Smelter: Salarisse met tot 80% gesny

Sinomine Tsumeb Smelter (Edms) Bpk het na bewering werknemers se werksure en salarisse eensydig en in stryd met die arbeidswet en die bestaande erkenningsooreenkoms met tot 80% verminder. Die Mynwerkersunie van Namibië (MUN) het nou die maatskappy hof te gesleep en vra vir ‘n onmiddellike interdik wat Sinomine verhoed om voort te gaan met “onwettige aftrekkings”. Laasgenoemde is tydens die Oktober betalingsiklus in werking gestel. Die aansoek namens 120 werkers is deur MUN se takvoorsitter Paulus Heita ingedien.Die vakbond wil ook hê die maatskappy moet verplig word om alle geld wat reeds afgetrek is, terug te betaal.Volgens Heita se stigtingsverklaring het Sinomine op 19 September 2025 briewe uitgereik waarin werknemers ingelig word dat hul werksure en vergoeding kragtens artikel 12(6) van die arbeidswet met tot 50% verminder gaan word. Volgens MUN is salarisse egter ver bo die wettige drempel gesny. Sommige werkers wat vroeër sowat N$19 000 verdien het, het na bewering lone van so laag as N$3 000 ontvang, wat &#039;n vermindering van meer as 80% verteenwoordig.EENSYDIGE OPTREDEHeita voer aan dat geen ooreenkoms tussen die maatskappy en die vakbond bereik is nie, ten spyte van die Erkennings- en Prosedurele Ooreenkoms wat onderhandelinge vereis oor alle kwessies wat werknemers se lone en werksomstandighede raak. In plaas daarvan sê MUN dat Sinomine eensydig opgetree het, terwyl die onderhandelinge nog aan die gang was.Die vakbond waarsku dat die drastiese salarisverlagings werknemers reeds in &#039;n finansiële krisis gedompel het.Baie werkers kan nie meer huur, skoolvervoer of mediese koste betaal nie. Hulle loop ook die risiko om hul motors en huishoudelike goedere te verloor wat op ‘n afbetalingsplan gekoop is, staar moontlike uitsetting in die gesig en kan hul hul werk verloor as hulle nie vervoer hierheen kan bekostig nie.Heita sê die skade is onherstelbaar en voer aan dat geen latere hofbevel die finansiële en sosiale skade sal kan omkeer wat werkers intussen ly nie. MUN het reeds op 20 Oktober 2025 &#039;n dispuut na die arbeidskommissaris verwys, waarin eensydige veranderinge aan diensvoorwaardes en onbillike arbeidspraktyke beweer word.Ingevolge artikel 51(4) van die arbeidswet moet ‘n werkgewer sodra so &#039;n dispuut verwys word, stop om die betwiste veranderinge te implementeer totdat die saak opgelos is. MUN voer aan dat Sinomine hierdie wetlike vereiste geïgnoreer het en met die aftrekkings voortgegaan het, wat dringende hofstappe tot gevolg gehad het.Heita verbind ook Sinomine se gedrag met die maatskappy se breër herstrukturering sedert dit die Tsumeb-smelter in 2024 verkry het. Hy sê die maatskappy het die smelter se hoofoond gesluit en die fokus verskuif na die herwinning van waardevolle materiale.WERKSKONTRAKTEMeer as 210 werkers is onder druk geplaas om vrywillige skeidingspakkette te aanvaar. Die maatskappy probeer moontlik afleggings vermy as gevolg van &#039;n driejaar-geen-afleggingsvoorwaarde wat deur die Namibiese Mededingingskommissie opgelê is toe dit Sinomine se oorname goedgekeur het.Volgens die vakbond word die "tuinverlof"-beleid, wat werknemers se werksure en salarisse verminder, gebruik om die werksmag te krimp sonder om hulle formeel af te dank.Die beëdigde verklaring noem verskeie oortredings van die arbeidswet, insluitend artikel 12(6), wat skriftelike ooreenkomste vir verlengings van meer as drie maande vereis; artikel 12 en hoofstuk 3 wat die vermindering van diensvoorwaardes tot onder die wetlike minimum standaarde verbied; artikel 51(4), wat werkgewers verbied om werksomstandighede te verander terwyl &#039;n dispuut hangende is; en artikel 9, wat werkgewers verhinder om minder gunstige voorwaardes as dié in hoofstuk 3 op te lê.Heita voer aan dat die salarisaftrekkings en werksurevermindering beide die wet en werkers se dienskontrakte oortree, wat &#039;n agt-uur werksdag bepaal tensy dit skriftelik gewysig en deur beide partye onderteken word.MUN vra die hof om Sinomine te verbied om die verminderde werksure en verlaagde vergoeding voort te sit. Die maatskappy moet ook gelas word om alle aftrekkings wat in Oktober gemaak is, terug te betaa, en verdere veranderinge te voorkom totdat die dispuut voor die arbeidskommissaris opgelos is.Die vakbond eis ook koste teen die maatskappy. MUN voer aan die saak is dringend, omdat elke dag wat verbygaan die finansiële skade vererger waaraan werknemers aan blootgestel word. Die hof sal nou bepaal of &#039;n bevel nisi toegestaan moet word en &#039;n datum skeduleer vir die respondente om redes aan te toon waarom die interdik nie finaal gemaak moet word nie.Indien die aansoek suksesvol is, kan dit beduidende implikasies hê vir hoe werkgewers tydelike afsluitings, herstrukturering en bedryfsuitdagings bestuur in veral waar erkende vakbonde in plek is.

Smelter: Salarisse met tot 80% gesny

Kommentaar

Republikein 2025-11-20

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Smelter: Salarisse met tot 80% gesny

Kommentaar

Republikein 2025-11-20

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry. ×

MELD AAN

Advertensie

Intekening vereis om toegang tot inhoud te kry.