Afrikaanse Bybel vier 90 jaar

Gister, 90 jaar gelede, is die Afrikaanse Bybel vir die eerste keer in kerke regoor Suid-Afrika in gebruik geneem.

Die hooffeesvieringe het gister in Bloemfontein plaasgevind en is bygewoon deur ds. Schalk Botha, direkteur van die Trauma Healing Network en uitvoerende hoof van die Bybelgenootskap van Namibië.

“Die feesvieringe dien as bewys van die behoefte aan die Bybel in ’n moedertaal. Dit was die hoofrede waarom Arnoldus Pannevis in 1872 op ’n Bybel in Afrikaans aangedring het – die Bybel was nie meer verstaanbaar in Nederlands nie,” het hy gesê.

“Reeds hierdie Afrikaanse Bybel van 90 jaar gelede het Bybelvertalers gedwing om na oorspronklike brontale terug te gryp. Natuurlik is baie Afrikaanssprekende mense se lewens aangeraak oor ’n tydperk van 90 jaar, wat rede gee vir dankbaarheid. Die vertaling van die Bybel in Afrikaans het ’n groot rol gespeel in die ontwikkeling van die Afrikaanse taal,” het hy bygevoeg.

Botha was by die jongste vertalingsinisiatief in 2020 betrokke nadat die Bybelgenootskap van Suid-Afrika hom genader het danksy sy agtergrondkennis met ’n M-graad in Bybelse Hebreeus.

GESKIEDENIS

In 1872 het Arnoldus Pannevis ’n brief geskryf waarin hy aangevoer het Afrikaners verstaan nie meer die Nederlandse Bybel nie. Die Genootskap van Regte Afrikaners (GRA) is toe gestig met die doel om die Bybel in die volkstaal beskikbaar te stel.

In 1889 word Dri Proewe – vertaal deur ds. Stephanus Jacobus du Toit, Totius se pa – deur die GRA gepubliseer.

Prof. Jacob Daniël du Toit, beter bekend as Totius, was verantwoordelik vir die vertaling van Ou Testament en John Daniel Kestell vir die Nuwe Testament.

Du Toit en Kestell het tydens hul vertaalwerk deurentyd hulle werk vir mekaar gestuur. Hulle was onderskeidelik in Potchefstroom en Bloemfontein werksaam. Du Toit, bekend vir sy fyn humorsin, het tydens een van die moeilike vertalingsdele opgemerk: “Job weier om Afrikaans te praat.”

Tussen 1893 en 1908 is die boek Genesis deur Du Toit en medewerkers vertaal en gepubliseer. Hulle het ook Di Evangelie volgens Matteus (1895), Di Openbaring van Jesus Christus (1898), Di Psalme (1907), Handelinge en Markus (1908) gepubliseer.

Op 21 Augustus 1914 het prof. dr. Barend Bartholomeus (Bennie) Keet ’n voordrag gelewer oor die Bybel in Afrikaans. Op 16 Mei 1916 neem die Vrystaatse Sinode van die NG Kerk die besluit dat die volle Bybel in Afrikaans vertaal moet word.

In 1929 is ’n hersiene uitgawe van Die Vier Evangelië en Die Psalme gepubliseer. Dit het by die gemeenskap byval gevind. Dit het ook die aansporing gegee om die volledige vertaling so spoedig as moontlik te voltooi. Hierdie doelwit is in 1933 bereik. Op 29 Mei 1933 het die eerste besending van 10 000 eksemplare van die Afrikaanse Bybel op die skip Carnavon Castle uit Engeland in Kaapstad aangekom.

Op Sondag 27 Augustus 1933 is die Bybel amptelik in kerke regoor Suid-Afrika in gebruik geneem.

Op Sondag 4 Junie 1933 het Totius se halfbroer, ds. Carl Wijnand Markelbach du Toit, waarskynlik die Afrikaanse Bybel vir die heel eerste keer by ’n erediens gebruik toe hy Psalm 133 en Hebreërs 10 voorgelees het in die Gereformeerde Kerk Kaapstad se kerksaal.

Sedert 1933 het daar, benewens vertalings in die ander tien amptelike Suid-Afrikaanse tale en ’n volledige Braillebybel, reeds drie nuwe volledige vertalings van die Bybel in Afrikaans verskyn, waarvan die jongste in 2020 die lig gesien het.

[email protected]