Kinder- en jeugliteratuur bars uit sy nate

Terwyl die samelewing algemeen aanvaar dat kinders en tieners nie meer lees nie weens die teenwoordigheid van skerms, werp ’n nuwe verslag deur die Verenigde Nasies se Opvoedkundige, Wetenskaplike en Kulturele Organisasie (Unesco) lig op die wêreldwye kinderliteratuurbedryf wat blykbaar steeds sterk staan.In 2023 was hierdie bedryf sowat US$12 miljard werd, luidens Unesco se nuwe uitgawe van Courier getiteld “Youth Literature: A story of growth and wonder”. Hierdie genre het volgens Unesco in talle lande die grootste deel tot uitgewers se wins bygedra.Volgens die maatskappy, Business Research Company, wat in die Verenigde Koninkryk (VK) gebaseer is, sal hierdie genre van literatuur vanjaar verdere groei ervaar wanneer die waarde daarvan na verwagting van US$11,76 miljard in 2023 tot meer as US$12 miljard teen 2024 sal bereik.“Ondanks die sukses daarvan word baie min kritieke ruimte aan hierdie genre in die tradisionele media afgestaan. Dit is asof literatuur vir kinders in baie mense se gedagtes ’n geringe aktiwiteit bly, ’n ewige sub-genre,” lui die redakteursbrief van Courier.Die joernalis Cath Pound skryf die gewildheid van kinder- en jeugletterkunde toe aan J.K. Rowling se Harry Potter-reeks en Philip Pullman se fantasiereeks, His Dark Materials. Beide reekse se eerste uitgawe het in die 1990’s op die rakke verskyn en was volgens Pound “aan die voorpunt van ’n nuwe herlewing in kinderliteratuur”.Sy berig ook dat die diversifisering van aanbiedinge in kinder- en jeugliteratuur tot sy sukses bydra.Oudioboeke gee ook ’n nuwe lewe aan literatuur met ’n 2023-verslag deur Bookwire, ’n e-boekverskaffer wat in Duitsland gesetel is, wat aandui dat oudioboekverkope in Spanje en Latyns-Amerika tussen 2021 en 2022 met 52% toegeneem het.Bookwire se verslag sê dat uitgewers met die hoogste omsetsyfers en potensiaal vir groei in dié mark die uitgewers is wat in romanse en tegniese boeke spesialiseer.Belangstelling in fiksieboeke het ook in 2023 op hul platforms toegeneem, volgens Bookwire.Die Amerikaanse skrywer en mediateoretikus, Douglas Rushkoff, vertel in ’n onderhoud met Anuliina Sovalainen dat kinders en jongmense se ervaring met digitale toestelle en boeke die teenoorgestelde van mekaar is.“Digitale tegnologie het nie boeke vooruit gegaan nie. ’n Boek het steeds ’n skrywer en jy wil jou outonomie aan hul gesag oorgee sodat hulle vir jou ’n storie kan vertel," verduidelik hy. Rushkoff meen egter dat daar plek vir alles in ’n gebalanseerde lewe is. “Ek sou argumenteer dat elke medium geleenthede bied wat ’n bron van voeding en positiewe ontwikkeling is as jy hulle in die regte plek en op die regte tyd gebruik. Dit vereis ’n verstandhouding van die vooroordeel wat aan elke medium verbonde is. “Boeke is fantasties vir lineêre stories. Interaktiewe media is fantasties om mense te help om die vermoë te ontwikkel om hul eie gedrag en reaksie op eksterne omstandighede te beheer.“Sosiale media is fantasties om gemeenskappe te skep wanneer dit in beperkte konteks gebruik word,” sê hy. SOSIALE MEDIASosiale media het ontstaan as ’n manier vir mense om oraloor die wêreld met mekaar te kommunikeer en gemeenskappe te bou – en boekwurms is een van hierdie gemeenskappe wat deur die internet bymekaargebring is. Op verskeie platforms staan die gemeenskap van lesers op daardie platforms onder sy eie naam bekend – op Instagram vergader lesers op Bookstagram en op TikTok kom die liefhebbers van letterkunde op BookTok byeen.Navorsing deur die Uitgewersvereniging in die VK het bevind dat byna tweederdes (59%) van respondente in ’n opname van 2001 onder mense van 15 tot 26 jaar, gesê het dat BookTok hulle oorreed het om ’n passie vir lees te ontwikkel. Meer as die helfte van die respondente (55%) in hierdie opname het gesê hulle wend hulle tot TikTok vir nuwe boekaanbevelings.Uit hierdie steekproefgroep het 38% gesê dat hulle op BookTok staatmaak vir aanbevelings eerder as hul familie en vriende. In hierdie opname het 68% gesê dat BookTok hulle reeds aangespoor het om ’n boek te lees wat hulle andersins nie sou oorweeg het nie.Uit die opname het 16% gesê dat hulle vriende deur BookTok gemaak het en 49% het fisiek ’n boekwinkel besoek om ’n boek te koop wat hulle deur BookTok ontdek het.VERBODE LEESSTen spyte van vrese dat sosiale media kinders en jongmense van &#039;n liefde vir lees kan ontneem, is die werklikheid dat hierdie genre se winste steeds groei.TOFIn die Verenigde State van Amerika (VSA) neem kommer egter toe oor die groeiende lys van verbode literatuur. In 2023 sal 65% meer boeke in die VSA verbied word as in 2022. Die boekverbod het 4 240 titels in 2023 geteiken – dit is meer boeke as enige vorige jaar op rekord, berig The Guardian.William Golding se 1954-novelle Lord of the Flies en Harper Lee se To Kill a Mockingbird, wat die eerste keer in 1960 gepubliseer is, is in die VSA verbied.Lord of the Flies handel oor ’n groep Britse seuns wat op ’n eiland vasgekeer is en hul rampspoedige pogings om hulself te regeer.Die novelle waarvoor Harper Lee ’n Pulitzer gewen het, To Kill a Mockingbird, handel oor ’n swart man in die VSA gedurende die 1930’s wat valslik daarvan beskuldig word dat hy ’n jong wit vrou verkrag het. Selfs nadat dit aan die lig kom dat die slagoffer gejok het, word die man steeds skuldig bevind. Een boek wat al jare lank onder bespreking is om verbied te word, is Ray Bradbury se Fahrenheit 451, wat handel oor sensuur en ’n wêreld skep waarin boeke heeltemal verbied word.Die navorsers, Kara Lycke en Thomas Lucey, het in navorsing bevind onderwysers was ten gunste daarvan om komplekse en omstrede temas met leerlinge te hanteer.“Pogings om vreedsame gemeenskappe in klaskamers te bevorder, dui op ’n weerstand teen inhoud wat ’n gevoel van samehorigheid kan skep.“Die klem illustreer ’n omgewing wat streef na eenvormigheid met standaarde, terwyl perspektiewe beperk word tot dié wat nie die sosiale range bedreig nie.“Die gebruik van omstrede tekste dien om die aanvaarbaarheid van verskillende idees binne konteks in ’n dominante kultuur te plaas,” sê hul navorsing.

Kinder- en jeugliteratuur bars uit sy nate

Kommentaar

Republikein 2025-11-04

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Kinder- en jeugliteratuur bars uit sy nate

Kommentaar

Republikein 2025-11-04

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.