit en soveel trane gestort het, dat twee mere gevorm het, gevul met hul trane. Hulle het hulself doodgetreur en so is die twee mere na hulle vernoem, naamlik Tislit na die bruid en Isli na die bruidegom.”

Ek vermoed mense verskil (­goddank) van mekaar oor die ­noodsaaklike ­daaglikse kosmaak-ervaring. Ons ­spesie is eenvoudig net té ­uiteenlopend. Vir sommige is dit positief, vir ­ander ­negatief. Vir meeste van ons ­sogenaamde huis-chefs kom dit ­waarskynlik neer op iets tussenin wat jy eenvoudig net moet doen. Soos tande borsel – hoewel kosmaak aansienlik meer tyd en beplanning in beslag neem as die aksie van jou tandeborsel gryp, tandepaste opsit, borsel in al die ­hoekies en gaatjies, uitspoeg, uitspoel, wasbak skoonmaak en die apparate wegsit. Die laaste paar takies laat mens nogal dink aan die uiteinde van ’n etery. . .

Vir my is kosmaak nie noodwendig ’n slegte ondervinding nie. Dit is soms selfs lekker ná ’n dag van woeker met woorde en ander aardse dinge. As mens eers jou kosplanne vir die dag agtermekaar het, is alles al ’n stukkie makliker. En dan sê ek dankie dat ek die middele tot my beskikking het.

Maar vir die Frik de Jagers onder ons is kosmaak ’n passie. Sien jou Saterdag by Ses Disse uit Ses Lande!

[email protected]/081 129 5607* Beste lesers, keuring vir die publikasie van WhatsApp, briewe en alle ander lesersbydraes berus by Republikein. Klagtes oor die diens van private besighede word eers aan die onderneming vir reaksie voorgelê. Die menings van ons lesers en rubriekskrywers verteenwoordig nie noodwendig die standpunt van Republikein nie. Republikein is ’n lid van die Redakteursforum van Namibië (EFN) en onderskryf die etiese kode vir die Namibiese media soos toegepas deur die media-ombudsman.

Kommentaar

Republikein 2025-09-16

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer