Uitdagings, sonder presedente

“In die middel van elke probleem, lê daar ’n geleentheid.” – Albert Einstein, teoretiese fisikus



Om ’n invloedryke leier te wees wat werklike verandering teweeg bring, sit nie in elke mens se broek nie. Daar is vele grootbek-leë-blik leiers wat nie eens die titel op die “i” in hul titel werd is nie.



Leiers van vandag sit met unieke beproewings en word in die diep kant ingedompel met ongekende uitdagings. Daar is byvoorbeeld nie presedente vir vraagstukke oor hoe om nuwe tegnologie, soos kunsmatige intelligensie (AI), sinvol te bestuur nie. Daar is nie presedente vir tegnologiese monopolieë (soos Apple of Google) oor hoe om etiese en finansiële oorwegings te balanseer nie.



Binne hierdie konteks is daar vyf areas van uitdagings wat hedendaagse leiers in die gesig staar:



1. Etiese oorwegings. Die wêreld vandag word gekenmerk deur oorlog en konflik, politieke magstryde en ontwrigtende tegnologiese verwikkelinge. Leiers in besigheid loop op ’n dun draad om winste vir hul aandeelhouers te bewerkstellig en maatskaplik verantwoordelik op te tree. Die regulering van tegnologiese risiko’s soos AI bly agterweë en dikwels daarmee saam, die etiese kwessies.



2. Ontwrigting. Daar is nie meer ’n ding soos “besigheid soos normaal” nie. Ontwrigting kom in elke faset van besigheid voor en leiers kry kwalik kans om een krisis te hanteer voordat ’n volgende een in alle glorie opduik.



3. Lae werknemer betrokkenheid. Wêreldwyd is werknemers minder as 25% betrokke (“engaged”) by hul werk. Daar is verskeie redes daarvoor, maar leiers het hul hande vol met korporatiewe uitdagings soos hulpbrontekorte in maatskappye, verhoogde mededinging, ’n fokus op finansiële vooruitgang eerder as werknemers se werk-lewe-balans en jonger generasies wat eenvoudig net ontnugter gelaat word.



4. Verhoogde diversiteit in gemeenskappe. Selfs in tradisionele “homogene” gemeen­skappe of lande, het diversiteit geweldig toegeneem. Vandag se groeperings in enige opset word gekenmerk deur individue wat wyd uiteenlopend dink in terme van geloof, geslagsoriëntasie, kultuur en lewensuitkyk. Leiers werk dikwels met groepe navolgers wat unieke eiebelange het; en bykomende sensitiwiteit vereis.



5. Vals inligting. ’n Kritieke uitdaging vandag vir leiers is hoe om korreke inligting van valse inligting te onderskei. Met generatiewe AI, waar sagteware gebruik word om vervalste grepe te skep van “leiers” wat sekere “uitlatings” maak, gaan dit soveel moeiliker word om ­ingeligte, ­tydige besluite te maak. Daarmee saam word volgelinge vasgevang in die sogenaamde eggo-kamers (echo-chambers) wat organisatoriese verandering kan stuit nog voordat dit begin het.



Soms voel dit die uitdagings vir leiers is groter as die oplossings en die oplossings opsigself is kompleks. Daar is wel twee belangrike sake wat leiers gerus kan herkou:



1. Een leier, een stem: te midde van die dawerende lawaai van tegnologie, sosiale media en ­waninligting moet elke leier hul eie stem laat geld. Impakvolle leiers staan opreg in hul oortuigings en pas dit konsekwent toe. ’n Goeie leier is nie ’n boks tjoklits wat almal tevrede hoef te hou nie.



2. Die stem van die navolgers. Dit het ’n Einstein (letterlik) geverg om te verwoord dat elke uitdaging ook ’n geleentheid bied. Die doeltreffendste leiers is dié wat ’n probleem van alle kante bekyk en unieke konneksies maak om antwoorde te vind. Suksesvolle leiers weet ook dat hulle nie alles weet nie en daarom luister hulle na die insette van ander.



Per slot van rekening, stille waters maak nie bekwame matrose nie. *Annemarie Schullenbach is ’n navorsings-, besigheids- en bemarkingskonsultant met ’n meestersgraad in besigheidsleierskap en veranderingsbestuur van die Namibië Universiteit vir Wetenskap en Tegnologie. Sy het meer as 20 jaar se professionele ondervinding in die private en openbare sektor, in leierskap, strategie en navorsingsbepaalde belangstellingsvelde.



– [email protected]