Namibië vs. Suid-Afrika in wedloop vir groen waterstof

Groei in bedryf kan wedywering aanvuur
Ondanks die belofte van Namibië en Suid-Afrika wat 'n gesamentlike waardevoorstel vir groen waterstof kan ontwikkel, meen kenners individuele nasionale belange sal oor samewerking seëvier.
Yandi Du Plessis
Ogone Tlhage en Mathias Haufiku

Volgens sommige voorspellers kan groen waterstof moontlik die wondermiddel vir Namibië en Suid-Afrika se sosioëkonomiese uitdagings wees.

Dit verklaar dalk die wedloop vir hierdie hernubare energiebron, wat ’n opbloei in ontwikkeling in die Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap (SADC) meegebring het en daarmee saam talle beloftes en hoop vir die toekoms.

Tot dusver beweeg Namibië en Suid-Afrika vinnig met die doel om oor te skakel na skoon energie, met die vraag na groen waterstof wat na verwagting in die komende jare die hoogte sal inskiet.

Polities hou die twee lande vol daar is doelbewuste samewerking wanneer dit by groen waterstof kom, maar die situasie ter plaatse skets ’n ander prentjie.

Albei regerings ervaar steeds gemeenskaplike sosioëkonomiese uitdagings soos hoë werkloosheid, behuisingskrisisse, misdaad en ekonomieë wat teen ’n slakkepas groei. Hierdie uitdagings het daartoe gelei dat die onderskeie bevolkings se geduld met hul regerings opraak.

Terwyl die buurlande voortgaan om vrugbare bilaterale bande te geniet, het Suid-Afrika nog altyd die oorhand oor Namibië gehad vanweë sy blote ekonomiese grootte, met Namibië wat min kommersiële bedreiging vir nywerhede in die buurland inhou.

Die koms van groen waterstof – wat deur talle as die “energie van die toekoms” bestempel word – kan wedywering tussen die twee aanvuur, aangesien elkeen sy plek as ’n dominante rolspeler in die ontluikende bedryf wil bevestig.

GROOT BELOFTES

Albei lande skarrel vir dieselfde groep kundiges en finansierders van die multimiljarddollar-bedryf, met die twee wat skynbaar ook voortgaan om groot beloftes aan hul landsburgers te maak oor watter voordele die groenwaterstofbedryf sal inhou.

Op sy beurt mik Namibië vir produksie van 10 tot 12 miljoen ton per jaar, terwyl sy vlagskip-aanleg Hyphen Hydrogen Energy in die Tsau //Khaeb Nasionale Park ’n produksieteiken van 300 000 ton per jaar gestel het.

Oorkant die Oranjerivier beoog Suid-Afrika om 500 000 ton per jaar groen waterstof teen 2030 te produseer, terwyl produksie in die aanloop tot 2040 verhoog word.

Tydens die aanloopfase verwag Namibië en Suid-Afrika om onderskeidelik 15 000 en 20 000 werksgeleenthede te skep.

SAMEWERKING

Tydens sy besoek aan Namibië verlede week vir die derde sitting van die binasionale kommissie het Suid-Afrika se president, Cyril Ramaphosa gevra vir ’n meer samewerkende benadering tussen die twee lande wanneer dit kom by groen waterstof, en dit uit te sonder as ’n potensiële gebied vir vennootskappe.

“Suid-Afrika is besig om ’n kommersialiseringstrategie vir groen waterstof te oorweeg en te finaliseer.

“Namibië implementeer ook sy groenwaterstofstrategie. Ons kan óf dit alleen doen, óf ons kan hierdie deel van die weskus van die Afrika-vasteland posisioneer as ’n sleutelstreek vir groen waterstof,” het hy gesê.

Hy het bygevoeg: “Ons het ’n aantal sterk punte wat ons kan benut, van oorvloedige wind- en sonkragbronne tot platinum. Dit beteken ons kan ’n groot uitvoerder van groen waterstof wees”.

Ramaphosa wil hê Namibië, Angola en Suid-Afrika moet ’n Suider-Afrikaanse waardevoorstel vir groen waterstof ter tafel lê wat daarop gemik is om groen waterstof aan die res van die wêreld te verskaf.

James Mnyupe, Namibië se groenwaterstofkommissaris, het Ramaphosa se sentimente beaam en gesê “daar is min om oor bekommerd te wees”.

“Namibië probeer nie met Suid-Afrika meeding nie, maar werk eerder intensief saam. Namibië sal waarskynlik oor die lang termyn die rol speel van die verskaffer van oortollige elektrone en molekules aan Suid-Afrika. Suid-Afrika se nywerheidsbasis is groter en benodig meer skoon energie. Namibië, aan die ander kant, sal probeer om sy oortollige skoon energie te gebruik om nuwe nywerhede na sy kus te lok,” het hy gesê oor pogings om die groenwaterstofbedrywe uit die wegspringblokke te kry.

“Daar is ’n gebalanseerde benadering wat strategiese bande vereis tussen die twee interafhanklike ekonomieë,” het hy bygevoeg.

GEBEREK AAN BEPLANNING

Dr. Marius Kudumo, ’n kenner op die gebied van internasionale betrekkinge, het gesê ten spyte van openbare uitsprake deur die staatshoofde van beide lande dat Namibië en Suid-Afrika sal poog om saam te werk, sal elke land op die ou eind kyk om te sien hoe hulle maksimum voordeel uit die bedryf kan trek.

“State fokus op belange wat hulle moet nastreef. Almal posisioneer hulself om te sien hoe hulle sal baat. Jy kan nie oor samewerking praat nie; jy moet weet dat Namibië energiebronne van ander lande invoer. As Namibië selfvoorsienend op die gebied van energie word, verloor Suid-Afrika,” het hy gesê.

Kudumo het ook gesê daar is ’n gebrek aan beplanning om rekening te hou met beleggings in die groenwaterstofruimte, en gesê daar is geen duidelike idee hoe die regering kapitaal sal ontplooi wat hy ontvang het om hierdie nywerhede te ontwikkel nie.

“Hoe gaan ons hierdie hulpbronne gebruik vir die ontwikkeling van die land? Ons het nie daardie plan gesien van hoe ons hierdie hulpbronne sal gebruik om die lewens van ons mense te verbeter nie,” het hy gesê.

Oor die kwessie van deursigtigheid rakende groen waterstof, het Kudumo gesê die regering het nie ’n duidelike kommunikasiestrategie nie, wat ruimte laat vir burgers om oor die ambisieuse projek te twyfel.

“Daar moet ’n duidelike kommunikasiestrategie wees sonder om te veel besonderhede bekend te maak. Anders sal mense tot die gevolgtrekking kom dat dit ’n baie geheimsinnige projek is.”

GEBRUIK VOORDELE

Cons Karamata, die direkteur van die Ekonomiese Vereniging van Namibië (EAN), het gesê Namibië se kleiner ekonomie - relatief tot Suid-Afrika - bied wel ’n paar uitdagings, maar ook geleenthede vir spesialisasie, samewerking en strategiese posisionering op die globale groenwaterstofmark.

“Namibië se kleiner binnelandse mark kan ons dalk aanmoedig om op die uitvoer van groen waterstof te fokus deur sy strategiese ligging langs die kuslyn te benut. Uitvoer na streke met ’n groot aanvraag, soos Europa, kan ’n groot voordeel wees.

“Deur dit te doen, behoort Namibië sy unieke voordele, soos oorvloedige bronne van sonskyn en ’n strategiese ligging, te benut om sy plek in die groenwaterstofbedryf uit te kerf,” het Karamata gesê.

- [email protected]

Kommentaar

Republikein 2024-12-12

Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie

Meld asseblief aan om kommentaar te lewer

Katima Mulilo: 23° | 40° Rundu: 20° | 39° Eenhana: 21° | 36° Oshakati: 25° | 34° Ruacana: 21° | 34° Tsumeb: 22° | 36° Otjiwarongo: 19° | 34° Omaruru: 22° | 36° Windhoek: 23° | 33° Gobabis: 24° | 34° Henties Bay: 16° | 20° Swakopmund: 16° | 17° Walvis Bay: 16° | 23° Rehoboth: 21° | 34° Mariental: 20° | 36° Keetmanshoop: 18° | 32° Aranos: 21° | 36° Lüderitz: 16° | 29° Ariamsvlei: 17° | 31° Oranjemund: 15° | 22° Luanda: 26° | 28° Gaborone: 24° | 41° Lubumbashi: 17° | 33° Mbabane: 19° | 38° Maseru: 16° | 32° Antananarivo: 16° | 32° Lilongwe: 23° | 36° Maputo: 24° | 41° Windhoek: 23° | 33° Cape Town: 16° | 21° Durban: 19° | 24° Johannesburg: 23° | 33° Dar es Salaam: 26° | 32° Lusaka: 23° | 38° Harare: 21° | 36° #REF! #REF!