Kunsmatige diamante knou inkomste

Ten spyte van groeiende kommer oor die impak van kunsmatige diamante op die wêreldmark, wat verkope ondermyn en opbrengste van die kosbare edelsteen verminder, moet Namibië steeds sy mededingende voordeel verskerp.

Volgens president Netumbo Nandi-Ndaitwah kan die land dit doen deur waardetoevoeging te verbeter en sy diamante van ander te onderskei deur middel van uitmuntende vakmanskap en etiese verkryging.

Sy het die opmerkings tydens die inwyding van Ankit Gems Namibia se diamantslyp- en poleerfabriek in Windhoek gemaak.

Volgens die ministerie van nywerheidsontwikkeling, myne en energie het die inkomste uit diamantbelasting teen middel 2025 skerp met 79% gedaal in vergelyking met die vorige jaar – ’n groot knou vir een van Namibië se belangrikste inkomstestrome.

Die kommissaris van die Namibiese Inkomste-agentskap (NamRA), Sam Shivute, het gesê die afname volg op ’n daling van 49% in die vorige boekjaar, wat vrese oor die volhoubaarheid van mynbougedrewe fiskale inkomste vererger.

Hy het opgemerk dat goudmynbou steeds stabiliteit bied te midde van die insinking.

“Sektore soos goudmynbou toon steeds veerkragtigheid en speel ’n stabiliserende rol in ons inkomstemengsel. Die breër verlangsaming in die ontginningsbedryf bly egter ’n bron van kommer vir volhoubare inkomstegroei,” het Shivute gesê.

NamRA se algehele invorderingsprestasie is ook geraak deur laer invorderings van die Suider-Afrikaanse Doeane-unie (SACU), wat met ongeveer N$3,5 miljard gedaal het.

Hy het bygevoeg dat die totale inkomste slegs 43% van die jaarlikse teiken halfpad deur die finansiële jaar bereik het, vergeleke met 50% gedurende dieselfde tydperk verlede jaar, wat die trae ekonomiese bedrywighede beklemtoon.

“Die ekonomie het verlede jaar beter presteer as die huidige finansiële jaar. Wanneer ekonomiese bedrywighede verlangsaam, beïnvloed dit direk die grootte van die belastingbasis; die koek waaruit ons inkomste invorder, word kleiner,” het Shivute gesê.

BELEIDSRAAMWERKE

Nandi-Ndaitwah het gesê die Ankit Gems-fabriek is in lyn met Namibië se langtermyn-beleidsraamwerke, insluitend die sesde nasionale ontwikkelingsplan (NDP6) en Visie 2030.

“Hierdie strategiese bloudrukke beklemtoon die kritieke belangrikheid daarvan om waarde tot ons natuurlike hulpbronne toe te voeg en te verseker dat ons mense maksimum voordele daaruit put.

“Hierdie aanleg sal nie net ons vervaardigingsbasis versterk nie, maar sal ook instrumenteel wees vir die diversifikasie van ons natuurlike hulpbronne en werkverskaffing aan die jeug.

“Deur waarde plaaslik toe te voeg, dra die fabriek kritieke vaardighede oor, bevorder tegnologiese vooruitgang en bou ’n meer diverse en veerkragtige ekonomie,” het die president gesê.

Nandi-Ndaitwah het bygevoeg dat Namibië se vennootskap met Indië, een van sy grootste en mees gewaardeerde handels- en beleggingsbondgenote, kern bly tot die land se ontwikkelingspoging.

“Namibië is geseën met ’n rykdom aan minerale hulpbronne benewens diamante, wat verskeie beleggingsgeleenthede bied. Indië bly een van Namibië se grootste en mees gewaardeerde handels- en beleggingsvennote.

“Ons bilaterale samewerking strek oor verskeie sektore, en hierdie vennootskap bly kern tot ons ontwikkelingsagenda,” het sy gesê.

‘MOSIE VAN VERTROUE’

Nandi-Ndaitwah het die aandeelhouers van Ankit Gems Namibia verder geprys vir hul beleggingsbesluit en dit ’n mosie van vertroue in die land se ekonomie genoem.

“Dit posisioneer Namibië nie net as ’n voorkeurbeleggingsbestemming nie, maar onderskei dit ook as ’n nasie wat tot die voorspoed van sy mense verbind is.

“Namibië is wêreldwyd een van die prominentste primêre produsente van hoëgehalte-diamante. Die diamantbedryf was histories, en bly steeds, een van die belangrikste dryfvere van ons ekonomie.

“Dit dra beduidend tot ons bruto binnelandse produk (BBP) by en verskaf noodsaaklike buitelandse valutaverdienste en werk aan talle Namibiërs,” het Nandi-Ndaitwah beklemtoon.

Namibië het verlede jaar N$11,9 miljard uit die uitvoer van ru-diamante verdien, wat ’n afwaartse neiging in bedryfsinkomste voortsit. Volgens die Bank of Namibia (BoN) se jaarverslag verteenwoordig dit ’n afname van 32,9%, gedryf deur laer uitvoervolumes en swakker pryse.

“Die afname in verdienste is hoofsaaklik gedryf deur die swakker wêreldwye vraag uit sleutelmarkte soos die Verenigde State (VSA) en China, tesame met laer gerealiseerde pryse,” lui die verslag.

Die verslag het ook die groeiende mededinging van laboratorium-gekweekte diamante en ’n ooraanbod in die middelstroommark as kernuitdagings genoem.

URAAN

Nog ’n bedryf wat ’n afname in inkomste aangeteken het, was uraan, ten spyte van stygende pryse op die internasionale mark.

“In die uraansektor het uitvoerinkomste met 3,3% gedaal tot N$14,5 miljard in 2024,” lui die verslag.

Die styging in uraanpryse weerspieël die verhoogde wêreldwye vraag na kernenergie as ’n alternatief vir koolstofvrystellende kragbronne.

Intussen het ander mineraaluitvoere met 28,4% tot N$19,4 miljard gestyg, wat hoofsaaklik deur ’n toename in gouduitvoere gedryf is.

“Gouduitvoerinvorderings het beduidend met 30,4% gestyg en ’n rekord van N$14,6 miljard in 2024 bereik,” aldus die verslag.

Die hupstoot het gekom danksy die hoër produksie van hoëgraadse gouderts en sterk internasionale goudpryse, wat met 22,9% gestyg het te midde van ekonomiese onsekerheid en geopolitieke spanning wat die vraag na veilige hawe-bates verhoog het.

Nieminerale uitvoere, insluitend voedsel en lewende diere, het met 1,8% tot N$4,6 miljard gegroei, hoofsaaklik as gevolg van hoër beesvleis- en druiwe-uitvoere.

– [email protected]