Prokureur wen saak teen justisieminister

Die regshulpprokureur wat in April verlede jaar uitlatings oor die Damara-kultuur op haar Twitter-profiel gemaak het, het Vrydag in haar hofsaak teen die minister van justisie en die direktoraat vir regshulp geslaag.

Die hof het ingevolge ’n hofbevel die minister, Yvonne Dausab, se besluit tersyde gestel om Eva Phillemon se aanstelling as regshulpverteenwoordiger terug te trek hangende verdere prossesse in terme van die wet op openbare dienslewering.

Dit volg nadat Phillemon in April 2023 op haar Twitter-profiel die volgende gedeel het: “Vir ’n slag is die Damara-mense besig om iets moois te doen, kulturele identiteit. Ek is mal hieroor! Dit oorskadu die gewelddadige beeld van gebreekte bottels, messtekery, beledigings en geen kulturele identiteit wat al is wat ek van hulle ken.”

Regter Orben Sibeya het Vrydag in die hoërhof in Windhoek uitspraak in Phillemon se guns gelewer en beveel dat die respondente haar regskoste moet dek.

SAAK

Phillemon het die hof genader en aangevoer dat Dausab se besluit om haar aanstelling terug te trek, geneem is sonder om haar geleentheid te gee om vertoë te rig en dat dit strydig is met die reëls van geregtigheid en haar regte skend.

Sy het beweer dat Dausab die besluit gemaak het op grond van druk van die publiek en bymotiewe.

Die hof het in sy uitspraak daarop gewys dat die opskorting van die beoefening van ’n mens se ambag, ernstig inbreuk op iemand se loopbaan maak.

“So ֹ’n besluit moet met groot sorg geneem word aangesien dit ’n lewensveranderende gebeurtenis is.”

SIEKVERLOF

Die respondente het aangevoer dat Phillemon ná die plasing op haar Twitter-profiel – op 2 April 2023 – nie die volgende dag werk toe gegaan het nie en afwesig was vir die daaropvolgende 30 dae sonder toestemming of om aansoek te doen vir verlof nie.

Sy het glo eers in ’n latere stadium vir siekverlof aansoek gedoen. Op grond daarvan het die respondente aangevoer dat Phillemon nie meer in diens van die ministerie van justisie was nie.

Phillemon het egter aangevoer dat verlofsertifikate aan haar direkte senior bestuurder verskaf is.

“Sy het genoeg verlofdae tot haar beskikking gehad en in my opinie kan sy nie gestraf word omdat sy haar verlofdae benut het nie. Sy kan bewys daar was goeie rede vir haar afwesigheid en dit kan nie gesê word dat sy wangedrag gepleeg het nie,” lui Sibeya se uitspraak.

AANSTELLING NIE VERSTRYK

Die respondente het verder aangevoer dat Phillemon net aangestel is as regshulpprokureur vir 12 maande vanaf September 2020 en dat haar aanstelling daarom reeds verstryk het.

Sibeya het egter bevind dat die aanstellingsbrief deur die minister, wat die grondslag van Phillemon se aanstelling vorm, nie na enige tyd verwys of ’n vervaldatum insluit nie.

“Daar is geen verwysing na ’n tydperk van 12 maande nie. Die aanstelling is duidelik soos daglig en is stil soos ’n muis oor die tydperk van die aanstelling. Ek bevind daarom dat die aanstelling permanent van aard is,” lui die uitspraak.

VERTOË

Phillemon het in haar hofaansoek aangevoer dat die minister nie vir haar ’n geleentheid gegee het om vertoë te rig voor die besluit oor die tydelike terugtrekking van haar aanstelling gemaak is nie.

Volgens Dausab se verklaring is Phillemon glo deur die direktoraat gekontak en genooi om vertoë te kom rig, maar Phillemon het glo daarteen besluit. Phillemon ontken dat sy ooit genooi is om vertoë te rig.

Die direktoraat se private sekretaris het Phillemon glo gebel en gevra om die direktoraat te kom sien, maar Phillemon het hulle ingelig sy is afgeboek weens ’n siekte.

Die hof het bevind dat dié uitnodiging te vaag was.

“The aansoeker [Phillemon] was waarskynlik nie bewus van die aard van die redes waarom sy die direktoraat moes kom sien nie.”

“In my opinie moes die kennisgewing of uitnodiging vir vertoë duidelik aan die aansoeker kommunikeer word. Die ontvanger van die uitnodiging moet nie gelos word om te raai waaroor dit gaan nie,” het Sibeya in sy uitspraak gesê.

– [email protected]