Kleinskaalse boere kla oor Ndonga Linena-groenskema
Bestuurder ontken sabotasie
Die boere beweer koringsaad wat vir hulle gebruik bedoel was, is deur die kommersiële kant geplant.
’n Dispuut het ontstaan tussen kleinskaalse boere by die Ndonga Linena-groenskema en die skema se plaasbestuurder, Janno Rentel, met boere wat die bestuur daarvan beskuldig dat hulle hul bedrywighede opsy skuif en hul pogings om voedsel te produseer, saboteer.
In onderhoude wat vandeesweek met Network Media Hub (NMH) gevoer is, het die voorsitter en adjunkvoorsitter van die kleinskaalse boerekomitee, Boysen Mutelo en Nande Lazarus Shamutu, ’n reeks griewe uiteengesit, insluitend vertraagde grondvoorbereiding, wantoewysing van hulpbronne en ’n gebrek aan kommunikasie.
“Ons het op 14 Mei begin oes. Volgens ons ooreenkoms moes grondvoorbereiding onmiddellik begin, maar dit het nie gebeur nie,” het Mutelo gesê. “Nou is ons aan die einde van Julie en die meeste van ons het niks geplant nie. Die grond bly onaangeraak, terwyl die kommersiële kant volledig geplant is.”
Volgens die boere het die verwaarlosing ernstige gevolge.
“Baie van ons boer al meer as 15 jaar hier. Ons moes nou al tot mediumskaalse boere opgegradeer het, maar niks gebeur nie. In plaas daarvan word ons soos kinders behandel. Dit voel soos doelbewuste sabotasie,” het Shamutu bygevoeg.
Die boere het beweer dat koringsaad wat vir hul gebruik bedoel was, deur die kommersiële kant onder Rentel se toesig geplant is, ten spyte van afleweringsnotas wat duidelik “kleinskaalse boer” aandui.
Daarbenewens het hulle die gebrek aan toegang tot noodsaaklike boerderytoerusting, swak grondtoestande en hemelhoë elektrisiteitsrekeninge betreur – sommige soveel as N$92 000 per seisoen.
“Die koste van insette en dienste is verlammend. Alhoewel ons ons diesel teen dubbel die koste koop, word daar van ons verwag om gelyk te breek met swak opbrengste as gevolg van vertragings,” het Mutelo gesê.
ONTKEN SABOTASIE
Toe hy dié week om kommentaar genader is, het Rentel beskuldigings van sabotasie ontken en sistemiese en logistieke uitdagings buite sy beheer aangehaal.
“Die ministerie het aangeraai om nie winterinsette vir kleinskaalse boere te verkry nie weens probleme met kosteherwinning,” het hy verduidelik.
“Ek het briewe geskryf, ek het bewyse. Die besluit het van bo gekom.”
Rentel het erken hy het kommunikasie-uitdagings gehad en gesê hoewel hy weeklikse vergaderings met die boerekomitee hou, hy vergaderings met groot groepe vermy weens onproduktiewe konfrontasies.
“Ek is hier om te werk. Ek konsentreer op die kommersiële kant, want dit is waar my fokus nou is. Kleinskaalse boere is moeilik om te bestuur.”
SAAD
Hy het erken ’n verwarring oor saad het plaasgevind, maar gesê dit was die gevolg van ’n verskaffersfout.
“Die verkeerde goedere is as kleinskaalse boerevoorraad bespreek. Dit was nie doelbewus nie. Ek het eers die papierwerk gesien nadat die aanplanting begin het.”
Rentel het sy prestasie verder verdedig en gesê kommersiële produksie het onder sy leierskap aansienlik verbeter en dat probleme met diesel, dreinering en toerusting in samewerking met die ministerie getakel word.
“Ek doen my bes met die beperkte beskikbare hulpbronne,” het hy gesê.
Boere hou egter vol die kernprobleem is swak bestuur en ’n gebrek aan verantwoordbaarheid. “Daar is geen deursigtigheid nie. Ons het nog nie ’n enkele vergadering met Rentel gehad sedert hy hier aangekom het nie. As jy kwessies opper, word jy geïgnoreer of met uitsetting gedreig,” het een boer gesê.
Hulle doen nou ’n beroep op die ministerie van landbou, visserye, water en grondhervorming om in te gryp, die ontbinde bestuurkomitees te laat herleef en gereelde monitering van diensverskaffers in te stel.
“Ons is nie lui nie. Ons is gereed om te produseer. Maar sonder ondersteuning kan ons nie ons gesinne voed nie – wat nog te sê van die nasie.”
– [email protected]
In onderhoude wat vandeesweek met Network Media Hub (NMH) gevoer is, het die voorsitter en adjunkvoorsitter van die kleinskaalse boerekomitee, Boysen Mutelo en Nande Lazarus Shamutu, ’n reeks griewe uiteengesit, insluitend vertraagde grondvoorbereiding, wantoewysing van hulpbronne en ’n gebrek aan kommunikasie.
“Ons het op 14 Mei begin oes. Volgens ons ooreenkoms moes grondvoorbereiding onmiddellik begin, maar dit het nie gebeur nie,” het Mutelo gesê. “Nou is ons aan die einde van Julie en die meeste van ons het niks geplant nie. Die grond bly onaangeraak, terwyl die kommersiële kant volledig geplant is.”
Volgens die boere het die verwaarlosing ernstige gevolge.
“Baie van ons boer al meer as 15 jaar hier. Ons moes nou al tot mediumskaalse boere opgegradeer het, maar niks gebeur nie. In plaas daarvan word ons soos kinders behandel. Dit voel soos doelbewuste sabotasie,” het Shamutu bygevoeg.
Die boere het beweer dat koringsaad wat vir hul gebruik bedoel was, deur die kommersiële kant onder Rentel se toesig geplant is, ten spyte van afleweringsnotas wat duidelik “kleinskaalse boer” aandui.
Daarbenewens het hulle die gebrek aan toegang tot noodsaaklike boerderytoerusting, swak grondtoestande en hemelhoë elektrisiteitsrekeninge betreur – sommige soveel as N$92 000 per seisoen.
“Die koste van insette en dienste is verlammend. Alhoewel ons ons diesel teen dubbel die koste koop, word daar van ons verwag om gelyk te breek met swak opbrengste as gevolg van vertragings,” het Mutelo gesê.
ONTKEN SABOTASIE
Toe hy dié week om kommentaar genader is, het Rentel beskuldigings van sabotasie ontken en sistemiese en logistieke uitdagings buite sy beheer aangehaal.
“Die ministerie het aangeraai om nie winterinsette vir kleinskaalse boere te verkry nie weens probleme met kosteherwinning,” het hy verduidelik.
“Ek het briewe geskryf, ek het bewyse. Die besluit het van bo gekom.”
Rentel het erken hy het kommunikasie-uitdagings gehad en gesê hoewel hy weeklikse vergaderings met die boerekomitee hou, hy vergaderings met groot groepe vermy weens onproduktiewe konfrontasies.
“Ek is hier om te werk. Ek konsentreer op die kommersiële kant, want dit is waar my fokus nou is. Kleinskaalse boere is moeilik om te bestuur.”
SAAD
Hy het erken ’n verwarring oor saad het plaasgevind, maar gesê dit was die gevolg van ’n verskaffersfout.
“Die verkeerde goedere is as kleinskaalse boerevoorraad bespreek. Dit was nie doelbewus nie. Ek het eers die papierwerk gesien nadat die aanplanting begin het.”
Rentel het sy prestasie verder verdedig en gesê kommersiële produksie het onder sy leierskap aansienlik verbeter en dat probleme met diesel, dreinering en toerusting in samewerking met die ministerie getakel word.
“Ek doen my bes met die beperkte beskikbare hulpbronne,” het hy gesê.
Boere hou egter vol die kernprobleem is swak bestuur en ’n gebrek aan verantwoordbaarheid. “Daar is geen deursigtigheid nie. Ons het nog nie ’n enkele vergadering met Rentel gehad sedert hy hier aangekom het nie. As jy kwessies opper, word jy geïgnoreer of met uitsetting gedreig,” het een boer gesê.
Hulle doen nou ’n beroep op die ministerie van landbou, visserye, water en grondhervorming om in te gryp, die ontbinde bestuurkomitees te laat herleef en gereelde monitering van diensverskaffers in te stel.
“Ons is nie lui nie. Ons is gereed om te produseer. Maar sonder ondersteuning kan ons nie ons gesinne voed nie – wat nog te sê van die nasie.”
– [email protected]
Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie