Voorouers se medisynekas al hoe belangriker

Tradisionele, aanvullende en geïntegreerde geneeskunde (TCIM) word in 170 lande, insluitend Namibië, beoefen en deur miljarde mense oraloor die wêreld gebruik. Met ’n groeiende belangstelling in holistiese gesondheidsbenaderings wat fokus op voorkoming, die bevordering van gesondheid asook rehabilitasie, neem die gewildheid van dié praktyke toe. Die term tradisionele geneeskunde beskryf die somtotaal van die kennis, vaardighede en praktyke wat inheemse en verskillende kulture oor die eeue heen gebruik om gesond te bly en ook fisieke en geestelike gesondheid te voorkom, te diagnoseer en te behandel. Die omvang daarvan omvat antieke praktyke soos akupunktuur, Ayurvediese medisyne en kruiemengsels, sowel as moderne medisyne. Tradisionele medisyne is ook toenemend teenwoordig in die wêreld van moderne wetenskap.Sowat 40% van goedgekeurde farmaseutiese produkte wat vandag in gebruik is, is afkomstig van natuurlike stowwe, wat die noodsaaklike belangrikheid van die bewaring van biodiversiteit en volhoubaarheid beklemtoon. ’n Voorbeeld van hoe tradisionele medisinale gebruike tot ons medisynekas gelei het, is onder meer die ontdekking van aspirien wat staatgemaak het op tradisionele medisyneformulerings wat die bas van die wilgerboom gebruik het, die voorbehoedpil wat ontwikkel is uit die wortels van wilde knolplante en behandelings van kinderkanker wat gebaseer is op die maagdepalm. Nobelpryswenner-navorsing oor artemisinien vir malariabeheer het begin met ’n oorsig van antieke Chinese medisynetekste.In Namibië word verskeie van ons plante reeds vir eeue deur inheemse gemeenskappe vir medisinale doeleindes gebruik. Duiwelsklou (Harpagophytum procumbens) word gebruik om pyn, koors en verteringsprobleme te behandel, terwyl die Hoodia (Hoodia gordonii) as ’n eetlusdemper gebruik word. Verskeie spesies van die aalwyn word weer in die behandeling van wonde, veltoestande en brandwonde gebruik. Die vrug van die maroela (Sclerocarya birrea) word gebruik om olie vir kook- en kosmetiese doeleindes te maak, met die olie wat 'n hoë inhoud van antioksidante, vitamiene en minerale bevat, wat dit vol voedingswaarde en ’n gesonde kookolie maak.In onlangse jare is die produksie van ‘n reeks inheemse natuurlike produkte in Namibië gekommersialiseer en uitgebrei, met die rou produkte wat by die meeste informele markte vir plaaslike verbruik verkoopword, tot die produksie van die klaarverwerkte produkte wat na nasionale en internasionale markte versprei word. Verskeie navorsingsartikels oor die gebruik van inheemse plante het ook reeds die lig gesien, met die fokus op medisinale gebruik. Die Wêreldgesondheidsorganisasie (WHO) het reeds in 2022 in samewerking met die Indiese regering die WHO Globale Sentrum vir Tradisionele Medisyne in Jamnagar, Gujarat, gevestig, juis met die doel om die potensiaal van tradisionele medisyne van oraloor die wêreld deur middel van moderne wetenskap en tegnologie te benut en sodoende die gesondheid van mense en die planeet te bevorder. Met sowat 80% van die wêreld se bevolking wat tradisionele medisyne gebruik, is die ontstaan van die sentrum gedryf om ’n platform te skep van betroubare inligting en data van tradisionele praktyke en produkte. “Vir baie mense in die wêreld is tradisionele medisyne die eerste gedagte om baie siektes te behandel,” het die WHO se direkteur-generaal, dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, toe gesê.“Om te verseker dat alle mense toegang het tot veilige en doeltreffende behandeling is ’n noodsaaklike deel van die WHO se missie. Die sentrum sal help om die krag van wetenskap te benut om die bewysbasis vir tradisionele medisyne te versterk.”Die sentrum plaas sterk klem op die bou van ’n standvastige bewysgebaseerde basis vir beleide en standaarde vir tradisonele medisynepraktyke en -produkte en help lande om dit na gelang van behoefte in hul gesondheidstelsels te integreer en ook hul kwaliteit en veiligheid te reguleer vir ’n optimale en volhoubare impak. Dit fokus op vier hoof- strategiese gebiede waaronder data en ontleding, volhoubaarheid asook innovering en tegnologie om die bydra van tradisionele medisyne tot globale gesondheid en volhoubare ontwikkeling ten volle te benut. Ghebreyesus het die belangrike en kataliserende rol beklemtoon wat tradisionele medisyne speel om die doel van universele gesondheidsdekking te bereik. Daarmee saam ook die bereik van globale gesondheidsverwante doelwitte wat selfs voor die Covid-19-pandemie agterweë gebly het. “Deur tradisionele medisyne in die hoofstroom van gesondheidsorg te bring – gepas, doeltreffend en bowenal veilig gebaseer op die jongste wetenskaplike bewyse – kan help om die gapings tot toegang tot gesondheidsorg vir miljoene mense oraloor in die wêreld help oorbrug. “Dit sal ’n belangrike stap wees in die rigting van mensgefokusde en holistiese benaderings tot gesondheid en welstand,” het hy beklemtoon. Dr. John Reeder, die WHO se direkteur van spesiale programme vir navorsing en direkteur van die departement vir navorsing vir gesondheid, het op sy beurt beklemtoon die bevordering van die wetenskap van tradisionele medisyne moet aan dieselfde streng standaarde as in ander gesondheidsvelde onderwerp word. Ten spyte van die algemene gebrek aan openbare beskikbare bewyse oor die ekonomiese waarde en belangrikheid van tradisionele medisyne op ’n wêreldwye skaal, beraam sommige marknavorsers die waarde teen die einde van 2025 op US$583 miljard en dat dit teen 10 tot 20% per jaar sal groei.Dit is opmerklik dat die bydraes van die mark tot plaaslike ekonomieë in beide hoë- en lae-inkomstelande deur verskeie bronne uitgelig word. Australië se kruiemedisynebedryf word byvoorbeeld op US$3,97 miljard beraam, terwyl die mark vir tradisionele Chinese medisyne op US$122,4 miljard staan en die Indiese Ayush-mark op US$43,4 miljard.Die WHO span nou ook die hulp van kunsmatige intelligensie (AI) in wat ’n nuwe era vir tradisionele medisyne inlei en waarin eeue oue stelsels vir genesing deur die jongste tegnologieë verbeter word vir veiliger, verpersoonlike, doeltreffende en toeganklike sorg. Die maniere waarop tradisionele medisyne bestudeer word, het ook geweldig gemoderniseer, met AI wat nou gebruik om bewyse en tendense in tradisionele medisyne te karteer en om natuurlike produkte vir farmakokinetiese eienskappe te ondersoek.Funksionele magnetiese resonansieskanderings word gebruik om breinaktiwiteit en die ontspanningsreaksie te bestudeer wat deel is van sommige tradisionele medisyne-terapieë soos meditasie en joga, wat toenemend gebruik word vir geestesgesondheid en welstand in stresvolle tye.Daarbenewens is die gebruik van tradisionele medisyne ook opgedateer deur selfoontoepassings, aanlyn klasse en ander tegnologieë.Tydens die afgelope AI for Good Global Summit, het die WHO, die Internasionale Telekommunikasie-unie (ITU) en die Wêreld Intellektuele Eiendomsorganisasie (ITU) ’n nuwe verslag vrygestel oor hoe AI toegepas kan word op tradisionele medisyne. Die tegniese verslag bied ’n padkaart wat hierdie potensiaal verantwoordelik benut terwyl kulturele erfenis en datasoewereiniteit beskerm word.Ten spyte van die vinnige groei daarvan, is die toepassing van AI in tradisionele medisyne steeds onder ontgin, met grys areas wat verdere navorsing, bewyse, data en debat vereis. Die begrip van AI se potensiaal, maar ook die risiko2019s en beperkings daarvan, is van uiterste belang om die integrasie van AI in tradisionele medisyne veilig te benader. – henriette@republikein.com.na

Voorouers se medisynekas al hoe belangriker

Kommentaar

Republikein 2025-10-30

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Voorouers se medisynekas al hoe belangriker

Kommentaar

Republikein 2025-10-30

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.