Rundu se probleme én skuld groei
Onwettige grondbesetters beskuldig
'n Nuwe stormwatermeesterplan wat verlede jaar November deur Afri Consulting Engineers saamgestel is, beraam die koste op meer as N$88 miljoen om Rundu se slote, erosie en geblokkeerde dreineringskanale te takel.
Phillipus Josef
Rundu se langdurige oorstromingsnagmerrie verdiep met die dorpsraad wat waarsku dat kritieke ingrypings vir stormwater – wat meer as N$88 miljoen gekos het – buite bereik sal bly tensy inwoners hul munisipale rekeninge begin betaal.
In ’n gedetailleerde skriftelike reaksie aan Network Media Hub (NMH) het die uitvoerende hoof van die Rundu-dorpsraad, Olavi Nathanael, gister gesê dat die dorp se stormwaterineenstorting nie meer ’n eenvoudige infrastruktuurprobleem is nie, maar ’n “kollektiewe krisis wat deur jare van wanbetaling en onwettige grondtoekenning geskep is”.
Nathanael het bevestig dat die raad die kitsvloedgeteisterde noordelike woonbuurte sedert 2020 bestudeer het, rampverslae aan die streekramprisiko-bestuurskomitee voorgelê het, en selfs befondsing van die kantoor van die eerste minister gesoek het, maar geen finansiële verligting ontvang het nie.
’n Nuwe stormwatermeesterplan wat verlede jaar November deur Afri Consulting Engineers saamgestel is, beraam die koste op meer as N$88 miljoen om Rundu se slote, erosie en geblokkeerde dreineringskanale te takel.
Tog, terwyl die probleme toeneem, groei die gemeenskap se skuld ook.
“Teen die einde van Junie 2025 het inwoners die raad ’n totaal van byna N$524,63 miljoen geskuld, ’n toename van byna N$97,04 vanaf Junie 2024,” het hy gesê en beklemtoon dat die ergste geraakte oorstromingsgebiede, soos Kehemu en Sauyemwa, ook die hoogste skuldbydraers is.
“As inwoners nie hul rolle in hierdie kwessies verstaan nie, sal dit ons tyd neem om die kwessie volledig te takel,” het hy bygevoeg. “Om hierdie saak te takel, is ’n kollektiewe saak, nie deur klagtes, toesprake of beloftes nie.”
ONWETTIGE GRONDTOEKENNINGS
Behalwe vir wanbetaling, het Nathanael gewys op onbeheerde nedersettingsgroei wat nie deur “onreëlmatige grondbesetters” gedryf word nie, maar deur gemeenskapsleiers wat grond sonder wettige magtiging toeken.
“Ons het ’n probleem met mense wat grond aan ander toeken, of dit nou die tradisionele owerhede, komiteelede van buurte of mense is wat voorvaderlike eienaarskap eis,” het Nathanael gesê.
Hy het bygevoeg dat selfs ná konsulterende werkwinkels met leiers van tradisionele owerhede, die praktyk voortduur met wetstoepassingsbeamptes wat weerstand op grondvlak kry.
“Dit was ’n uitdaging en niks het daarvan gekom nie,” het hy gesê.
‘LAASTE IN DIE RY’
In reaksie op die openbare woede oor wateronderbrekings tydens storms, het die uitvoerende hoof gesê die raad word onregverdig blameer vir mislukkings wat hy nie kan beheer nie.
“Wanneer daar reën is, word wateronderbrekings veroorsaak deur kragonderbrekings,” het hy verduidelik.
“NamPower voed Nored. As NamPower nie vir Nored kan voed nie, kan Nored nie krag aan NamWater versprei nie. Sonder krag stop NamWater se pompe en sonder hul pompe kan die raad nie water versprei nie.”
Nathanael het ook bevestig dat NamWater steeds geen rugsteunkragopwekker het nie, wat beteken dat ’n enkele kragfout ’n kettingreaksie veroorsaak wat die hele dorp raak.
“Ons het die partye betrek om rugsteunkrag te oorweeg, maar die vraag na fondse bly onbeantwoord,” het hy gesê.
MILJOENE BEGROOT
Die raad het ’n begrotingsvoorsiening van N$3 miljoen vir onmiddellike vloedverwante ingrypings gemaak.
Afsonderlik word infrastruktuur in Kehemu, Kaisosi, Ndama en Kasote opgegradeer deur ’n projek van N$75 miljoen wat “stormwaterprobleme gedeeltelik sal takel”.
Maar sonder inkomste, het die uitvoerende hoof gewaarsku, is daar geen tydlyn vir wanneer groot werke kan begin nie.
“Hoe gouer die inwoners hul verpligtinge nakom, hoe vinniger sal ons hulle dan van die presiese tydlyne voorsien. In hierdie stadium, sonder beskikbare geld, kan ons ons nie tot enige tydlyne verbind nie,” het hy gesê.
Kehemu-inwoners sê hulle word in die steek gelaat en die frustrasie op grondvlak neem toe.
Verlede maand het Kehemu-inwoner Emelda Mwamo gesê Rundu-leiers het “plaaslike boubeplanning verwaarloos” en huishoudings aan die genade van vloede oorgelaat.
Meer as 10 huise is oorstroom ná ’n swaar stortbui, wat slaapkamers, beddegoed, kombuistoestelle en ’n televisiestel vernietig het.
“Ons leiers het geen rigting oor die herstel van skade ná die reën nie,” het sy gesê. “Hulle moet aan boord kom en verhoed dat dit weer gebeur.”
– [email protected]
Rundu se langdurige oorstromingsnagmerrie verdiep met die dorpsraad wat waarsku dat kritieke ingrypings vir stormwater – wat meer as N$88 miljoen gekos het – buite bereik sal bly tensy inwoners hul munisipale rekeninge begin betaal.
In ’n gedetailleerde skriftelike reaksie aan Network Media Hub (NMH) het die uitvoerende hoof van die Rundu-dorpsraad, Olavi Nathanael, gister gesê dat die dorp se stormwaterineenstorting nie meer ’n eenvoudige infrastruktuurprobleem is nie, maar ’n “kollektiewe krisis wat deur jare van wanbetaling en onwettige grondtoekenning geskep is”.
Nathanael het bevestig dat die raad die kitsvloedgeteisterde noordelike woonbuurte sedert 2020 bestudeer het, rampverslae aan die streekramprisiko-bestuurskomitee voorgelê het, en selfs befondsing van die kantoor van die eerste minister gesoek het, maar geen finansiële verligting ontvang het nie.
’n Nuwe stormwatermeesterplan wat verlede jaar November deur Afri Consulting Engineers saamgestel is, beraam die koste op meer as N$88 miljoen om Rundu se slote, erosie en geblokkeerde dreineringskanale te takel.
Tog, terwyl die probleme toeneem, groei die gemeenskap se skuld ook.
“Teen die einde van Junie 2025 het inwoners die raad ’n totaal van byna N$524,63 miljoen geskuld, ’n toename van byna N$97,04 vanaf Junie 2024,” het hy gesê en beklemtoon dat die ergste geraakte oorstromingsgebiede, soos Kehemu en Sauyemwa, ook die hoogste skuldbydraers is.
“As inwoners nie hul rolle in hierdie kwessies verstaan nie, sal dit ons tyd neem om die kwessie volledig te takel,” het hy bygevoeg. “Om hierdie saak te takel, is ’n kollektiewe saak, nie deur klagtes, toesprake of beloftes nie.”
ONWETTIGE GRONDTOEKENNINGS
Behalwe vir wanbetaling, het Nathanael gewys op onbeheerde nedersettingsgroei wat nie deur “onreëlmatige grondbesetters” gedryf word nie, maar deur gemeenskapsleiers wat grond sonder wettige magtiging toeken.
“Ons het ’n probleem met mense wat grond aan ander toeken, of dit nou die tradisionele owerhede, komiteelede van buurte of mense is wat voorvaderlike eienaarskap eis,” het Nathanael gesê.
Hy het bygevoeg dat selfs ná konsulterende werkwinkels met leiers van tradisionele owerhede, die praktyk voortduur met wetstoepassingsbeamptes wat weerstand op grondvlak kry.
“Dit was ’n uitdaging en niks het daarvan gekom nie,” het hy gesê.
‘LAASTE IN DIE RY’
In reaksie op die openbare woede oor wateronderbrekings tydens storms, het die uitvoerende hoof gesê die raad word onregverdig blameer vir mislukkings wat hy nie kan beheer nie.
“Wanneer daar reën is, word wateronderbrekings veroorsaak deur kragonderbrekings,” het hy verduidelik.
“NamPower voed Nored. As NamPower nie vir Nored kan voed nie, kan Nored nie krag aan NamWater versprei nie. Sonder krag stop NamWater se pompe en sonder hul pompe kan die raad nie water versprei nie.”
Nathanael het ook bevestig dat NamWater steeds geen rugsteunkragopwekker het nie, wat beteken dat ’n enkele kragfout ’n kettingreaksie veroorsaak wat die hele dorp raak.
“Ons het die partye betrek om rugsteunkrag te oorweeg, maar die vraag na fondse bly onbeantwoord,” het hy gesê.
MILJOENE BEGROOT
Die raad het ’n begrotingsvoorsiening van N$3 miljoen vir onmiddellike vloedverwante ingrypings gemaak.
Afsonderlik word infrastruktuur in Kehemu, Kaisosi, Ndama en Kasote opgegradeer deur ’n projek van N$75 miljoen wat “stormwaterprobleme gedeeltelik sal takel”.
Maar sonder inkomste, het die uitvoerende hoof gewaarsku, is daar geen tydlyn vir wanneer groot werke kan begin nie.
“Hoe gouer die inwoners hul verpligtinge nakom, hoe vinniger sal ons hulle dan van die presiese tydlyne voorsien. In hierdie stadium, sonder beskikbare geld, kan ons ons nie tot enige tydlyne verbind nie,” het hy gesê.
Kehemu-inwoners sê hulle word in die steek gelaat en die frustrasie op grondvlak neem toe.
Verlede maand het Kehemu-inwoner Emelda Mwamo gesê Rundu-leiers het “plaaslike boubeplanning verwaarloos” en huishoudings aan die genade van vloede oorgelaat.
Meer as 10 huise is oorstroom ná ’n swaar stortbui, wat slaapkamers, beddegoed, kombuistoestelle en ’n televisiestel vernietig het.
“Ons leiers het geen rigting oor die herstel van skade ná die reën nie,” het sy gesê. “Hulle moet aan boord kom en verhoed dat dit weer gebeur.”
– [email protected]
Kommentaar
Republikein
Geen kommentaar is op hierdie artikel gelaat nie