Een van die Meatco-voerkrale. FOTO ARGIEF
Een van die Meatco-voerkrale. FOTO ARGIEF

Miljoene vir 'n voerkraal wat dormant is

Hokaairoeper se verslag wys tydlyn van betalings
Die Kameeldrift-voerkraal het eers weer in Mei sy bedrywighede hervat.
Nikanor Nangolo
Meatco het tussen Oktober 2024 en Mei vanjaar N$20,2 miljoen aan die Kameeldrift-voerkrale betaal, ten spyte daarvan dat die geriewe na bewering gedurende die tydperk grootliks dormant was.

Die onthulling, vervat in 'n uitgelekte regeringsverslag, het die ondersoek na die staatsbeheerde onderneming se voerkraalbedrywighede verskerp, wat nou vasgevang is in bewerings van finansiële wanbestuur, onreëlmatige kontrakte en beeste waarvoor daar nie rekenskap gegee kan word nie.

Die ministerie van finansies se woordvoerder Wilson Shikoto het gister die die egtheid van die verslag bevestig. Hy kon egter nie verder kommentaar lewer nie, omdat dit van die ministerie van landbou, visserye, water en grondhervorming afkomstig is. Die landbouminister Inge Zaamwani, het gister “geweier om kommentaar te lewer” oor die kwessie en het Netwerk Media Hub (NMH) verwys na Meatco se nuutaangestelde waarnemende uitvoerende hoof, Kingsley Kwenani.

Kwenani het op sy beurt gesê hy is nie bewus van die verslag nie.

Volgens die verslag het die Kameeldrift-voerkraal eers in Mei weer bedrywighede hervat, maar fakture vir die voorafgaande maande is ten volle betaal.

'n Sigblad wat aan die hokaairoeper se verslag aangeheg is, bevestig die tydlyn van die transaksies wat ernstige kommer wek oor toesig oor verkryging en bestuur binne Meatco.

Die Kameeldrift-betalings vorm slegs een deel van 'n groter krisis binne Meatco se voerkraalstelsel.

Die middelpunt van die omstredenheid is die verdwyning van 473 beeste, wat aanvanklik as 401 deur die geskorste waarnemende uitvoerende hoof Patrick Liebenberg aangemeld is.

Die diere was deel van Meatco se biologiese voorraad en is deur verskeie gekontrakteerde voerkrale bestuur.



GEMANIPULEERDE REKORDS

Die verslag meld dat 'n bykomende 72 beeste na bewering sonder goedkeuring geslag is onder die naam Linden Beef, 'n private voerkraaloperateur, ten spyte daarvan dat dit steeds deur Meatco besit word.

Daar is bevind dat die maatskappy se naspeurbaarheidstelsel, NamLITS, na bewering gemanipuleer is om die oordrag van beeste na Linden Beef reeds in Januarie 2025 valslik aan te dui.

Hierdie beweerde vervalsing het glo daartoe gelei dat Meatco Linden Beef betaal het vir die slag van beeste wat dit reeds besit het.

Liebenberg, wat op 14 Julie geskors is, kon nie naspeurbaarheidslogboeke, polisiesaaknommers of enige stawende bewyse lewer om sy bewering te staaf dat die beesverliese die gevolg van kriminele aktiwiteite was nie.

Alhoewel hy verwys het na maandelikse voorraadtellings en onafhanklike oudits, het die ministerie se taakspan geen bewyse gevind dat fisiese tellings uitgevoer word nie. Hokaairoepers se verslae het ook die bestaan van sulke voorraadtellings betwis.



WANKELRIGE KONTRAK

Die kontrak tussen Meatco en Linden Beef is ook onvolledig, vol foute en ongeteken deur sleutelpartye, volgens die verslag.

Van die ses gelyste ondertekenaars het twee ontken dat hulle die ooreenkoms onderteken het en die voerkraal se operateur, David van der Linden, het glad nie geteken nie.

Ten spyte van hierdie onreëlmatighede het Liebenberg probeer om formeel Van der Linden se regspan te betrek, 'n stap wat die ministerie as onnodig beskou het, aangesien Meatco die terugnemingsregte oor sy beeste behou het.

Van der Linden, wie se voerkraal 'n kapasiteit van 7 500 beeste het, is tans in aanhouding op Okahandja. Hy is nie gearresteer in verband met die vermiste Meatco-beeste nie, maar in 'n nie-verwante saak wat 'n daggaplantasie van N$52 miljoen behels wat op sy plaas Eendrag ontdek is.



ANDER VOERKRALE

Verdere kommer is geopper oor Meatco se voerkrale by Okapuka en Annasruh.

Hierdie word onderskeidelik aan Hallie Investments en Kameeldrift Feedlot verhuur.

Die ministerie se verslag het aangedui dat geen huurooreenkomste of kontrakvoerreëlings vir hierdie voerkrale voorsien is nie, wat vrese laat ontstaan dat soortgelyke wanbestuur oor Meatco se voerkraalnetwerk kan bestaan.

Verantwoordelikheid vir die mislukkings is toegeskryf aan verskeie individue binne Meatco, insluitend Liebenberg, 'n tegniese adviseur, 'n assistent-rekenmeester en operateurs van die NamLITS-stelsel.

Die verslag het tot die gevolgtrekking gekom dat Meatco se interne voorraadbeheerprosedures onvoldoende was en dat die maatskappy se verslae aan regeringsowerhede konsekwentheid en ondersteunende dokumentasie kortgekom het.



ONBEANTWOORDE VRAE

Die ondersoek is aangespoor deur mediaberigte oor die vermiste beeste, wat gelei het tot 'n dringende opdrag van die sekretaris van die kabinet op 24 Junie.

'n Brief gedateer 26 Junie van die ministerie het die behoefte aan 'n volledige ondersoek uiteengesit.

Tydens opvolgkonsultasies het Meatco die ministerie verwys na 'n vorige voorlegging wat aan die ministerie van finansies gemaak is, wat onvolledig bevind is.

Die ministerie het elf gedetailleerde vrae aan Meatco voorgelê rakende voerkraalbedrywighede, eienaarskap en rekordhouding.

Tot dusver bly verskeie van daardie vrae onbeantwoord.

Met byna 500 beeste waarvoor nie rekenskap gegee kan word nie, onreëlmatige kontrakte en ongeverifieerde finansiële transaksies, het die ministerie se bevindinge oproepe vir 'n volledige forensiese oudit en kriminele ondersoek na Meatco se voerkraalbedrywighede laat ontstaan.

- [email protected]

Kommentaar

Republikein 2025-07-21

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer