Stampriet-akwifer: Betaling briek ontleding

Die Namibiese uraanmynmaatskappy Headspring Investments se eie waterontledings het grootliks verhoogde vlakke van radioaktiewe besoedeling in die grondwater in verskeie boorgate gewys wat naby Leonardville in die Stampriet-akwifergebied ondersoek is.Headspring Investments het tussen 2021 en 2023 watermonsters van 249 boorgate geneem, wat deur die Duitse laboratorium Hydroisotop GmbH ontleed en aan Matcon Investment vir onafhanklike evaluering voorgelê is. In sommige van die watermonsters is internasionale perke vir alfa- en beta-konsentrasies in grondwater aansienlik oorskry.Uit die boorgate wat ontleed is, was 42 (16.9%) Headspring se eie hidrologiese boorgate en 207 (83.1%) plaasboorgate geleë in die gebied van Headspring se Eksklusiewe Prospekteringslisensies (EPL's). Volgens die uitslae van Matcon se oorsig was die maksimum alfa-aktiwiteit in die plaasboorgate 1.443 Bq/kg.Riglyne van die Wêreldgesondheidsorganisasie (WHO) bepaal ‘n grenswaarde van 0.5 Bq/kg, met 28 van die plaasboorgate (14%) wat dit oorskry. Die maksimum beta-aktiwiteit in die plaasboorgate was 1.880 Bq/kg. Die WHO-riglyn bepaal 'n grenswaarde van 1.0 Bq/kg, met 63 van die plaasboorgate (30%) wat dit oorskry. Die hersieningsverslag is deur Network Media Hub (NMH) gesien.NMH is ook van meer onlangse laboratoriumresultate van November 2024 voorsien. Headspring Investments, wat besit word deur Uranium One, 'n filiaal van die Russiese Atoomenergie-agentskap Rosatom, wil uraan in die Stampriet-akwifer myn. Die maatskappy is steeds in die eksplorasiefase, wat opgeskort is sedert die ministerie van landbou, visserye, water en grondhervorming sy permit teruggetrek het weens oortredings van voorwaardes. Aldo Hengari, direkteur van operasies Headspring Investments, het verduidelik dat die verhoogde perke te wyte is aan die natuurlike verval van die uraanerts in die grondwater. 'n Vrystelling van radioaktiewe straling deur die booraktiwiteite is tegnies nie moontlik tydens die eksplorasiefase nie, het hy gesê.Die landbouministerie het aan NMH bevestig dat hulle deur Headspring van die waardes in kennis gestel is en hul eie ontleding van watermonsters begin het om alfa- en beta-konsentrasies in die Stampriet-akwifer te bepaal. Die watermonsters is in November 2024 geneem."Die ontleding van die watergehaltemonsters by die laboratorium is vertraag weens verkrygingsprosedures wat voorafbetaling deur die laboratorium vereis. Dit is in stryd met ons verkrygingswette van die land wat betalings by aflewering goedkeur. Die saak is in 'n gevorderde stadium van oplossing," het Simon Nghipandulwa, ministeriële woordvoerder gesê.Die laboratorium wat die ontledings sal doen, is die Suid-Afrikaanse Korporasie vir Kernenergie met die verwagting dat dit twee maande sal duur. Sodra dit voltooi is, sal die ministerie bepaal of die konsentrasies 'n risiko vir grondwatergehalte en openbare gesondheid inhou.“Gebaseer op die evaluering, sal dit die nodige regulatoriese of tegniese stappe bepaal, insluitend verdere ondersoeke of beskermende maatreëls, om die langtermynveiligheid van die Stampriet-akwifer en sy gebruikers te verseker,” het Nghipandulwa gesê.Volgens die ministerie was die verhoogde vlakke waarskynlik te wyte aan die natuurlike verval van radioaktiewe materiale wat natuurlik in die water in die water voorkom. Detlof von Oertzen, 'n fisikus met spesiale kundigheid op die gebied van bestralingsbestuur en direkteur van VO Consulting, het ook bevestig ook dat die Stampriet-akwifer minerale bevat waarin radionukliede voorkom.Gevolglik bevat sommige van die water uit boorgate in die waterdraer radioaktiewe elemente soos uraan, radium en ander. “Die gebruik van sulke water beteken dus dat hierdie radioaktiewe elemente ingeneem word, wat ook beteken dat die radioaktiewe verval in die liggaam tot 'n blootstellingsdosis lei,” sê von Oertzen.“Die dosis maak die gif, wat beteken dat lae verbruik van water uit boorgate met hoë radionukliedkonsentrasies slegs in seldsame gevalle tot skade lei, maar dat drinkwater uit boorgate met hoë radionukliedkonsentrasies wel beduidende gesondheidsrisiko's inhou.”“Hoewel eksplorasie-aktiwiteite deur Headsprings nie 'n toename in alfa- en beta-aktiwiteit binne die Auob-akwifer self veroorsaak het nie, is die ministerie bekommerd dat sommige van Headsprings se boorgate onbehoorlik gebou is, en wat gelei het tot die lekkasie van water uit die hoër-aktiwiteit Auob-akwifee in die oorliggende Kalahari-akwifee,“ het Nghipandulwa gesê. “Hierdie hidroliese verbinding het waarskynlik bygedra tot verhoogde radioaktiwiteitsvlakke in die Kalahari-akwiferwater wat mense gebruik.“Die Internasionale Atoomenergie-agentskap (IAEA) het by navraag deur NMH versigtig oor die waargenome bestralingsvlakke gereageer. “Vir die IAEA om definitiewe antwoorde te verskaf, sal dit nodig wees om 'n toegewyde studie uit te voer, insluitend die neem van monsters en ontleding van radionukliede,” het Sinéad Harvey, IAEA-woordvoerder aan NMH gesê.“Dit is wetenskaplik redelik om te oorweeg dat natuurlik verhoogde vlakke van radioaktiwiteit kon bestaan het voor enige eksplorasieverwante aktiwiteite. Die teenwoordigheid van uraanerts in die geologiese formasies sal natuurlik die hipotese van verhoogde uraankonsentrasies in die grondwater ondersteun,” het sy gesê.Volgens haar kan eksplorasie-aktiwiteite dit teoreties moontlik maak dat sulke aktiwiteite kan bydra tot gelokaliseerde toenames in radioaktiewe inhoud in grondwater, selfs in die afwesigheid van volskaalse mynbou. Headsprings se Hengari het 'n brief van die omgewingskommissaris Timoteus Mufeti aan NMH voorgelê waarin hy sê ‘n versoek is deur die Namibiese regering aan die Internasionale Atoomenergieagentskap (IAEA) vir ‘n kundige en onafhanklike evaluering gerig. Die versoek sluit die evaluering van Headsprings se booraktiwiteite op die perseel in en moet teen September 2025 voltooi wees. - republikein@republikein.com.na

Stampriet-akwifer: Betaling briek ontleding

Kommentaar

Republikein 2025-07-21

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Stampriet-akwifer: Betaling briek ontleding

Kommentaar

Republikein 2025-07-21

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

MELD AAN

Advertensie