RIGHTS:  San representatives challenge government over land rights violations and social exclusion at national paralegals workshop.

PHOTO ELIZABETH KHEIBES
RIGHTS: San representatives challenge government over land rights violations and social exclusion at national paralegals workshop. PHOTO ELIZABETH KHEIBES

San voel uitgesluit

Elizabeth Kheibes
Diepgewortelde griewe oor grondregte, gedwonge verskuiwings, uitsluiting van maatskaplike bystand en volgehoue ​​geslagsgeweld het besprekings oorheers by die San-regsassistente se Nasionale Refleksie- en Beplanningslypskool wat vandeesweek in Windhoek gehou is. Kobus Kaiseb van Otjikoto-meer het kommer uitgespreek oor wat hulle beskryf het as die voortgesette onteiening van hoë-inkomste San-gemeenskappe wat dieselfde grond "vir meer as 50 jaar" beset het.

Met verwysing na die Verenigde Nasies se Verklaring oor die Regte van Inheemse Volke (UNDRIP) Artikels 10 en 26, het Kaiseb beklemtoon dat inheemse gemeenskappe "nie met geweld en sonder vrye, voorafgaande en ingeligte toestemming" verwyder moet word nie. Kaiseb sê hulle het die reg om hul tradisionele grond en hulpbronne te besit, te gebruik en te ontwikkel. Volgens hom word dié beginsel egter geskend.

Volgens die getuienis het die regering glo in 2007 'n plaas gekoop "sonder behoorlike kanale of konsultasie met die inheemse gemeenskap wat destyds teenwoordig was" en dit later vir hervestiging aangewys. Twee individue is daarna erwe op die plaas toegeken, ten spyte van die gemeenskap se langdurige teenwoordigheid.

Die gemeenskap staar nou die moontlikheid van uitsetting in die gesig, ten spyte daarvan dat hulle voorvaderlike bande met die grond het, insluitend begraafplase.

MAATSKAPLIKE TOELAES

Deelnemers het ook sistemiese hindernisse uitgelig wat San-gemeenskapslede in die gesig staar om toegang tot voedselpakkies en maatskaplike toelaes te verkry. Inwoners word weggewys weens name wat verkeerd gespel is, administratiewe foute of verwarring oor vanne en etniese klassifikasie.

Lorraine Mukuyu van die Tsaraxa-aibes informele nedersetting in Otjiwarongo het gesê bejaardes word soms aangesê om "terug te gaan na waar hulle gebore is" om dokumentasie te bekom wat bewys dat hulle aan hul gemeenskap behoort, 'n onmoontlike taak vir baie wat dekades gelede in afgeleë gebiede gebore is.

Kommer is ook uitgespreek oor kinders wat van so jonk as nege of tien op straat beland, daarheen gedryf deur armoede, mishandeling, verwaarlosing en alkoholverwante skade. Deelnemers het gesê gesinne het dikwels nie toegang tot maatskaplike ondersteuningstelsels nie, wat jongmense blootstel aan uitbuiting en kriminele aktiwiteite. Jong meisies word ook “in huwelike gedwing” of gedruk om seksuele gunsies vir oorlewing uit te ruil in veral situasies waar families van hul inkomste afhanklik is. - [email protected]

Kommentaar

Republikein 2025-12-12

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer